Premio Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil

O Premio Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil recaeu en Lois Pérez pola obra A tribo do mar. A historia de varios rapaces africanos que soñan con fuxir dunhas situacións demasiado duras para poder resistilas, dunha moza caboverdiana en Burela e outra do primeiro mundo: unha influencer que acaba crendo a sofisticación e artificiosidade que a rodea. Varios mundos coincidentes no tempo que nos falan das necesidades máis básicas ao lado das tonterías máis absolutas, da manipulación á que nos sometemos polo propio gusto ou daqueles pequenos que continúan sendo esclavos nas mans de diferentes tipos de poder. O mundo dos africanos que queren pasar a Europa e para iso se ven envoltos en mafias, rodeados de mala xente sen sentimentos, á que unicamente lle importan os cartos, de situacións máis levadeiras como a desta rapaza que xoga a fútbol sala e se vai facendo cunha parcela de éxito (por fin alguén gana!) ou da que non pode vivir sen o seu can que está sendo sometido a unha residencia cura con psicólogos e coidadores. 

A tribo do mar é a daqueles que soñan con atravesalo, a da que o mira para calmarse e soñar, porque o mar está sempre aí separando pero tamén como presenza inconmensurable, imposible de medir e contar, salvando e matando, dando a benvida ou despedindo. 

Na presentación editorial dise que o mar pode ser infranqueable pero o deserto tamén "é unha boca que ten sede nun mundo que ten fame" e fálase de "Unha aventura que mira as feridas do mundo e navega polas súas historias invisíbeis." 

A novela xuvenil que toca ler, agora publicada na colección Forá de xogo de Xerais. As historias que toca chorar (ou rir). As persoas que salvan, que sempre as hai coma eses avós que contan ou cociñan, que cosen os fíos familiares e de relación co mundo que foi; ou eses referentes que salvan sen dicir ren, tentando rescatar o que de bo hai no mundo. E a crueldade rodeando as vidas inocentes coma rapiñas ou carroñeiros atentos ao desfallecer das criaturas para acabar con elas e engordar algo máis os seus petos. Todo vale nun mundo inxusto no que a rapazada tamén é mercancía.

Os minilibros de Kalandraka

 

Os minilibros de Kalandraka son un conxunto de sete libriños que veñen nunha caixa. Títulos realmente imperdibles que se distribúen da seguinte maneira:

A primeira caixa contén os seguintes títulos: O coelliño branco, A galiña roxa, Chibos chibóns, A casa da mosca chosca, A ratiña presumida, Garavanciño e O poliño da abeleira.

A segunda: Orellas de bolboreta, A cebra Camila, Os ratos da casa, Gato Guille e os monstros, Un agasallo diferente, Xaime e as landras e Os de arriba e os de abaixo. 

A terceira caixa ten: A árbore da escola, O fío, Amelia quere un can, Os tres porquiños, Paco, O patiño feo e Once damas atrevidas. 

A cuarta: Animais de compañía, Cera, O pirata Pata de Lata, A escada vermella, Os tres osos, Ser amigos e Tomás, o bromista.  

A quinta:  Distinta, A merliña, Ratos de viaxe, A araña e máis eu, A familia C, Avós e O principio. 

A sexta:  O conto do outro día, Amora, Atrapamiradas, Chófer de sandías, Paxaros, Ratos na escola e Unha pantasma con asma. 

A número sete:  Chuvisca, A viaxe de Mamá, Soños á beiramar, O osiño Chispa, Tartaruga vs. Lebre. O desquite, Sete monstros e un gato e Moncho e a mancha. 

Sete caixas e sete libros en cada unha delas. Un número máxico para obxectos de culto porque, para que serven uns libriños tan pequenos cando podemos acceder aos magníficos álbums de bo tamaño e pastas duras? Pois, para levalos no peto coma un segredo ou coma un tesouro, para que vaian connosco a onde sexa que nos movamos e podamos lelos de novo case ás agachadas ou podamos compartilos con quen atopemos no camiño. Imaxinades sacar o conto e compartir a contada ou a lectura? Imaxinades ir onde o irmán pequeno e dicirlle: "Cando eu era coma ti tiña un conto que me gustaba moito. Mírao" e como se fose un truco de maxia aparece o contiño e podedes compartilo.

