Pequeno oso, pequeno tigre na festa de aniversario

A serie de Janosch, Pequeno Oso Pequeno Tigre presenta unha nova entrega: Gran festa de aniversario para Tigre. A historia de como tigre pequeno celebrou o seu aniversario. Un motivo para que aprendan o que é unha festa, que xunten a todos os seus amigos e ammigas, que gocen dun día especial con comida, moita comida, bebida, música e ata unha inundación que a fai máis orixinal. A ra Greta, a pata co seu acordeón, a tia gansa e os seus zumes, o porquiño, o gardamontes Fernando, o oso grande do bosque, a lebre Valeria, o elefante gris, a toupa feliz, Laretas de Vilaauga, a lebre das botas veloces, o raposo, a gansa, o león dos pantalóns azuis, o Sonecas, a galiña co seu ovo debaixo da ala, , as ras Rin e Ran, o ocoso e o cabalo, o home narigudo, o canario, o can salvaxe, o burro viaxeiro, o burro Mallorca, o chivo Rufino... e así ata cen ou máis. Cando remata a festa tigre confésalle a oso que calquera día lle dirá: "Hoxe é o teu aniversario, querido oso, e temos que celebralo..." E así quedan, "ata a próxima, xente de Panamá  e do mundo enteiro."

Despois de Que bonito é Panamá, Eu curareite, dixo oso pequeno, Coreo para tigre, Tigre e oso na cidade, Imos buscar un tesouro... esta festa de aniversario!

Da presentación editorial: 

"Tigre pequeno fai anos e quere celebralo ao grande cos seus amigos e veciños. 

Unha guía perfecta para preparar unha festa inesquecible, onde pode acontecer o máis inesperado."

De analfabetas e alfabetas

 

Analfabeta, en branco e negro, en formato álbum, un libro de Érica Esmorís e Dani Padrón publicado por Xerais. 

Unha nena de cinco anos conta a historia. Está moi orgullosa porque xa sabe ler, a avoa cóntallo a todo o mundo (cando fala dela "faise máis alta e máis nova, e bríllanlle os ollos", di a pequena). Isto tamén a anima moito polo que quere avanzar todo o posible. A profesora dilles que cada alumno/a ten o seu propio ritmo, pero a nena chámalle analfabeto ao compañeiro que non sabe ler aínda que debuxe moi ben. Todo vai no camiño correcto... ata que a nena fai unha descuberta "a avoa non sabe ler". Daquela o seu mundo tambaléase para volver a a retomar o seu camiño cunha lección aprendida e mellorando as relacións.

Un bo libro dende todos os puntos de vista!

XVII Premio Raíña Lupa 2023 e segunda parte dunha serie de bd

As pedras verdes de Rafael Fernández Lorenzo acadou o XVII Premio Raíña Lupa en 2023 e aparece agora publicado por Xerais coas ilustracións de Tamara Baz. 

Da presentación editorial: "Nunha aldea á beira do río Uaupés, na selva amazónica, vive un mozo chamado Caique. Dende hai algún tempo anda na procura da súa nai. O pai elude calquera conversa relacionada co asunto, porén, todas as pescudas do rapaz apuntan a que a nai vive no Reino das Icamiabas, unha tribo composta integramente por mulleres guerreiras que non aceptan a presenza masculina nas súas terras. Comeza así unha viaxe repleta de emocións e aventuras, onde a maxia, o folclore e a realidade se mesturan con marabillosas paisaxes e algún romance secreto. Todo baixo a atenta mirada do exuberante Amazonas, que flúe libremente esparexendo a vida alá por onde pasa. En palabras do xurado que outorgou o XVII Premio Raíña Lupa, esta é «unha novela que conta tamén a conquista de América desde un punto de vista pouco habitual, na cal a violencia, a vulnerabilidade e o medo son tamén temas centrais»." As pedras verdes son as pedras preciosas polas que se mata, as que os indíxenas utilizan a modo de amuletos que dan significado á superación de probas, ao ritos de iniciación pero o estranxeiro ve só como fortuna ao alcance da man El Dorado á volta da esquina ou meandro do río.

O Amazonas. As tribos nativas separadas unhas das outras. Os conquistadores actuando coa maior crueldade. Eles baixan polo río arrasando con todo e creando o terror máis absoluto, só unha milagre poderá salvar a situación e tal vez este sexa unicamente a unión dos demais,o enfrontamento intelixente... Francisco de Orellana, Gaspar de Carvahjal, Lope de Aguirre son nomes a recordar, os eu medo ante o descoñecido e a ansia de riquezas, de esquilmar as xosias dunha terra que querían crer habitada por medio homes. No medio as amazonas, esa tribo de mulleres (sen homes) que só se xuntan cos homes doutras tribos para poder procrear e que entregan as criaturas cando nacen homes a aqueels cos que se deitaron porque só quedan coas nenas. Pais que crían ao fillos sen nai e nais que as crían a elas sen pai nun empeño por salvagardar algo no que igual temos que reflexionar: por que non querían aos meniños entre elas, por que se negaban ao amor e a convivencia cos homes?  

