luns, 19 de agosto de 2024

Libro de artista

Da presentación editorial;

"Noites confinadas mestura fotografa, pintura e poesía. É un canto á natureza, un recordatorio do valioso do noso planeta, da súa enorme fraxilidade, pero tamén da súa formidable forza e da súa capacidade de rexeneración. É un chamamento á responsabilidade e á conciencia colectiva e individual da cidadanía en relación ao medioambiente; unha invitación á reflexión crítica sobre a sociedade actual e o seu enorme poder destrutivo. É unha apelación a que un mundo máis sostible é posible. 

Os seus autores: 

Chema Mesía. Profesor Titular de Artes Visuais e Educación e director do grupo de investigación Arte-Facto na Universidade da Coruña. Doutor en Belas Artes pola Universidade de Granada. O seu traballo artístico é multidisciplinar, movéndose entre o comisariado, a ilustración, o deseño gráfico e a fotografía contemporánea.
Ilduara Penas. Mestra de Educación Infantil, Técnico Superior en Educación Infantil e Diplomada en Educación Social. Vinculada ao ámbito educativo desde os inicios da súa carreira, exerce como docente no primeiro ciclo da educación infantil. 

David Catá Artista contemporáneo, compaxinou os seus estudos de música co Grao en Belas Artes (2010) pola Universidade de Vigo. Continuou os seus estudos artísticos en Madrid cursando o máster “Concepto e Creación” no Centro Internacional de Fotografía e Cinema, en EFTI (2011), obtendo o premio fin de estudos. Traballa a fotografía, a videocreación, a pintura e a música e o seu traballo ten recoñecemento nacional e internacional."

Esta é a súa ficha bibliográfica

Un fermoso álbum con fiestras de lúa, coa noite e o confinamento como protagonista: cidades silenciosas, rúas baleiras. Fronte a lúa planta do dente de león, si esa que se soplas vai botando as sementes polo aire. Un ceo estrelado que observa como a natureza se rexenera: o mundo vexetal esténdese e o animal ocupa espazos dos que levaba moito tempo afastado, ata á lúa chegan as hedras... a vida ábrese paso mentres a humanidade fica pechada. Esa humanidade que precisa apoios para sosterse como esa cadeira de rodas debuxada no chan.

Unha obra fermosa na que aparece o papel vexetal dando esa outra pátina ás  páxinas. Un xogo de artista no que se ve moi claramente a man de David Catá, ese creador que nunca deixa de sorprendernos e do que xa coñeciamos os dentes de león voando ou a pel das mans cosida nunha reivindicación da infancia persistente.  

Habería que ver o que se agacha detrás do código QR que no meu caso non fun quen de abrir...

Novela xuvenil con desaparición de adolescente

Mururoa é sobre todo iso, unha novela xuvenil que narra a desaparición dunha adolescente. Un tema que doe e se conta, un furado negro que crea unha sensación de desamparo e falta de creto nas estruturas que nos damos para a seguridade cidadá. Unha moza non volve á casa, a nai agarda a que pase a segunda noite antes de dar aviso; a súa situación de separación do home, a falta de relación fluída coa sogra e a filla maior -xa emancipada- faille tragar en soidade o principio do longa noite de desinformación. Como pode desaparecer unha moza e non ter ningún dato que poda servir? como pode ser que os vínculos familiares e sociais sexan tan leves que o sufrimento se converta en algo co que non se pode cargar?

Da presentación editorial: "Mururoa é unha novela que afonda no comportamento humano, tanto a nivel individual como colectivo, diante de noticias que nos afectan no máis profundo do noso ser coma se fosen a explosión dunha bomba atómica. Unha rapaza, Iria, desaparece sen rastro ningún, pero deixa un profundo desacougo na súa familia que, de súpeto, aprende que significa a palabra “amor” logo dunha vida en que cada quen ía ao seu. A desaparición da moza levará a todos a reflexionar sobre os seus sentimentos e a dependencia que temos cos que nos rodean. Ao tempo, algo pasa na vila, que tronza o cotián e que lembra ás xentes do lugar a nosa vulnerabilidade máis absoluta fronte a unha falsa sensación de protección." Esta é a primeira novela do xornalista Miguel Martín e está publicada na colección Costa Oeste de Galaxia.

