martes, 28 de xullo de 2020

Álbumes ilustrados

Pequeno botón de Paula Merlán e Lucía Cobo, publicado por Narval.
Esta é a historia dun pequeno botón que semella invisible, porque ninguén fai caso del e o xastre que non é outro que o Teixugo non llo coloca a ningunha peza de roupa. Nun despiste cae na caixa de costura que o xastre leva ao faiado, pero os seus berros fan que acuda a araña a botarlle unha man... outros virán a axudar e outro obxecto aparecerá tamén no chan para que todo se resolva ben e os dous sexan colocados onde corresponda para que cada existencia teña o seu valor.
Xa o dicía a dedicatoria "A todos aqueles que se senten pequenos e aínda non descubriron o grandes que son".
Chámanos a atención un listado de "argumentos de venda" que se difunden a partir da folla voandeira:
"Oficios esquecidos: xastrería
Elementos da vida cotiá: botóns, alfinetes, fíos...
Conexión coas cousas pequenas que pasan inadvertidas
Temas: amizade, autoestima, axuda, solidariedade, traballo en equipo.
Abórdase a excesiva atención aos defectos, sen apreciar as virtudes.
Descuberta do bo que hai en cada persoa, animal, obxecto."
A verdade é que fixeron unha verdadeira disección da historia.
Son de destacar, tamén, unhas ilustracións moi interesantes, especialmente as de obxectos.

luns, 27 de xullo de 2020

Libros, case, de imaxes


Os nosos bosques de Diego García, Judit Santos, Clara Cervizo e Andrea Soto. Publicado por Miudiño, Sociedade Cooperativa Galega. 
Trátase dun libro de gran formato no que se nos amosa a riqueza de vida que agochan os diversos bosques galegos, invitándonos a esculcalas  para coñecer as fragas atlánticas, as devesas luguesas, as carballeiras e soutos repartidos polo territorio… para descubrirmos a realidade que cubre boa parte do país. Asi se presenta e asi o vemos.
Unha boa oportunidade de mirar e aprender, de gozar e recoñecer unha riqueza medioambiental que hai que coidar.
Parabéns á editora e ás autoras e autor.   
Moitos libros destes fan falla, sobre todo despois de ter desaparecido A Nosa Terra.

venres, 24 de xullo de 2020

"Xa vooou!"... A ver se damos chegado

Xa vooou! de Susana Peix e Romina Martín, traducido por Maruxa Zahera Landeira e publicado por Bululú.
Un peixiño distraído que sempre di: Xa voooou, pero ten pouca memoria e polo camiño esquece o que lle piden e el promete facer. Regálanlle un caderno para que apunte, así o fai, pero agora esquece o caderno con todo o anotado.
Con ilustracións vistosas, todo escrito en maiúsculas, retratando unha situación moi común e coa que moitos e moitas se van sentir identificados.  

xoves, 23 de xullo de 2020

Atrapar a mirada que se vai á pantalla


As crianzas son esas persoas que, por estar nun estadio determinado de evolución, andan máis dispostas a comunicarse. Con elas podes entenderte coa mirada. Sen coñecervos, sen que medie presentación nin compromiso podedes facervos sinais, botar uns sorrisos, dicirvos adeus coa man ou mandarvos bicos ao lonxe. Elas, cando non lles meten na man, tamén, unha pantalla, búscanse entre si, conectan entre elas, relaciónanse moi ben  con todo, tamén coas cousas ou cos animais. Os ollos desa rapazada están moi vivos, mostran a vitalidade e o interese pola vida coma os de Picasso ou Díaz Pardo  
Atrapamiradas vai diso, do que vemos no día a día; diso que hai un tempo nos daba a risa e agora asumimos como normal. A xente atrapada polas pantallas, sen prestar atención ao que a rodea fóra delas.
Vera, a nena que protagoniza a historia, sae á rúa a buscar o que non atopa na casa: as miradas dos outros e das outras. Pero alí, igual que aquí as olladas foron capturadas polas pantallas, que os atraen coma o mel ás moscas. As imaxes dino todo: vanse enganchando uns nos outros porque non se ven nin ven por onde van. As criaturas lánzanse mensaxes desesperadas. O irmán máis vello xa está inducido, tamén; só Vera, o pequeno e o can se salvan da peste. E a pequena sente medrarlle algo escuro no peito...
Relacións interxeracionais, afectos e entendemento sen barreiras, tenrura e miradas que atrapan miradas.
Un álbum de Marina Núñez con ilustracións de Avi Ofer, traducido ao galego por Manuela Rodríguez e publicado por Kalandraka, na colección Demademora.