Unha nova crónica que nos sumerxe na atrocidade e o mito das mulleres independentes, nomedio do paraíso (ou inferno?) da selva.

Segunda parte dunha serie Heartstopper volume 2 de Alice Oseman traducido por Nee Barros e publicado por Xerais que, como ben di na cuberta, inclúe a historia da Tara e da Darcy.

Da presentación editorial: "Este é o segundo volume da serie best-séller Heartstopper, escrita e debuxada pola autora premiada Alice Oseman" Da sinopse "O Nick e o Charlie son mellores amigos. O Nick sabe que o Charlie é gay, e o Charlie está seguro de que o Nick non o é. Mais o amor funciona de xeitos sorprendentes, e o Nick está a descubrir todo tipo de cousas sobre as súas amizades, a súa familia... e sobre si mesmo". O amor homosexual entre rapaces e entre rapazas, o entendemento entre eles e elas e a dificultade para ter unha relación normalizada con heterosexuais cando estes se solapan cos seus prexuízos.

Unha maneira tenra e natural de contar estas relacións, de ver como esperta o desexo e como semantén o afecto e a amizade.

Os libros da Galicia pequeniña

 Atlas da Galicia pequeniña, Historia da Galicia pequeniña e As Letras da Galicia pequeniña de César Cerqueliños e Jorge Campos están publicadas por Aira editorial.

A presentación editorial de cada un deles adianta o seu contido:

-Vai pola sexta impresión do libro ilustrado pensado para crianzas de todas as idades que percorre moitas áreas da identidade nacional galega: xeografía, historia, lendas, personaxes célebres, festas e celebracións, símbolos… Un percorrido visual útil para aprender a coñecernos mellor como pobo, desenvolvido con mestría por César Cequeliños e por Jorge Campos, premio da Gala do Libro 2017 polo seu cómic Alter·Nativo.

-O pasado de Galicia como nunca cho contaron. Mapas, obxectos, acontecementos e personaxes para que nos coñezamos mellor.

-Letras, palabras, frases, historias… A lingua galega expresa o que sentimos, desexamos e inventamos. Ven coñecela do xeito máis divertido.

 Na última podemos repasar o alfabeto ilustrado, un par de planas de banda deseñada co nacemento e esplendor da lingua galega, palabras polisémicas e homónimas, a presentación dos autores das cantigas, un xogo con encrucillados, un mapa coas variedades dialectais, a resistencia e futuro da lingua, a fonnética, o galgo literario na Idade Moderna, un xogo con sopa de letras, aexplicación da diferenza entre escrita e pronuncia, o Rexurdimento antes de Rosalía, os xéneros literarios, os grandes clásicos do Rexurdimento, Etimoloxía, os latíns e outras xirias, as Irmandades da Fala e a xeración Nós, expresións ilustradas, as regras ortográficas, as vangardas, cen palabras para a chuvia, o Día das Letras, Os dicionarios, aurtores e autoras da segunda metade do século XX, neoloxismos, a literatura actual e dúbidas do galego. Polo tanto o libro atende á literatura e a súa historia, igual que a todo o que ten que ver co estudo da lingua. Unha boa porta de entrada ao universo do galego.

Historias fascinantes da ciencia en Galicia

Historias fascinantes da ciencia en Galicia está escrito por Eduardo Rolland e Manuel Rey, ilustrado por Andrea López Álvarez e publicado por edicións Embora.

Da presentación editorial: "Sabías que un galego inventou a máquina multiplicadora? E que nos montes de Lugo habitaron mamuts? E que outro galego, de Cotobade, deseñou en 1865 un trebello que adiantaba o fenómeno da voz sintética e as “máquinas que falan”?

A historia da ciencia, dos inventos, do estudo da natureza e da realidade está chea de pequenos fitos –curiosos uns, abraiantes outros, fantásticos (ou sexa, magníficos) sempre-, que alumean o camiño cara o descoñecido.

Neste libro atoparás 40 historias galegas sobre o que Aristóteles chamaba “o desexo humano de saber”."

Eduardo Rolland codirixe a páxina de ciencia en galego: Gciencia, polo tanto estamos ante un especialista neste campo e tamén no da comunicación. 

Algunhas destas historias xiran ao redor da fervenza do Ézaro, unha praia negra en Galicia, a relación entre Newton e o tesouro da batalla de Rande, como funciona o botafumeiro da catedral, cando chove estrelas, o ouro da Gallaecia que sostivo a Roma, o mapa que colocou Galicia como centro do mundo, fogos fatuos e Santa Compaña, dromedarios na muralla de Lugo, o navío galego que se perdeu na Antártida, un meridiano para Galicia, unha engurra na Terra de 500 millóns de anos, cando o tigre campaba por Galicia...

Sobre o pai

Papá. Un heroe, un mito, unha lenda de Mifflin Lowe e Dani Torrent está traducido por Iolanda Mato e publicado por Triqueta verde.

