Un libro de Narval e outro de Nubeocho

A miña voz de José Fragoso está traducido por Laura Sousa, publicado por Narval, conta cun prólogo de Manuela Carmena (daquela, alcaldesa de Madrid). Di a xuíza que "A voz é iso que nos acompaña desde o mesmo momento en que chegamos á vida e que nos identifica dunha maneira única, á vez que nos dá un poder extraordinario. A voz alimenta a nosa linguaxe. Permítenos a comunicación (...), cantar e ser nós mesmos os nosos propios instrumentos musicais. O noso canto é exclusivo. Nós cantamos palabras".

Unha nena vai falando da súa voz dende o nacemento ata que consegue dominala, explica todo o que pode facer coa voz: di que pode nomear todo coa túa voz, que cada unha de nós temos unha voz diferente e moitas cousas que dicir, que sexas neno ou nena, veñas de onde veñas e sexas quen sexas todas as nosas voces valen o mesmo; tamén fala dos que naceron sen voz e como podemos entendernos con eles (de feito, as últimas gardas mostran o abecedario en signos). Non hai historia, hai reivindicación da voz propia, hai deterse na voz iso do que non se fala e ten tanta importancia e asegura respecto a ela o que nunca debemos esquecer: temos voz propia, o nosa voz somos nós e debemos mantela auténtica.

O peido máis grande do mundo de Rafael Ordóñez con ilustracións de Laure du Faï, está traducido por Maruxa Zaera e publicado por Nubeocho. Sabemos o gusto pola escatoloxía e todo o que poda semellan prohibido, por iso, este libro pode ter o seu público. Imaxes planas como de gravado primitivo ou colaxe. Todo comeza co impresionante peido dun hipopótamo que crea unha burbulla no río, despois del anímánse a botar o aire outros coma o elefante ou a xirafa, daquela vendo a variedade de peidos o mono decidiu facer un concurso de música de vento (así lle chamou, en plan broma) e o crocodilo preséntase como xurado. Expanden a noticia pola selva, preséntanse moitos concursantes e cadaquén mostra a súa maneira particular de peidear ata que a gacela se asusta ao ver como a miraba o leopardo e bota unha cagadiña en vez dun peido, o gorila bota un tan pequerrecho que semella de moniño, a parella de leóns discute porque el quere que o bote ela e ela dille que o faga el... o crocodilo está a punto de declarar quen é o vencedor cando se escoita o máis grande de todos, de quen é? a que non o adiviñades? pero dámosvos unha pista, o mono sentenciou "Peido de roedor , peido vencedor"

Premio Anisia Miranda de Teatro para a Infancia

 

Despois daquel premio Estornela de Teatro para a Infancia que convocaba a Fundación Neira Vilas, aparece agora convocado pola mesma fundación este premio que quere homenaxear a Anisia Miranda, a outra cara da Fundación, a escritora infantil que sempre camiñou ao lado de Neira Vilas.

O Premio Anisia Miranda de Teatro para a Infancia recaeu na primeira convocatoria na obra Travesía Unicornio de María Canosa, que aparece sen ilustracións, con só a cuberta de María Brenn, publicada por Embora.

Un neno e un unicornio que non quere ter corno, unha xenia que aparece cando prenden unha lámpada. A xenia está disposta a cumprirlle os desexos pero eles non se poñen dacordo, que se o unicornio non quere ter corno, que se o neno quere que o unicornio o teña, que se desconfían de que unha xenia sexa tanto coma un xenio, que se a xenia é xenial mentres o xenio ten mal xenio... unha disparatada sucesión de diálogos, unha complicidade que nos mantén o sorriso, pero sobre todo, o dereito a que cada un ou cada unha sexa quen quere e como quere, a que xenias e xenios cumpran os desexos e poder ser unicornio ou balea ou bolboreta porque non hai cousas de nenos nin de nenas, porque todos somos iguais en dereitos e capacidades!