É verán, agosto; un descanso antes de marchar a estudar a Madrid. Adolescencia: con todo o que supón de primeiros amores, relacións sexuais, sentimentos encontrados e segredos inconfesables... ata onde todo isto non dificulta a investigación? A falta de mostras de afecto, a vida de cada un por separado sen pensar demasiado nos demais membros da familia, as amigas que han de cumprir o papel de irmás. 

Ao tempo que sucede esta desgraza familiar (e social, tamén, non?), a vila asiste a un feito insólito: a chamada Pedra do Equilibrio, un gran bolo que se apoia nunha moito máis pequena, nunha especie de  inestabilidade que se mantén dende que hai memoria cae aínda que sin sufrir dano. O xornalismo buscando a noticia caia quen caia, a garda civil con algún punto que pode ser aproveitado polos medios de comunicación de non haber un entendemento, as mentes populares xogando co mito e os políticos aproveitando esa inxenuidade para crear máis vínculos de engano... de fondo os ensaios nucleares en Mururoa que non se aproveitan máis que para darlle nome e citalos de pasada. O autor, un xornalista, céntrase máis no papel da prensa que ten moi sabido e quizás non optimiza outros subtemas que poderían dar xogo. Certamente, no oculta o dos afectos que é algo que debe ser reflexionado.

Mururoa, un atolón na Polinesia francesa, un lugar de triste lembranza para a ecoloxía e que lembra o que as organización empresariais e os países poden facer para desaparecer aquilo que os molesta.

venres, 16 de agosto de 2024

Zahorí en galego

A editorial Zahorí comeza a publicar en galego. Agora tócanos a nós demostrar que teñen que seguir facéndoo mercándooos na nosa lingua e non en español onde xa os tiñamos dispoñibles tempo atrás. Zahorí é unha editorial independente centrada en ofrecer ao público infantil libros de coñecemento de calidade. En galego e en euskera fano en colaboración co CSIC tal como aparece nesta noticia .

Trátase da colección Mentes curiosas Curiosas mentes nas que aparecen os dous primeiros títulos nestas linguas: Cheirar. Aromas, esencias, fedores e pestilencias e Bechos. A xungla na casa.

"A curiosidade é un tesouro. Un motor que nos leva a facernos preguntas, a cuestionar o establecido e a buscar respostas máis aló do evidente. Moitos dos maiores logros científicos foron impulsados pola curiosidade de quen se preguntou "por que?" e "como?". Esta colección ten o propósito de transmitir coñecemento, de entreter e, sobre todo, de inspirar ás mentes curiosas." Así se presenta a colección. 

Botamos de menos que no primeiro deles non se teña en conta esa riqueza que supón salar de arrecender e cheirar cando se fala de olores en galego, nótase que a persoa que traduce non conta con ese valor engadido, pero os libros (ambos) son marabillosos. Moi bos produtos informativos dirixidos á infancia onde a documentación se complementa cun deseño actual e de calidade, onde tamén os adultos aprendemos dende o momentio que collemos o libro, dende as capas que nos poñen c¡encontacto coa cultura ata a dedicatoria e cada unha das páxinas.

As obras son de Berta Páramo con revisión científica, no caso de Cheirar por parte de Laura López-Mascaraque e no de Bechos de Óscar Soriano Hernando, investigadores do CSIC especializados en Rede Olfativa / Academia do Perfume e en moscas e artrópodos.

xoves, 15 de agosto de 2024

Animais fantásticos de José Jorge e André Letría

Animais fantásticos de José Jorge e André Letría, traducido por Xosé Ballesteros, está publicado por Kalandraka na colección MareMar.