Así se presenta este libro moi acaído para agasallar, poño por caso, a un pai: "Este pai é a persoa máis xenial do planeta. Cambia cueiros por gusto, é capaz de contar ata o infinito máis dunha vez e ademais é o máis forte e intelixente da historia. E sabes que? Inventou unha receita xenial para alegrar os días máis tristes: espaguetes con lambetadas. Heroica, absurda e conmovedora, “Papá, un heroe, un mito, unha lenda” é unha historia sobre a relación entre pais e fillos nos que a protección e a amizade están por riba de todo. Os nenos adoitan pensar que os seus pais poden facer calquera cousa: salvarlles das serpes, voar á lúa, converterse en detectives, etc. Esta obra reproduce as fantasías de todo o bo que un pai pode ser para un neno. Ao final do libro inclúese unha páxina para que os nenos escriban que fai que o seu propio pai sexa especial". 

Magníficas ilustracións que levan a historia moito máis alá do que conta o escritor. Cando un pequeno adora ao seu pai e nos conta as razóns polas que non hai ninguén coma seu pai, que o salva de todos os perigos, que está disposto a competir con quen faga falla (de ser necesario), que pode facer o parvo... porque non sempre queda en moi bo lugar pero todo se resolve cando se ten interese en facelo (porque os humanos temos esas grandezas e miserias, capaces do máis grande e do máis ridículo); a nai semella o punto de sentido común necesario nesa casa (polo tanto tamén se lle pode agasallar á nai aínda que sexa actriz secundaria). Un pai que pode facer o que sexa para que o fillo non se sinta mal cun horrible corte de pelo (ou coas uñas pintadas de cores), que apoia cando é preciso... pois si, "cun pai coma el está seguro de ser quen de facer todo o que se propoña". E diso se trata.

De educación afectivo sexual

 

Basta! Guía de autodefensa feminista para adolescentes (e máis…) de María Kronsky e Marlon Le Muzic está publicado por Hércules ediciones.

Preséntase así: "Ser muller nesta sociedade implica enfrontarse regularmente a comportamentos machistas. Como identificar e afrontar esas condutas? Neste cómic as adolescentes (e máis…) atoparán un conxunto de técnicas para sentirse máis preparadas, libres e seguras: posturas corporais, defensa verbal, o xiro de cento oitenta graos, a intervención paradoxal, a defensa física… En definitiva, diferentes ferramentas para axudarlles a sentirse máis libres e seguras, tanto nos espazos públicos como na esfera privada."

Divídese en varios apartados: Na escola, nos espazos públicos e na intimidade para rematar cun listado de contactos útiles. Analiza os estereotipos de xéneros e as discriminacións así como o acoso e as redes sociais, que facer antes exhibicionistas e cando es vítima de tocamentos, como recoñecer e actuar ante as relacións abusivas e, sobre todo, repite un consello que se ha ter moi en conta (ante calquera tipo de situación que pode resultar agresiva) por algo que poden ser tres frases: 1º Describe friamente o que acontece (é importante que non haxa emoción nin interpretación). 2º Di o que che fai sentir como emoción. 3º Di o que desexas que pase para deixar de sentirte así

O paso dos estereotipos de xénero aos prexuízos e destes á discriminación é algo a ter moi en conta para entender o que sucede. A axuda mutua, a loita contra a indiferenza ou a pasividade ante as agresións de calquera tipo é imprescindible para poder superar este estado de cousas. 

Dunha maneira divertida vaise reflexionando sobre cada un dos problemas aos que se ven sometidas as mulleres (neste caso) e como facerlles fronte. O humor está moi presente nesta obra, de forma que podemos botar unhas risas ao tempo que reflexionamos sobre esta problemática e as respostas a dar.

Unha novela que se ergue dende o TDAH e o bullying

 

Unha novela que se ergue dende o TDAH e o bullying para construírse como literatura xuvenil que doe pero cura, que podería ser un bodrio de "problemática actual" pero resulta crible e dá na diana. O último premio Jules Verne de Literatura Xuvenil está escrito por unha muller que traballa como chef pero ama a escrita. 

I´m Obelix de Raquel Fernández Fernández está publicado na colección Fora de Xogo de Xerais.

Da presentación editorial: "Isma, un mozo de 13 anos, afronta un novo curso do instituto cun cambio significativo na súa vida: unha diagnose de TDAH. O que en principio semella algo positivo para a familia, xa que chega acompañado de respostas -e mesmo de certo alivio-, converterase nun drama no ámbito escolar, onde o protagonista terá que enfrontarse ao descoñecemento e á falta de sensibilidade dun sector do profesorado e do alumnado. Con certos toques de humor e unha chea de referencias ao mundo adolescente actual, «I'm Obélix« achéganos á crúa realidade do día a día nun instituto calquera, onde ser diferente é un desafío e, demasiadas veces, constitúe unha traxedia para a vítima e a súa familia. XVI Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil"

O título de cada capítulo leva o nome do personaxe que o narra e nalgún caso unha frase significativa como Caramelos de pau (que Isma lle dá ao abusón Alex pensando que así o deixará tranquilo), Unha pedra no zapato (algo molesto que debes quitar pero non o das feito) ou Xeado de doce de leite (que van tomar ao final para celebrar que todo rematou, polo meos por agora). Porque o abuso é algo que continúa e continuará presente sempre que haxa quen se sinta necesitado de mancar aos demais pe¡ara sentirse máis, porque na banalidade do mal está incluído ese personaxe que fai mal, os que os secundan  e os que calan, tanto dende o grupo de alumnado como de profesorado (ai! dos que queren fuxir de problemas e din que non ven ou incluso entenden que o ensino é como a mili e aí deben facerse homes e mulleres, dos que ven claramente pero non actúan porque non é a súa titoría u porque van cheos de traballo). Mentres tanto, do outro lado os machacados para os que non existe razón nin física nin psíquica, poden facerlle bullying por listos ou por torpes, por altos ou por baixos... é cuestión case de azar e eles/elas sábeno por iso buscan a sombra dos ganadores porque se non hai un "estado" que os defenda están ao dispor do peor da sociedade.