Lobo Ramón, 2ª parte

Sempre nos levamos unha alegría cando un libro se converte en serie e polo tanto vai fidelizando ao lectorado. Sucede agora con Lobo Ramón que aparece co subtítulo: a vida é unha festa!

Continúa a historia dese lobo amigo que viaxa en motocicleta á vila para visitar ao fillo do libreiro e ler novas historias. Dese lobo que, de paso que vai... fai recados para as amizades e cando lle din de pagarlle négase en redondo, considera que, aos amigos, non se lles pode cobrar. De feito, entre todos van ter que inventar un negocio para que Ramón non se arruíne con tanto gasto en carburante. Vai ser repartidor de empanadas de bacalao con pasas.

Ramón viaxa á praia co paxariño Fito, este voando vaille marcando o camiño que el segue en moto. Mirando a unha nena emociónase: é tan bonito xogar coas olas... Mirar a posta de sol, colocarse manguitos para flotar na auga. Facerlle un agasallo á lúa: unha empanada, pero que difícil facerlla chegar. Ir á festa, gozar de cada lambetada que merca, de ir na noria ou xogar na cama elástica; rescatar ao corvo Lucas cando cae nun pozo. Con el aprenderemos para que serven as pompas de xabón, sobre todo se son xigantescas. E así enterámonos que, con este libro, a autora suma medio cento de obras publicadas. Un bo número! E un verdadeiro luxo.

Galaxia e os formatos grandes para pequenos

Galaxia e os formatos grandes para pequenos. O mundo de cores de Roque e Lía con texto de Paula Suárez e ilustracións de Nuria Díaz. É ela, con sete anos,  quen conta a historia, di que a Roque lle gusta moito ler. As imaxes acompañan esa idea con varias persoas con libros. A eles os dous gústalles xogar a imaxinar que as cousas cambian de cor. Pedro é un compañeiro ao que lle encanta pintar, é despistado e creativo; con el acostuma meterse moito Antón (o máis alto e máis competitivo da clase que conta con dous escudeiros que sempre o andan apoiando). Cando Antón pintou as uñas de cores ríronse moito del. Roque e Lía foron falar con el e convidárono a ver o mundo de cores tal como eles fan, á mañá seguinte viñeron os dous coas uñas de cores e crearon o Club da Amizade, fóronse apuntando outros máis e máis ata quedar só Antón nun recuncho, daquela Roque achegouse a el e convidouno a formar parte do club e se non lle gustaba pintar as uñas... era igual, o que valía era que cadaquén fixese o que considerase: o respecto polos demais non depende diso porque tal como aseguran "hai moitas e diferentes formas de ser, estar, e, por suposto, de pintar as unllas, ou non...". 

Moi didáctico e dirixido, quedando moi pouco á interpretación, pero vaise levando.

DÍA DA POESÍA... Premio Arume de poesía para a infancia

O premio Arume reaparecu en 2021, convocado pola Fundación Neira Vilas e GALIX e patrocinado por Deleite (ese leite que alimenta a nosa cultura, a nosa lingua, o noso país). 

Entregouse ex aequo a Violeta Parapluie e ouras historias de xente pouco corriente e A flor da letra. O primeiro deles é un poemario canalla que bebe nas fontes do escatolóxico, o politicmaente incorrecto e a provocación. Unha mademoiselle que viste elegantemente e camiña cun paraugas vese convertida nunha moza gótica cando lle cae un raio e a partir de aí vai camiñar cun pararraios, o rapaz Martiño tan temesiño que pensa que os veciños son fantasmas porque ve moitas sábanas colgadas cando está nun hotel, Guillerme que descobre que adora comer vermes despois de ter tragado un nunha castaña, Carmiña é unha rapaza a quen meten en auga moit quente para quitarlle a tiña e encolle tanto que a partir daquela lévana como a un chihuahua con correa, Andrea empeñada en facerse serea para o que merca un peixe ben grande e contrata un cirurxián e unha costureira pero non sabía nadar, Tara e Mara as irmás siamesas que compartían o corpo pero discuten tanto que lles cortan unha das cabezas e a que queda chamarase TaMara, Mariana Porcallana lava os dentes entres caga... e un sin fin de personaxes inesperados. Ao final, queda un espazo para que a lectora ou lector escriba o seu. Da autoría de Ramón D. Veiga está ilustrado por Iván R.