Da presentación editorial: "Un percorrido polas iconas da mitoloxía e das crenzas populares, dende o Centauro ao Lobishome, pasando polo Unicornio ou a Esfinxe, entre outros. Soños e medos que perduran a través dos séculos."

A mitoloxía que vai dende a Ave Fénix (renacendo das cinzas e o esquecemento dos séculos) ao Unicornio (con ese corno máxico que ten o po chamado Bezoar cura os males) pasando polo Basilisco (mestura de galo e serpe de mirada perigosa), o Bucéfalo (o cabalo máis famoso da antiguidade que só puido ser montado por Alejandro Magno), o Cérbero (o can de tres cabezas que vixía as portas do inferno), o Centauro (metade home e metade cabalo), o Cíclope (un dos tres fillos de Urano, cun só ollo na frente), o Dragón (paxaro e serpe botando lume pola boca e adorado polos chineses), a Esfinxe (mestura de leoa e faraoa faille preguntas aos camiñantes que percorren o deserto), o Fauno (ou sátiro, home e castrón perseguidor de mozas), o Grifón (cabeza de aguia e corpo de león con ás), a Hidra (con nove cabezas coa que loita Hércules), o Lobishome (home e lobo segundo a lúa), o Minotauro (o touro xigante que vive no labirinto e só é vencido por Teseo coa axuda de Ariadna), o Ogro (que come meniños nos contos), o Pegaso (cabalo con ás que percorre o ceo), a Salamántiga (o espírito do fogo habitando pesadelos), a Serpe Mariña (a gran señora dos mares) e a Serea (metade muller metade peixe atrae aos navegantes con cantos. 

Pintura con restos de textura e colaxe cun papel tan vello coma as súas historias representan a parte visual destes animais.

martes, 13 de agosto de 2024

Unha de princesas e reinos: "O reino de Libeliño"

O reino de Libeliño de Estefanía Padulles (no texto e as ilustracións) "é un libro cheo de personaxes lendarios como dragóns, princesas, bestas fantásticas, sabios e cabaleiros que se enfrontan a moitas aventuras por montes misteriosos. Pero é algo máis: é a historia do reino de Libeliño, un lugar máxico e moi divertido que vos vai traer á cabeza a lembranza dos contos tradicionais para ir durmir", di a presentación editorial.  Está publicado por Hércules de ediciones, na colección Novas lecturas de Hércules, traducido por Rosario Baleirón Sóñora. Un país: Libeliño; un rei medio parvo que convida á princesa doutro reino e se mete nun lío tremendo querendo facerlle un agasallo (un colar de raios de sol con pingas de auga), menos mal que a princesa é lista e consegue demostrarlle que nin siquera el co seu poder podería facer tal e non lle queda outra que regarlarse a si mesmo. Casa, teñen unha nena que é feliz ata que o rei volve meter a pata: xogando ao xadrez con outro rei cabréanse porque cando un do ah o outro di oh e entran en guerra, a princesa abúrrese sen astrónomo que lle ensine e marcha buscando aventuras. Chega ata o bosque onde vive o dragón e chegan ao acordo de compartir residencia pero os cabaleiros que envían dende o reino do pai acaban coa tranquilidade... só a visita dun mariñeiro de país afastado que vai buscando solución á guerra para que a xente poda volver ao seu. Vanse todos na busca da solución baixo as indicacións do dragón que é o máis listo, piden asesoramento ao tigrepardo que lles dá a frase que han de repetir aoi chegar ao campo de batalla: "Quen teña algo mellor que facer que pelexar que vaia á súa casa!" Os poucos que quedan "daban bastante pena, porque se notaba deseguida que estes soldados non tiñan ningún sitio a onde ir, que ninguén os agardaba na casa nin os botaba de menos; por iso lles importaba tanto polo "oh" e polo "ah", para ter algún obxectivo na vida." o que pasa con eles vale a pena ir velo ao libro, igual que o final da historia na que Cirolina, a princesa, demostra a súa autonomía e alí ninguén vai casar con ninguén e os trovadores contarán en contos e lendas o que ocurriu naquel reino.