martes, 21 de xullo de 2020

Morre o protagonista dun cómic e... algo máis


O tesouro de Lucio foi publicado por Demo en galego.
Nel cóntasenos a vida deste anarquista navarro que foi quen de humillar a un xigante da banda mundial. Unha vida chea de ideoloxía e experiencias impresionantes, un home valente que na etapa final fai reconto do que pasou.
Morreu este 18 de xullo, pero non poderemos esquecelo moitos lectoras e lectores porque a banda deseñada nolo lembrará a nivel popular, aí a onde non chegaba a Historia.
Unha obra  que non pode pasar desapercibida pola boa construción pero tamén pola riqueza do que conta, por ese percorrido vital que comeza na infancia da represión franquista que non só machacoou aos enfrontados ao réxime senón tamén á rapazada "que non sabía o que facía". Un libro imprescindible, hoxe e no futuro. 
Parabéns e agradecemento a Demo por traérnolo á casa, á nosa lingua.

sábado, 18 de xullo de 2020

Premio Internacional Compostela de Álbum Ilustrado

Onte, 17 de xullo, o día no que comezaban as festas en Compostela, fallouse o premio que leva o nome da cidade de Álbum Ilustrado, organizado por Kalandraka e o concello.
Case 400 orixinais presentados (a pesar da pandemia que limitou a participación latinoamericana), chegados dunha vintena de países con propostas moi diferentes e orixinais.
O ganador, un libro sen palabras, Desde 1880 de Pietro Gottuso que pasa a ser o número trece dos premiados ao longo dos anos, entre Cerca, Mamá, Un gran soño, A familia C, A viaxe de Olaf, Bandada, Ícaro, Despois da chuvia, Unha última carta, A horta de Simón, Cándido e os demais e O can de Milú
Desde 1880, sen necesidade de palabras móstranos a sucesión cronolóxica a través dun anaco de fachada, dende esa data ata a actualidade máis terrible. Unha proposta histórica que en catorce láminas nos fala de 140 anos. Os dous comercios que rodean o portal, unha libraría (que se mantén ata a última das crises, a actual) e un café que pasa a ser galería de arte (para mostrarnos os cambios artísticos destes tempos); as transformaciónss a través do que pasa por diante dese anaco de rúa baixo a atenta mirada de Cronos. Un libro que nos abre o horizonte a moitas historias, todas as que queiramos ler e contar.
O xurado declarou finalista, Bola, unha proposta de Maite Gurrutxaga que trata os medos infantís achegándolle unha nova alternativa e resolución. Tamén quixeron facer unha mención especial a Pájaros da uruguaia Lucía Franco e da arxentina Natacha Ortega que nos traen un poema, enchendo de poesía as palabras, as imaxes e o percorrido do libro, que vén cantado a través dun código QR.
Tres magníficas achegas que completarán o ceo do álbumes para ledicia de maiores e pequenas/os.  


venres, 17 de xullo de 2020

Un vida nun acuario

As magníficas ilustracións de Célia Fernandes e a tradución de Anxo Tarrío nunha edicións de Hércules. 
A vida nun acuario vista por un neno pero, como se a cámara se fora aproximando ao interior... os peixes van mostrando a súa situación. Un peixe vermello, fermoso, ao que deixan só os peixes azuis e castigan tendo que comer o que a eles lles sobra. A chegada dun peixe grande e negro nunha bolsiña con auga que trae o pai do rapaz. Pasa a comer el de primeiro, os azuis de segundos e o vermello o que queda, pero o negro observa e decide falar con vermello, dálle pena velo sempre só e tan delgadiño así que se fan amigos e acompañarao a comer no seu turno. Logo, chega a enfermidade... e as cousas cambian. Humanos e peixes, un acuario e os problemas que dentro xorden, tanto de relación entre os peixes como do coidado que os humanos deben darlle. A solidariedade e a valentía como valores a defender; os enfrontamentos entre uns e outros, o busca de falsos responsables, os prexuízos como desafíos; todo isto nun álbum ilustrado de moi boa factura.