Resistir sen contar para non disgustar ou porque dubidan de que os crean, chegar a facerse daño a si mesmos de mil maneiras, sentir ganas de desaparecer (o suicidio como unha nube negra sobre a cabeza). Non atreverse a acusar (están ameazados), non querer acusar (son compañeiros, sempre tes a esperanza de que mañá amañeza doutra maneira e non queres facerllles mal). Denunciar é imprescindible por el pero tamén polos demais, para que non continúen facéndollo a ninguén máis, por iso quen o fai é un superheroe (Obelix ou non). As familias, ese retrato da nai que cre que a súa filla nunca fai mal, que sempre son os demais os que van a por ela. Os que pensan que son rapazadas, boberías que hai que superar... Todos está descrito, paseniñamente e ben vemos cal é o que pode salvar: o afecto e a comprensión da familia, os apoios que busca, o profesorado comprometido, as asociacións... e, sobre todo, que existan estruturas de seguridade coma os equipos directivos ou consellos escolares, a cosellería de educación (o Estado) que coida da xustiza social, que evita que o mundo sexa unha selva na que os fortes atacan aos débiles e os dereitos non están á man de todos e todas.

Novos formatos, nova dimensións: "A que sabe a lúa?" e "Animais"

 

 A que sabe a lúa? de Michael Grejniec aparece, de novo, en Kalandraka, agora en tamaño G XL, seguramente para contar a un grupo de criaturas co libro mirando para eles. 

"Había moito tempo que os animais andaban a matinar a que sabía a lúa. Era doce ou salgada? Só querían probar un anaco pequeno. Polas noites, miraban ansiosos para o ceo..." Ata que un día, os animais soben uns por riba dos outros (sen importarlles cal sexa a súa natureza) para chegar á lúa. O último é o ratoque colle un anaco e o probra, despois pásalle un anaquiño a cada animal; a cada un deles sábelles tal como o imaxinaran. O peixe que o observa todo pensa que esa é unha traballeira inútil pois hai outra lúa moito máis cerca, no lago. 

Darlle unha dentada á lúa, quen non o terá soñado? 

Animais de Antonio Rubio e Óscar Villán, tamén en tamaño grande, non tanto coma o anterior pero si moito máis que no que estamos a costumados a ler a colección Do berce á lúa.

Poesía visual, rimas,  uns versos que se van alternando para repetir " Caracol caracol    crocodilo / fan xuntos     unha roda de amigos" Lendo sen necesidade de coñecer as letras pasando os dediños polas imaxes.

Da presentación editorial: "Os títulos máis coñecidos da colección 'Do berce á lúa' nun formato máis grande ideal para contar e compartir. Combinando os recursos do cancioneiro tradicional infantil e recoñecibles imaxes sobre fondos claros, esta colección para cantar e contar é xa un referente da LIX para o tramo 0-3 anos e contribúe a iniciar o camiño da prelectura de moitos nenos e nenas. Cada título é un exercicio poético para «educar o ollo e adozar o oído», como explica o seu autor, e pese á súa aparente sinxeleza, tanto o seu deseño como o seu contido a partir de temas próximos aos intereses dos máis pequenos, son froito dun longo proceso de reflexión e creación.  

Co obxectivo de facilitar o traballo de mediadores e mediadoras, Kalandraka retoma a publicación dos títulos máis exitosos da colección nun formato grande e ideal para compartir. Así, tras "Lúa" chega ás librarías "Animais" no que criaturas grandes e pequenas nos convidan a gozar do xogo, do ritmo, da rima e da amizade."

Álbums infantís: OQO e NubeOcho

Mamá pingüín é a mellor de Chris Haughton, traducida por Maruxa Zaera e publicado por Nubeocho. O autor recolle un proverbio árabe para pórtico da obra "O Paraíso está aos pés das nosas nais"Pingüiniño pasea da man do pai observando o que fai a nai para afirmar unha e outra vez "Mamá Pingüín é a mellor".  Poucas palabras, só as necesarias, unhas ilustracións case minimalistas co branco de neve e xeo, co azul de mar... cores planas, colaxes, as caraterísticas propias das ilustracións deste artista, os elementos mínimos para dar fé do máis básico e fundamental. O valor dunha nai! 

Unha vez máis, a editorial non mostra o libro en galego; as linguas que aparecen na súa páxina son o español, inglés, catalán e italiano. Que está a pasar?

