Galegas na música

 

Galegas na música de Isabel Blanco con ilustracións de Maria Lapido está publicadopor Belagua.

Da presentación editoriasl: "Escolma de biografías de mulleres galegas dedicadas á música, dende a primeira xoglaresa ata as máis recoñecidas músicas contemporáneas. É, ademais, unha reivindicación da música tradicional galega, que, representada de xeito especial polas cantareiras e pandeireteiras, está presente en todas elas." 

Di a autora: "O día que comecei a traballar no libro Galegas na Música pensei en completar con el unha triloxía que comezara, anos antes, con Galegas na Ciencia e Galegas nas Artes afondando nun traballo de recuperación da vida de mulleres galegas que debían estar nos libros e ser, dese xeito, estudadas e divulgadas como ocorre cos varóns nas mesmas circunstancias profesionais. Guiada pola man experta do meu querido amigo o pianista, académico e catedrático Alejo Amoedo, xurdían, unha tras outra, unha chea de mulleres galegas que dedicaron a súa vida á música. As múltiples disciplinas amosáronme un universo, vasto e brillante. Infindo. O mundo da lírica foi especialmente sorprendente e revelador. A carón del, as instrumentistas e intérpretes (pianistas, violonchelistas, guitarristas, violinistas, acordeonistas, gaiteiras, arpistas, pandeireteiras…), as cantantes, compositoras, editoras, docentes, académicas, musicólogas, cupletistas, directoras de orquestras, bandas e corais, xoglaresas e cantautoras. Por iso, a orde de aparición non segue en todos os casos a cronoloxía de nacemento, senón as afinidades entre elas.
No eido da música folk e tradicional galega, presente en case todas elas dun ou doutro xeito, resoan as voces inconfundibles e únicas das cantareiras. A elas dedícalles a Real Academia Galega o Día das Letras Galegas 2025. Homenaxeándoas a elas, ríndeselles xusto recoñecemento á lingua galega e ás nosas raíces. Ao que somos. E con elas quixen abrir este libro. Unha vez máis, a editorial Belagua, como ocorreu con Galegas na Ciencia e Galegas nas Artes, fai posible este traballo reivindicativo do lugar das mulleres na historia. María Lapido, pola súa banda, encárgase de que todas as mulleres galegas deste libro estean vivas."

Un empeño. Un traballo sempre necesario pero nunca se sabe ata onde é obxectivo porque os parámetros non poden estar definidos neste momento e traballamos sacando á luz os nomes que acoden ás nosas mans cando as metemos no pozo do silencio... persoalemente, a min non me gusta que falle a orde cronolóxica na presentación das músicas e apéname a dispar representación visual dalgunha delas  e o feito de que non se recoñezan. Non pasaba nada por utilizar fotos no caso das que puideran ser representadas desta maneira aquelas que non acadan o parecido no debuxo. Hai que dicir que algunha delas está moi ben, incluso recollendo o xesto (como no caso de Sés) pero non pasa o mesmo con Mercedes Peón ou Uxía (non o cito porque suceda só nesta publicación senón porque igual estou un pouco farta de ver este tipo de problemas por exemplo nuns óleos que no auditorio da biblioteca Ánxel Casal representan a mulleres escritoras). Da mesma maneira non podo entender a razón da orde ou desorde de colocación, que a min, me despista e agardo que non o faga con ninguén máis. De calquera xeirto agradezo infinitamente estas tres entregas de Galegas na Ciencia, Galegas nas Artes e Galegas na música, un traballo (como dicía) necesario e de xustiza.