Os versos da mariola de Antón Cortizas. Premio Arume de poesía para a Infancia

Os versos da mariola de Antón Cortizas acadou o Premio Arume de poesía para a Infancia e foi presentada a súa edición en decembro de 2023. Publicado por Embora, cunhas ilustracións impresionantes de Andrés Meixide que converten o libro nun verdadeiro xogo.

Reivindica o xogo tradicional a través da poesía e a ilustración. Un xogo literario sobre os vellos xogos da infancia e tamén un libro pensado para xogar coa súa lectura a través das propias ilustracións. Unha sorte de brincadeira coa palabra poética como vehículo para achegarse a un encontro entre a rapazada, máis alá da tecnoloxía ou as pantallas.

Volve o escritor ao empeño de defender o xogo tradicional e a maneira de xogar da rapazada noutros tempos de máis natureza e rúa e menos actividades dirixidas e pantallas, tal como se fixera na obra de teatro coa que ganara o premio Gala do Libro de 2016, Xogando con gatos.

No apartado "O porqué destes versos"  o autor mostra esta preocupación ante o cambio das formas de enredar da infancia, fala dos valores positivos e didácticos do xogo tradicional e busca que a lectura e a poesía sexan tamén unha brincadeira. Para iso, cada poema convértese nun xogo e desta maneira precisa a colaboración do lectorado para sentir que o libro acada o seu obxectivo. Todo tipo de recursos lúdicos e lingüísticos van no seu auxilio: caligramas, pareados, lecturas colectivas, cambios de letras por números ou palabras desordenadas... todo serve ao xogo, coa mariola como centro do mundo.

El ten máis libros relacionados con xogos como Chirlomirlos (Enciclopedia dos xogos populares, Ao pé da Laxa da Moa - recolleita da riqueza literaria oral en forma de adiviñas, trabalinguas, contos, lendas e refráns do concello de Carnota) e Tastarabás. Enciclopedia de brinquedos tradicionais).

Un libro homenaxe a Brueguel e O Bosco: A nave dos fatos

Un libro homenaxe a Brueghel, O Bosco e algún máis: A nave dos fatos. Así se presenta:"Un «rapaz moi listo» vive nunha cidade de parvos e, claro, abúrrese moito. Unha boa mañá, para superar ese aburrimento, decide gastar unha broma ao seu veciño: planta unha tomateira nunha xerra e engade esta misteriosa mensaxe «Tomates chegando a trece, quen conta desaparece». A partir de aí, encadéanse múltiples sucesos nos que a planta irá pasando de man en man nunha delirante e accidentada viaxe." Unha celebración do grotesco na que se fai visible o lado festivo e tamén a crueldade ou a morte, todo presentado con ese barroquismo e surrealismo anteriores á súa aparición artística. Figuras estravagantes, animais imposibles, situacións escatolóxicas, ovos camiñantes, escenas nas que o personaxe se repite simultaneamente na mesma escena, a cantidade de personaxes secundarios que contan múltiples historias en paralelo á principal de forma que cada lámina achega moita información... Certamente a rapazada vaise divertir con tanta comicidade e deixándose sorprender pola loucura que entra a caudais, xogando a adiviñar onde están os cadros, descubrindo as cousas de fatos que van aparecendo, as composicións imposibles ou as circunstancias impensables. Anxos, unicornios e dragóns, quimeras e pesadelos, xeografías inconcebibles, un mundo ao revés nos que as persoas pastan e os animais pastorean, muíños a piques de caer nas cimas das montañas, xente tendida a secar ao lado da colada, cegos que guían a cegos, porcos alimentados con flores e cabras que aiñan nas copas das árbores, galos subidos a cabalos e carneiros que comen a palla dos tellados. Un libro para mirar sen límite de tempo, para que cada un pode ver máis alá que o anterior e menos que o seguinte, nunha suma acumulativa na que entre todos imos descubrindo algo máis de tanta riqueza. E si, hai moito necio pero tamén moita loucura e sinrazón nunha obra complexa e marabillosa na que un exercicio de provocación sin límites nos paraliza a mirada. Esa mirada sobre o popular a finais do medievo, esa mirada primitiva e infantil case máxica que percorre a comicidade e o xogo cunha imaxinación sen límites. "Un álbum no que prima a risa alegre e a súa sombra cruel porque a festa inclúie sempre un lado de barbarie", en palabras de Estrig Aparicio. E, ao final, a moralexa: o burlador burlado porque o listo vaise ver envolto nun truco de maxia e o conto desaparece quedan unicamente algunha das pinturas para que unamos referencias.