A colleita de ratiño de Leticia R. Gancedo e Mar Ferrero, traducido por Marisa Núñez e publicado por OQO. Asi se presenta: "Achegábase o final do verán, a terra estaba seca e os froitos escaseaban. Entón Rato atopou un garavanzo e pensou que podería preparar un bo guiso, pero un tropezón inesperado e, máis tarde, unha divertida cadea de sucesos entre os habitantes do campo, fixeron desaparecer “o seu pequeno tesouro”. Vai o garavanzo dende a tobeira dos coellos ao niño dunha pega, dunha charca á boca dunha ra da que sairá disparada ao petarlle no lombo o sapo... pasa o outono e o inverno e coa primavera ratiño atopa o seu garavanzo, pero ten sorpresa: ao erguer a cabeza descubrirá     que o campo está ateigado de garavanzos, daquela... que será o que sucederá agora?

Unha marabillosa historia que segue o ritmo da natureza e o ciclo das sementes.

O bosque é a nosa casa

O bosque é a nosa casa de Sara Fernández e Sonia Roig con ilustracións de Jesús Ortiz e traducido por Eugenia Sanmartín para Hércules de ediciones.

Da presentación editorial: "Sabes, de verdade verdadeira, como é que funcionan os bosques? Nun bosque todo está conectado. Pero ademais, todas as persoas estamos tamén conectadas cos bosques. E é que, sen dúbida, o bosque é a nosa casa. Entra neste libro e descubrirás unha chea tan grande de cousas alucinantes (e que moi pouca xente sabe) que te converterás en especialista en bosques. Garantido!"

Confesan as autoras que este é o libro que lles gustaría ter cando eran pequenas, por iso o escriben agora e encárganlle a unha personaxe, Silvia (unha nena) que sexa a guía ao longo daa páxinas, porque ela é unha apaixonada polos bosques, tamén é unha científica porque cuestiona as cousas, observa, experimenta e saca conslucións. Imos percorrendo o libro seguindo os títulos de cada un dos capítulos: 365 días para estar no bosque (as estacións), (Case) todos os bosques do mundo (diferente tipoloxía segundo a situación no planeta), Todas árbores, todas diferentes, A historia dos bosques (dende o principio dos tempos), Cando as árbores si te deixan ver o bosque (dende macro a micropaisaxe), Cos pés no chan (o solo), Como é que funciona un bosque?, Silvia e a fábrica prodixiosa, Que foi antes, a semente ou a árbore?, Sabes todo o que che conta a madeira?, Non só de árbores se vive no bosque, O bosque que nos coida, O bosque na cidade e a cidade no bosque, Bosques en perigo, Lume!, Como é que se coida dun bosque?, Novos bosques que non é pouco, Que podes facer ti polos bosques?, Algunhas cousiñas máis (con índices de vexetais, animais, materiais tecnolóxicos e personaxes famosos que pasean polo libro).  

"Cousiña linda" de Anthony Browne en gran formato

Cousiña linda de Anthony Browne en gran formato, traducido por Sandra e Óscar Senra Gómez, publicado por Kalandraka na colección Tras os montes.

Da presentación editorial: 

"Unha das obras imprescindibles de Anthony Browne, un álbum tenro e con doses de humor sobre o valor da amizade e a solidariedade. 
En 1974, Koko, unha gorila adestrada na Universidade de Standford para usar a lingua de sinais, pediulles un gato aos científicos que a observaban e coidou del coma se fose o seu fillo. Uns meses despois o gato desapareceu e durante varios días Koko expresou a súa tristura a través de sinais. Este feito, que provocou a discusión sobre se outras especies poden sentir emocións humanas, serviulle de inspiración a Anthony Browne para a creación dunha das súas obras máis coñecidas.
En Cousiña Linda, coma no caso real, un gorila que sabe comunicarse por sinais, e ten todo o que desexa, séntese só e decide pedirlles aos seus coidadores un pouco de compañía. Así coñece a Linda, unha gatiña coa que toma leite e mel, pasea, xoga... Xuntos son felices, mais unha noite, mentres ven unha película, o gorila ponse moi nervioso, enfurécese, e os seus coidadores deciden separalos. Nese momento, Linda mira para o gorila e na súa reacción revélase o verdadeiro valor da amizade.
Anthony Browne sente unha gran paixón polos gorilas, e esa fascinación, que xorde do contraste entre a forza e a tenrura destes animais, reflíctese en boa parte da súa obra. Nas coloridas ilustracións deste álbum, combina elementos realistas cun toque de fantasía e humor, dando vida a dous entrañables personaxes."