O outro poemario é A flor da letra. Estampa de lectura, con percusión, para nenas e nenos de Manuel López Rodríguez ilustrado por Nuria Díaz. Un monllo de poemas plenos de ritmo e repeticións que pretende ser unha homenaxe a outros poetas (Xela Arias, Lois Pereiro, Luz -non sabemos cal delas porque non achega os datos suficientes para recoñecela agás cando o nome é case irrepetible-, Uxío, Rosalía, Eusebio Lorenzo Baleirón, Xohana Torres, Celso, Pura Vázquez, Dora Vázquez, Manuel Antonio, María, Luís...  e un xogo de canto e baile.  Unha pena non telo traballado un pouco máis e que ademais do ritmo puidera ser unha porta de entrada á poesía de cada un deles.

Ambos libros son publicados por Embora.

Outro álbum de Kalandraka...

O outro álbum de Kalandraka é Terra de ninguén "porque estes lugares son os que lles quedan para ocupar aos excluídos, aos máis desfavorecidos da nosa sociedade". Falamos dun lugar, dun dos poboados das Comunidade de Madrid onde aínda permanecen activos focos de marxinación porque a situación non está resolta. Aí, na Cañada Real, o asentamento chabolista máis grande de Europa, onde chegaron a vivir ata trescentos cativos e as súas familias en condicións insalubres, sen electricidade... Diso vai a historia, porque, seguen a contarnos que un terzo da poboación urbana mundial vive na periferia das cidades en chabolas, favelas ou slums. Así se presenta: "álbum impactante,emocionante e imprescindible que mostra
a pequenos e maiores unha realidade próxima, pero a miúdo invisible. Un relato valente, contado dende a mirada infantil, que revela que a dignidade, o amor e a esperanza tamén habitan nas circunstancias máis difíciles." Diso sabe moito a rapazada, esas crianzas que aparecen nas ilustracións de Federico Delicado: a nena co irmán pequeno no colo, o que só leva un pantalón curto, a nena da camiseta amarela, o que viste un chandal e que semella ter a voz... e o galgo esquelético que os acompaña. Viven coma nun circo, camiñando sobre cristais, esquivando as xeringuillas, facendo acrobacias, correndo riscos que non deberían corresponderlles, vivindo entre a necesidade e a ilegalidade. Unha "bombilla" rachada é a imaxe alegórica desa terra de ninguén a onde chega o frío que o lume non quita, un coello saíndo da chistera que nos fala do Gran Truco (dese soño de adulto que cre nas ganancias doadas), pero eles, os nenos e as nenas, aínda nas circunstancias máis adversas fan teatro, xogan e rin. Sobreviven e teñen conta da alegría.

O texto é da xornalista e escritora Maria José Floriano e a tradución de Manuela Rodríguez.

Libros que acadan premio en castelán

Alma de elefante foi premio Anaya. Unha novela de Andrea Maceiras, ilustrada por Jordi Solano e publicada por Sopa de Libros en Xerais.

Da presentación editorial: "Suy e Lawen son dous irmáns xemelgos que viven na aldea de Sat Naapa, un remoto lugar do sureste asiático. As súas tranquilas vidas cambian o día no que a velliña Champey le as súas almas e lle di a Suy que el ten alma de bolboreta, mentres que a súa irmá Lawen posúe o espírito do elefante. A Suy parécelle imposible porque el é máis forte e sempre coidou da súa xemelga. Lawen é distinta das outras nenas: cústalle expresar os seus sentimentos e ponse nerviosa coas situacións descoñecidas. Así que Suy conta unha pequena mentira. Di que el é o elefante. O que non pode sospeitar Suy é que axiña se van cruzar con Tep, un elefante real que necesita desesperadamente a súa axuda e por quen emprenderán unha incrible aventura. E é que ás veces as cousas non son o que parecen.Ás veces os tesouros teñen catro patas. E só as bolboretas voan o suficientemente alto para atopalos."