luns, 13 de xullo de 2020

O fútbol no centro do libro

Mariña e o balón é un libro de Pere Tobaruela con ilustracións de Pablo Rosendo publicado na colección Merlín para lectorado a partir de sete anos.
Así se presenta: "Mariña é unha namorada do fútbol e da poesía. Escribe poemas acotío, pero aínda non se decidiu a anotarse nun equipo de fútbol porque pensa que todo o mundo vai ser coma os seus compañeiros da clase, que sempre amolan as nenas que queren xogar co balón no recreo. Con todo, Mariña devece tanto por canear, fintar, pasar, xutar e meter gol que está disposta a solucionar este problema coa axuda das súas amigas"
Mariña, de forma suve, case sen enfrontarse, consegue que as amigas a acompañen no xogo e cando os rapaces lle tiran lonxe a pelota ela canea, finta, pasa, xuta e mete gol coa que utilizan eles para xogar, rapazas e rapaces xogan ao fútbol agás un (sempre hai un) que se nega, por iso a nena irá con seu pai á escola deportiva no fin de semana porque realmente a ela iso de xogar ao balompé gústalle e aos seus pais tamén. Unha familia sen estereotipos que aproveita as comidas para falar e rir.
O patio da escola é un lugar onde se nota moitas veces esa discriminación das nenas, porque son os rapaces os que xogan fútbol (só fútbol) e non lles deixan xogar a elas, ocuapando a maior parte do espazo e deixándoas fóra. Xa se vira en A reconquista de Antía Yáñez cando as rapazas deciden ocupar o patio poñéndolles difícil o xogo ata que os convencen de que hai máis xogos e de que todos e todas poden xogar a tódolos deportes. Agora faino Tobaruela dunha maneira diferente pero facendo fincapé no mesmo, en que todos e todas temos dereito a xogar ao que nos apeteza. 

sábado, 11 de xullo de 2020

Bibliotecas, a súa necesidade

As bibliotecas, tamén nestes tempos (e incluso máis por iso) han de ser porta democrática de acceso á información, por iso precisan de recursos que garantan a prestación dos servizos en condicións dignas.
As autoridades han de ter un liderado ideolóxico na democratización e universalización dos servizos bibliotecarios, deben dar mostras de credibilidade e apoiar as bibliotecas porque son o centro cultural, educativo, social e informativo máis importante das comunidades locais.
Elas han de estar abertas por vacacións ou por traballo, porque sempre son necesarias, en todo tipo de tempo e lugar.
Nelas está o patrimonio e a historia. Elas poden construír cidade lectora e declarar capital da lectura, se for o caso.
Un protocolo de actuación. Medidas preventivas. Coidados, pero tamén servizos.
Porque a xente necesita das bibliotecas presencialmente ou de xeito virtual.

mércores, 8 de xullo de 2020

Contar os contos

Kalandraka TV é unha canle audiovisual, unha ferramenta de fomento da lectura, un medio de comunicación cultural... e todo o que queirades engadir despois de revisar a súa "programación".
Podemos ir revisando as diferentes seccións, dende os booktrailers das novidades ao Sen fronteiras onde se recollen novas internacionais, pasando por Contos contados para ver na casa, Crónica coas súas reportaxes, Atelier coas visitas aos obradoiros dos ilustradores/as, Actualidade coas súas miradas, Contar e cantar, Onde habitan os libros nun percorrido polos seus lares, Puntos cardinais coas referencias do libro infantil, Dúas olladas co encontro entre autoría e ilustración, Libros para soñar coas lecturas destacadas   Recomendacións e Vídeos musicais. Calquera que coñeza o libro infantil se sentirá feliz de todo o que se achega dende as suas pantallas. 
Hoxe quixera determe nas contadas como esta de Olalla González de Chibos chibóns ou esta outra que fai Ana Abelenda do libro Lúa, Bea Campos de Un agasallo diferente, Paco Nogueiras con poemas de Cantarolas de Neira Vilas e Anisia Miranda.

luns, 6 de xullo de 2020

Un novo libro de Xoán Babarro

Os horizontes de Adar de Xoán Babarro publicado na colección oqueleo de Obradoiro Santillana.
Da presentación editorial: 
"Viaxe clandestina en barco, soidade, buscar comida no lixo, durmir en albergues, estar separado dos seus... Por sorte, Adar faise amigo dun can extraviado. Nese momento todo empeza a cambiar. E, a medida que vai resolvendo o enigma da misteriosa marioneta que lle aparece no peto, as novas amizades axudaranlle a albiscar unha luz no seu futuro."
Para adentrarse no misterio dos refuxiados, Babarro, acude unha vez máis a esa faceta de escritor solidario con xentes e pobos. Este é, para o meu gusto, un dos libros nos que mellor resolve ese relato dos "outros". No capítulo cero recolle os materiais que un sirio que chega a Barcelona fuxindo da guerra lle entrega, e con eles vai narrando unha sucesión de tempos que o acaban traendo a Galicia onde traballará na Escola de Idiomas. A historia dos estranxeiros que titulados nos seus países de orixe teñen que facer traballos de todo tipo naqueles aos que chegan, ata o punto de considerarse moi ben tratados cando lles pagan por pasear cans sendo filólogos.
Unha historia fermosa, chea de bondade porque Babarro non pode contar as cousas doutra maneira, a súa bonhomía lévao a escoller eses personaxes. A Adar sálvano os cans e os vellos, máis ben as vellas, esas mulleres abertas de mente e afeccións que non desconfían do outro senón que están dispostas a darlles acubillo.
Destaca, tamén, a imaxe da cuberta da autoría de Nader Sharaf.