Máis tenrura non é posible, nin nas ilustracións cheas de expresión nin nos textos, escasos e xustos.  As gardas a modo de papel pintado nunha soa cor con motivos vexetais achegan unha sobria elegancia. A cuberta co inmenso gorila portando na cabeza o gatiño , ambos cunha expresión plácida abren a porta da dozura. A rosa é esa flor perfecta que non admite aditivos "déixaa que así é a rosa", e o autor ingroduce o volume cunha branca que leva dentro a cabeciña do gato e outra vermella que leva a do gorila. E... empeza a historia co gorila nunha sala de estar elegante e convencional, con todas as comodidades pero só, as-í se sente e pide compañía... A bela e a besta, o afecto entre especies diferentes, o grande e o pequeno, os coidados, a delixadeza coa que se tratan, a rabia do gorila que esperta cando ve King Kon, a película, e esa maneira tan marabillosa sde resolvero conflito, cando vai ser castigado por romper a televisión, a gatiña decide asumir a culpa para que non os separen. Porque xuntos son felices! Cousiña linda... pensará o gorila e pensamos nós cando os vemos aos dous.

Un issu para facerse idea.

Premio Simbad para o Recordo e o Alzhéimer 2023

 

O Premio Simbad para o Recordo e o Alzhéimer do ano 2023 correspondeu a Ignacio Vidal Portabales coa obra Sucos que agora aparece publicada por Galaxia na colección Árbore con ilustracións de Sandra Lodi.

Da presentación editorial: "O avó de Aldara, o vello Moncho, comeza a facer cousas raras.  Preocupada por el, a súa neta vaino acompañar nunha extraordinaria aventura enriba dunha padeadora amarela, coa que percorrerán camiños e leiras. Moncho ten un plan con catro ideas que mudarán para sempre a aldea de Xavestre e os seus veciños e veciñas."

Unha nena e o seu avó manteñen unha relación moi especial, el ensínalle canto ela quere saber, ela acompáñao a onde el queira ir, el chámalle parruliña ou miña ruliña... por iso ela entende que el queira manexar unha padeadora porque quere ter esa experiencia e gardaralle o segredo. Ver a avó e neta percorrendo os campos sobre o aparello, ler as conversas entre os dous ou dela co irmán, observar a actuación do concello por medio do conserxe (que fala cos seus pés: Adolfo e Rodolfo) e a corporación municipal introdúcennos nun mundo onde o realismo acada certa maxia con gotiñas de tenrura e intervención no medio, porque certamente o avó fai cousas: dende unha escultura amoreando pedras no medio dun parque que non acaba de ser, ata desviar os regos para que aí naza herba, cortar os eucaliptos para que no seu lugar podan nacer árbores autóctonas e saudables... igual facían falla máis velkos con alzhéimer para mellorar o medio.

Unha historia ben contada, cunhas ilustracións interesantes especialmente cando a fantasía entre tamén na imaxe ou nese título no que avó e neta camiñan pola O. Novas tipoloxías de texto en letra caligráfica coma os litados nos que tamén introduce a cor ou certas palabras en gran tamaño falan de deseños novidosos que se están incorporando.

Labirinto de Ramón Trigo

Labirinto de Ramón Trigo subtitúlase Diario de viaxe dun artista monocromo e está publicado por Kalandraka na colección MareMar.

Así se presenta:"Unha viaxe ao corazón de África, cuxas paisaxes, cores, sabores e segredos axudaron ao autor a descifrar o seu propio labirinto creativo"

O artista traballa unicamente co gris escuro e o negro intenso ata que emprende unha longa viaxe que lle descobre o labirinto dun continente e as súas cores: o azul do océano, o verde da selva, o amarelo das terras ou as mil tonalidades das froitas. Ao tempo que se abren para el as cores, tamén o fan os olores e sabores descoñecidos, as voces nunca escoitadas, as texturas ocultas, rituais, tradicións e símbolos propios deses mundos, as xentes que o fan posible... Nos seus rostros estaba o segredo do labirinto, eles como Ariadna, poden guialo pola brétema cor azafrán que o define. Á volta, todo iso forma parte del, do propio labirinto pero tamén da imaxe que o espello reflicte.

Un libro de artista que descobre un novo mundo fronte ao seu, que pasa do gris ao multicolor e da liña ao labirinto. Porque a calor ten cor, sen dúbida!

...Un mundo verde con espirais estivo sempre aquí dando cobixo e misterio a unha terra de ríos e mares, de rías e mansedume aprendido do animal totémico: a vaca.

Unha tradución de Nee Barros

Heartstoper. Rapaz coñece rapaz, unha banda deseñada ou novela gráfica de Alice Oseman aparece en galego traducida por Nee Barros baixo o selo de Xerais.

Este best-séller da literatura xuvenil foi definido por Nee Barros como “un comic rápido e entretido sobre a adolescencia, o amor, a saúde mental, a amizade… cunha historia que te abraza e non te solta ata que o acabas. Ademais, está a influenciar o xeito en que a ficción queer e as historias accesíbeis para público xuvenil son contadas”.

Para Fran Alonso,  director de Xerais, a tradución de Heartstopper é “un fito importante na edición galega dirixida ao público adolescente; nese sentido Xerais está a facer un enorme esforzo para poñer a disposición do lectorado os cinco títulos de Heartstopper no prazo dun ano” engadindo que “a tradución de Heartstopper ao galego supón cumprir unha débeda de historias diversas, de que o colectivo LGBTIQA+ teñamos referentes na nosa lingua en historias para todas as idades. Especialmente referentes creados por persoas do propio colectivo, porque nós tamén merecemos ter voz e axencia”.