Eu, recollería un fragmento "O feito de que Sat Naapa sexa un lugar tan bonito tamén ten as súas desvantaxes. Ás veces tallan zonas de bosque moi extensas. Outras, traen planos para levantar edificios e fábrias nos arredores, malia que aínda non construíron ningún. No pasado foi peor. Papá di que, hai anos, a xente de Sat Naapa vivía con moito medo de que viñesen para destruír todoou levar persoas. Por iso, durante a guerra, algunhas familias soterraron as súas posesións máis valiosas na selva. E sábese que non as recuperaron todas." Han quedar tesouros agachados que poden amañar a vida dunha familia." A responsabilidade dese neno que quere ser elefante e non bolboreta para coidar da súa irmá (esa que ten un corazón e unha cabeza que lle funcionan de forma diferente), as aventuras que corren os dous para salvar a un elefante ao que maltrataban convertíndoo en diversión para turistas (porque o turismo trae esas consecuencias), o encontro con xentes de todo tipo (a familia de estranxeiros que lles axuda ou a muller que os denuncia), os mahouts ou gardiáns de elefantes, a selva sempre a selva, Ru o lugar da utopía onde cada un pode sero que queira... 

 

"

De inuits

 

Entre os LIG (libros infantís galegos) contamos con, polo menos, tres obras relacionadas cos inuit, os habitantes do Ártico. A serie de Nunavut de Xoán Abeleira (O nacemento de Nunavut, Un día de caza, O caribú namorado e Sedna, a deusa do mar), Akna. Os mariñeiros da terra de xeo publicado por Galaxia e o que agora se presenta.

A vida dos inuit, un libro informativo de Silvia Álvarez, publicado por Edicións do Cumio. Dividido en  apartados: O Ártico, A natureza, Así se alimentan, Caza e pesca, Traballos no fogar, Como se desprazan, As súas crenzas, A familia, Xogos tradicionais e música, A arte inuit, Algúns mitos ancestrais, Hoxe en día, Cambio climático e perigos e Exploradores do ártico. E un último capítulo: Sabías que?

Na capa do libro aparece a sua relación co ODS 15 Vida dos ecosistemas terrestres.

Filosofía en 28 conversas

Miguel Vázquez Freire é filósofo, pero no só, tamén escritor de ficción, tamén crítico literario e de arte, tamén innovador educativo, tamén home de teatro... Neste caso, baseándose nun programa de radio que levou a cabo no seu Corcubión natal ao longo da pandemia, divulgando filosofía, saca a luz este libro que se sitúa na colección Seica de Xerais.

O moucho voa preséntase así: "Un libro pensado para introducir a mocidade na filosofía. Está constituído por 25 conversas, amenas e desenfadadas, organizadas nos catro temas principais dos que se ocupa a filosofía tradicionalmente: o Ser, obxecto da ontoloxía; a Verdade, obxecto da teoría do coñecemento ou epistemoloxía; o Ben, obxecto da filosofía moral ou ética; e a Xustiza, obxecto da filosofía política. A filosofía ocúpase dos asuntos que nos preocupan a todas as persoas e proporciónanos instrumentos para pensar con maior rigor, para facer das nosas vidas unhas vidas plenas. Porque as grandes ideas filosóficas tamén interesan ao común da xente. Porque calquera persoa, espontaneamente, ten preocupacións relacionadas coa filosofía".

Non hai mellor maneira de falar del... As conversas simuladas cun par de persoas: unha moza e un xubilado achegan a inxenuidade das preguntas ás que o filósofo ha de dar resposta. 