Unha obra de Ana G. Lartitegui (que recontrúie en acuarela lenzos do Bosco, dos Brueghel e Patinir, así como debuxos de Desprez) traducida por Jose Luis Garrosa Gude e publicada por A fin de cuentos.

Semella ser a primeira obra traducida ao galego por esta editora que publica, normalmente, en castelán, catalán e euskera

Libros acartoados de Kalandraka

 Da cabeza aos pés de Eric Carle preséntase así:"Descubrimos as partes do corpo xogando a movernos como algúns animais. Desafíos divertidos para prelectores e primeiros lectores neste libro en edición acartonada". Cada animal (pingüín, xirafa, bisonte, mono, foca, gorila, gato, crocodilo, dromedario, burro, elefante e loro poñen a proba ao neno e a nena para ver se son quen de facer o que eles fan e, de verdade, que o conseguen. Un divertido xogo  que nos obriga a movernos e ver ata onde podemos facelo, dende a cabeza aos pés.

Oso pardo, oso pardo, que ves aquí? con texto de Bill Martin Jr. e ilustracións de Eric Carle. Preséntase así: "Un oso pardo, un paxaro vermello ou un cabalo azul son algúns dos curiosos personaxes que se asoman ás páxinas deste divertido álbum acartonado, ideal para aprender as cores e os nomes dos animais." Cada un dos animais di que ve ao seguinte que se vai presentar e así pasamos do oso ao paxaro, do paxaro ao pato, do pato ao cabalo, do cabalo á ra, da ra ao gato, do gato ao can, do can á ovella, da ovella ao peixe, do peixe á profesora e dela aos nenos que a miran. E agora, "nenas, nenos, que vedes aquí?". Toca contestar...

Ambas traducidas por Iago Nicolás para a colección Tras os montes de Kalandraka. 

As obras de Eric Carle son recoñecibles pola técnica, unha especie de colaxe impresionista, coas figuras case sempre recortadas sobre fondo branco. 

De Nadal e luces, de agasallos e libros

                                                                                                         (Imaxe da biblioteca Librín)

Apalpador, Papá Noel, Reis Magos... vacacións, ocasión para atoparnos e ler xuntos, para falar de libros, para agasallalos. 

Ao longo de todos os post do blog imos falando de libros, duns unicamente damos noticia de que se publicaron, doutros falamos de maneira entusiasta. Por que? Normalmente non criticamos, é raro que o fagamos con libros en galego (igual deberiamos), a outros non deberiamos facelos visibles (pola mesma razón) pero, de calquera maneira ben se ve no trato cales valen máis a pena, non é?

Pois ben, ide escollendo para agasallar, e se tedes dúbida preguntade, a través do blog ou directamente na libraría.

O gran circo das palabras, un novo álbum de Eva Mejuto

O gran circo das palabras, un novo álbum de Eva Mejuto e Federico Martín.

Así se presenta: 

"Benvidos a un circo fascinante. Un circo de contar historias, unha nova cada día. Un circo con biblioteca, música, danza e teatro. Será o circo dun poeta!"

Así comeza: "Leo estaba vello e desdentado. Non bruaba, non cazaba. Gustáballe máis cantar que asustar…

Un día recibiu a mensaxe:

“Vai preparando a equipaxe, no Circo do Pirulí non hai lugar para ti”.

E o mesmo lles pasou a Mona, Ele, Foqui e Rufo.

Un álbum que fala de inventar historias, de perseguir os soños, de facer de cada día unha nova aventura… Abracadabra! Benvido ao Gran Circo das Palabras."

Unha historia que comeza coma outras nas que un personaxe é discriminado por un problema ou un interese especial, é dicir, por non ser o que agarda del. Rima a rima, de cada un dos circos é expulsado un león, unha macaca, unha elefanta, unha foca e un can. Ao can de palleiro o que máis lle gusta é ler así que inventa un novo circo no que se contan historias con música, danza e poesía, con biblioteca, certamente, o circo dun poeta no que hai un lugar para todos e todas as que queriran escribir, inventar... arriscar. E xa sabedes que personaxes foron chegando para crear o Gran Circo das Palabras no que cada función era distinta e que incluso contan con nós para a función do próximo dia.

O ilustrador homenaxea diferentes personaxes da literatura infantil: Max o dos monstros, Matilda a lectora ou o pequeno vampiro, enriquecendo así a lectura do álbum.