Nesta primeira entrega da serie, que conta xa con cinco volumes publicados en inglés, o Charlie e o Nick, os protagonistas da historia que están no mesmo instituto, comezan a coñecerse. Axiña se fan amigos, e o Charlie comeza a namorar do Nick, aínda que pensa que non ten ningunha oportunidade. Mais o amor funciona de xeitos sorprendentes, e o Nick está máis interesado no Charlie do que calquera deles pensa.

Un dos principais valores da serie de novelas gráficas de Alice Oseman é que presenta unha historia LGBTIQA+ sen traxedia. “Mostran que é posíbel e está ben ser diferente, querer e ser queride. Que podemos contar historias sobre o colectivo LGBTIQA+ e a adolescencia que non estean marcadas sempre pola violencia e o tráxico. Que na diversidade tamén hai fogar, agarimo e historias de adolescentes como outras calquera!”, tal e como indica Nee Barros. A propia tradutore declárase fan do traballo de Alice Oseman. “Poder facer que estas personaxes que me acompañaron tanto falen agora galego é unha honra. Tamén unha responsabilidade moi grande, e dá moita vertixe; mais por sorte neste traballo tiven o asesoramento do Éric Dopazo e o acompañamento de Xerais, que se aseguraron de que a tradución tivese a calidade necesaria”, conta.

Nesta primeira entrega da serie, que conta xa con cinco volumes publicados en inglés, o Charlie e o Nick, os protagonistas da historia que están no mesmo instituto, comezan a coñecerse. Axiña se fan amigos, e o Charlie comeza a namorar do Nick, aínda que pensa que non ten ningunha oportunidade. Mais o amor funciona de xeitos sorprendentes, e o Nick está máis interesado no Charlie do que calquera deles pensa.

As novelas de Oseman son elixiadas por tratarse de historias coas que identificarse e moi realistas en cato ao retrato da vida adolescente contemporánea.

(De Vigo al minuto) 

Saír do armario ou non dar entrado nel? Do acoso á normalidade, de ser utilizado a poder ter unha relación afectiva que sucede como fai a chuvia, de forma tranquila e natural. Ben presentada e ben contada.

Teranga ou hospitalidade

Teranga de Beatriz Maceda é unha novela xuvenil de Beatriz Maceda publicada na colección Fóra de Xogo de Xerais.

Da sinopse:"Vencerse é cousa de se tratar." Este verso da escritora Xela Arias é o xermolo da historia dun grupo de rapazas que son quen de superar todos os atrancos que xorden na súa vida persoal e no instituto grazas á «Teranga» e á riqueza de compartir as palabras que nos definen nas distintas culturas. Aquel fora un curso escolar inesquecible para todas, porque o amor, o compañeirismo e o traballo en equipo lograran vencer fronte ás persoas que non entenden que na diversidade está a mellor das riquezas. E tamén porque formaran un grupo musical, Seneregue, que as unira para sempre." 

Seneregue, unha palabra composta de Senegal e regueifa, de alá e de aquí, dun país de orixe en África e dunha forma de canto improvisada neste que recibe.  Diferentes voces contan a historia dun grupo de rapazas e rapaces dun instituto que se supón da Coruña. Conforme avanza a historia vanse unindo dúas rapazas africanas á que acaba de chegar, esta á compañeira de pupitre que é unha adoptada, en familia monoparental, coa nai mestra responsable e comprometida con todos os valores democráticos. Xa son tres, pero amigo de la é Iván, un rapaz que supera o acoso por homosexualidade grazas ao grupo, igual que o fai as rapazas por diferentes etnia.

"Teranga" é unha palabra en wolof que significa hospitalidade ou acollida. Así se sinten as persoas deste grupo e as que se unirán a elas: ben acollidas. Iván e o seu mozo, Maimouna e Xandra que poden mostrar a súa homosexualidade de forma natural; Maimouna, Fatou e Adama que son de fóra e han de loitar fronte ao grupo de presión dun rapaz que as odia por inmigrantes, seguindo a ideoloxía paterna; Uxía que asiste aos malos tratos por parte de seu pai tanto á nai como a ela. Diversidade sexual e étnica, unha sociedade na que abundan as persoas que están dispostas non só a recibir senón tamén a integrarse nesas outras culturas que chegan para que non sexan sempre os mesmos os que han de adaptarse. Profesorado consciente e disposto a traballar a favor dos valores educativos,a  abrir os currículos aos novoa contidos que nacen dese encontro de culturas e seguir ao alumnado disposto a traballar. Familias que teñen pasado ou están pasando pola violencia de xénero e van saír de aí coa axuda dos demais. Nais e avoas que aceptan sen gretas situacións que non son tan convencionais. Un grupo de música con isntrumentos e ritmos de aquí e de alá. Todo vai ben, de vez en cando a pandilla do "matón" fai acto de presenza pero será quen neutralizado que está pensando en cambiar de instituto.