Unha tradución

A casa da Moira de Sergio Sánchez Benítez con ilustracións de María Montes, traducida por Xosé Duncan  e publicada por Bululú.

Así se presenta: "Aquela casa de cor gris, atrapada no medio do tráfico, sempre chamara a miña atención. Quen podería vivir rodeado de asfalto, sen comunicación ningunha? Estaba convencida de que alí só podía habitar unha bruxa. Unha tarde de inverno decidín cruzar a autoestrada e, malia que non coñecín ningunha meiga, si descubrín quen son as moiras.» Daniela é unha rapaza moi imaxinativa e observadora, un día decide descubrir quen vive nesa casa, atravesa a autoestrada e algo sucede... é atropelada? atravesa aproveitando que o castelo baixou a ponte levadizo por medio dun camión que envorcou? O caso é que coñece a unha dos Moiras e que este decide axudala, así se salva e para demostrar que o que sucedeu foi certo, anos máis tarde atopou os sinais.

Mitoloxía ao servizo das historias actuais.

Un novo título da colección Fora de Xogo para un problema que non se resolve

Un novo título da colección Fora de Xogo enfronta un problema que semella non ter solución: Bulllying de Álex Alonso.

Esta novela acadou o XVII Premio de Narración Curta Ánxel Fole. Preséntase así: "Mergullándose en temas que centran o universo adolescente, como as redes sociais, a homosexualidade e, sobre todo, o acoso escolar (...). A mellor reflexión sobre a novela está nas palabras iniciais do seu protagonista: «Cada vez que entro ao instituto penso no inferno, e, sinceramente, preferiría mellor estar aí embaixo, no subterráneo, ardendo nas chamas. Mamá di que o inferno existe e que o ceo tamén. O do ceo está ben claro que existe porque levanto a vista e velaí o está, pero o inferno, de o haber, non creo que sexa tan terrible coma este onde estou».

Diferentes voces van dando a súa versión dos feitos, como se estiveran ante o xuzgado, a policía, o lectora/a que pregunta: a de Antón (o protagonista), Nai, Pai, O monstro, Venres, Compañeiro na instituto da Coruña, Tía Marga, Director do instituto da Coruña, Anxo, Xiana, Psicóloga, Outro compañeiro do instituto da Coruña, Un terceiro compañeiro do instituto da Coruña, Alicia, Un profesor, Pai de Xiana, Jenni... É dicir, unha pléiade de personaxes que estaban aí e non fixeron nada, simularon que non se enteiraban, viron e non quixeron actuar... Só Monstro o acolleu para levalo con el. Os acosadores: o gran acosador, os seus secuaces, os que apoiaban de lonxe, os pasivos que miraron indiferentes, os que quixeron actuar pero non o fixeron... E cada día ha de estar sucedendo. Esa é a mensaxe. E todos se salvan, ninguén carga coa responsabilidade dunha situación tan atroz, coa transformación do mundo nun inferno. Unha obra para recapacitar, discutir ata o berro e... ACTUAR!!!  Xa está ben de tanto ir ao de cada un, de abandonar funcións, de non atender a parte humana e educativa.

Roxín Roxal. A daga do conde. Un cómic para lectorado autónomo

Roxín Roxal. A daga do conde. Un cómic para lectorado autónomo con guión de Manel Cráneo e debuxado por Brais Fierro, publicado por Demo editora na colección Eumedievo.

Retoman o heroe do imaxinario medieval que dou a coñecer Carré Alvarellos e que Novoneyra nos trouxera a través dos seus contos. Agora, un cómic fala das súas aventuras heroicas, dun amor imposible pola inxustiza das desigualdades de orixe, nunha linguaxe clara e comprensible na que as elipses son as necesarias pero non obrigan ao lectora ou lectora e adiviñar senón que levan o ritmo natural e... agardamos que sexa a porta de entrada a novos capítulos que, seguramente, leran de bo grao os lectores e lectoras de oito anos en diante. Parabéns!