Unha historia ben contada que demostra que estereotipos e roles andan atrasados, que as boutades dos reis sería mellor tratalas, que a guerra é tan absurda como as razóns para declarala ou o feito de que pelexan nela os que non se enfadan... Pois si, unha hsitoria para rir e pensar!

O sombreiro de Murga na Casa de Rosalía

O sombreiro de Murga na Casa de Rosalía. Todo comeza cando percorres a Casa da Matanza e nunha das salas aparece o sombreiro de copa de Manuel Murguía, o guía fala do home de Rosalía, do seu tamaño real e simbólico. Cando a visita remata e estás saíndo, na tenda aparece o libro que se presenta así: "Murguía era pequeno, tan pequeno, que os amigos lle chamaban Murga, “o rato”. Cando veñades, os máis cativos, á Casa de Rosalía na Matanza, tendes que saber que no cuarto de enriba, no sobrado, deibaixo do sombreiro de copa de Murguía, efectivamente, vive un rato…" Da autoría de Manuel Lorenzo Baleirón, está ilustrado por Bea Gregores e conta cunha segunda parte, a modo de obra informativa chamada "A hucha de Murga" na que se fala de distintos elementos relacionados co lugar: presçéntase a Casa de Rosalía no pasado e na actualidade, a chisteira negra de Murguía cedida pola RAG, o xardín da casa con diferentes árbores (carballo -unha tropeza do de Guernika), figueira, camelios, loureiro, árbore do coral,  ombñu...), o pote do caldo (para facer o caldo de gloria), a casa representada na cerámica Celta), as fotos, os compañeiros de viaxe (Vicetto, Pondal, Aguirre, Chao...), os libros (Cantares e Follas), o cuarto dende o que se ve o mar, as pinturas de Ovidio (o fillo da Xeración Doente), o piano e as referencias aos lugares ("Como miudiño chove") e aos barcos ("Inchadiña branca vela").

O rato, que vive na chisteira recibe o nome de Murga (seica tamén chamaban así os amigos a Murguía) e sae polas noites para percorrer os lugares da casa e os de fóra, creando misterios que só el sabe resolver.

Unha obra entre a ficción e a realidade, entre a verdade novelada e os animaliños sempre próximos ás crianzas.

Conta cunha guía de lectura elaborada por Pilar Ponte. 

domingo, 11 de agosto de 2024

Volve un autor sempre agardado

 

Marcos Calveiro tennos proporcionado páxinas de moi boa literatura. É certo que se trata dun autor con tempos de creatividade case obsesiva e outros de tranquilidade, por iso nos aleda atopar unha nova publicación: Un verán en Flamia, con ilustracións de Xiana Teimoy, publicado en Ala Delta de Tambre.

Este verán Uxío está castigado, en vez de viaxar cos seus ao parque temático (o que sexa), debe asistir a un campamento nunha illa, vai tan rabioso que vai ser difícil a integración. Gravar unha pelexa co móbil, aínda que sexa simulada, e enviala ás redes sociais, debe ser sancionado e menos mal que hai familias que o fan. Aí descobre unha vella factoría de baleas a onde as levaban para descuartizar despois de cazalas, nos tempos nos que esta actividade non estaba prohibida. Era horrible, tal como conta o vellos mariñeiro, pero tamén o era o que facían cos traballadres aos que mantiñan case esclavizados no medio dun cheiro insoportable e rodeados de dor. Ao tempo, aparece un baleato varado aoq eu toda a rapazada e os adultos tentan axudar ata que chega a nai e o libera. Esa nena que dende o principio decide achegarse a Uxío e levalo de volta con todos eles, esa muller que soa se encarga da rapazada sempre contando coa súa axuda, ese faro vello abandonado que se converte nun lugar perigoso, unha boa linguaxe e unha pequena historia.  

Ese apunte aos riscos das redes e dos aparellos, esa volta ao mundo natural e ao encontro coa xente directamente sen pantallas polo medio... é de agradecer