Tal vez sexa un mundo demasiado bo no que a bondade pesa moito máis que a maldade e se nos faga moi difícil crer nel porque se isto fose así non habería extrema dereita nin votos que a avalaran, non habería acoso escolar nin violencia de xénero porque as persoas e as institucións estarían prestas a intervir. Tal vez sexa case un mundo ao revés onde as relacións homosexuais son maioritarias (as dúas parellas que aparecen), as familias monoparentais (as das dúas protagonistas), todo o mundo disposto a botar unha man e facer posibles os soños da rapazada (facendo música, querendo visitar á avoa africana...) e a presenza da intelixencia feminina coas mulleres que contan, cantan e curan no centro da escena. Ogallá sexa posible, ogallá teña que retirar esa visión negativa, ogallá podamos axudarnos e acabar coas discriminacións,sexan do tipo que sexan... se esta é a maneira de logralo benvida sexa!

Un álbum ilustrado de Flamboyant

E se me come unha balea? de Susanna Isern e Rocío Bonilla traducido por Tamara Andrés e publicado por Flamboyant. Así se presenta:"Martín ten unha imaxinación desbordante que ás veces lle xoga malas pasadas. Imaxínase que ocorrerán cousas catastróficas e, do moito que se preocupa, tirita como un flan. E se explotan todos os globos na festa? E se se perde na excursión coa súa clase? Pero entón a súa nai decide darlle a volta aos seus medos... E se o mellor está por chegar?"

Un rapaz temeroso que busca seguridade total, que non quere expoñerse a ningún perigo así que fica na casa, tranquiliño. Menos mal que a nai decide falar con el, que lle conte a razón verdadeira pola que, unha vez máis, busca unha desculpa para non apuntarse -por exemplo- a unha excursión. E el vaise abrindo: E se me cae unha piña na cabeza? E se me perdo? E se caio á auga? E se me come unha balea? E se os piratas me capturan? E se non podo saír da illa? E se aterro en Marte? E se o extraterrestres non me deixan volver? E se caio na copa dunha árbore? A todo isto María dálle respostas que animan a correr esa aventura ata que Martín di: "Pero... e se nada disto sucede?" tamén para isto ten resposta a nai, pero... cando semella que vai entrar no autobús, o rapaz volve. Uiuiui... por que será?

As ilustracións engaden moita información á historia, tanta que poderiamos crear sete ou oito ao redor da principal.  

A pesar de ter o libro en galego (para vender) toda a información aparece en castelán como é común nas editoras de fóra (e algunhas da casa), incluso nas librarías que o of¡ertan en galego. Ata cando?

Publicacións... ao paso

Óscar. O unicornio famento de Lour Carter e Nikki Dyson, traducido por Raquel Mosquera e publicado en Picarona.

O unicornio cómeo todo, ata o propio cortello ou o libro no que aparece, difícil acollelo: piratas, fadas e dragóns non lle ven xeito, pero cando ao comer unha ponte vai caer nas mans dos trolls cae na barco da princesa Oola que o rescata e acolle. Pode que unicmaente as princesas podan dar de comer a semellante tragón e sigan encantadas de ter un unicornio aínda que sexa gordecho e glotón. Orixinalidade nesa maneira de comer sen parar que se adianta ao texto nas imaxes aínda que a estética ´çe un tanto rosada e abrillantada... Vexo que ten continuidade, igual non era necesaria, ou non tanto.

Xela, a superheroína de aldea de Inma Soto no texto e Clara Cerviño nas ilustracións. Dise que Xela é unha nena de aldea que vive aventuras todos os días da semana e que este é un conto para por en valor a vida na aldea. Unha edición de autora na que a natureza ten moito presenza. En que consiste ser unha heroína de aldea? pois en salvar gatas que soben a árbores fuxindo de cans e despois non saben como baixar, en resolver a comida para 25 cando chegan visitas inesperadas (porque nunha casa de aldea sempre hai unha ampla despensa con conservas e ovos das galiñas, en prepararlles comidas aos paxariños para o inverno, en encher de cores os días grises ao abrigarse ben e saír a pasear coa súa capa amarela... enfrontándose a Dracma o desalado que ameaza a natureza facendo desaparecer as fragas e os animais e empuxando a xente cara ás cidades... pero Xela consegue enganalo agasallándoo con algo que el quere poseer: os pendentes que brillan, así consegue que marche e a aldea vovle ser o que foi sempre: o mellor lugar no que vivir. Ben levadas as ilustracións de natureza, aínda ue as construcións non sexan moi nosas (ou non o parezan). Nas gardas os animais e no total unha historia demasiado sinxela pero seguramente feita coa mellor intención. Á reivindicación da aldea imos ter que darlle máis voltas!

 

Varios e de varios tipos

O androide Simón de Alba Rozas e José Manuel Dopazo con Ilustracións de Iago Torres está publicado por Boadicea editora. Un libro trilingüe: galego, portugués e inglés. Así aparece a historia en cada páxina, cos tres idiomas. O androide que vive en Plutón anda na busca dun planeta para pasar as vacacións, ha de ser algo quente porque o seu fogaar é frío; vainos èrcorrendo todos ata quedar en Mercurio.

Drago. Aventura na montaña de Susana Peix e Seta Gimeno na colecciñón Lemos +6 de Edicións do Cumio. Na presentacións editorial: " A Draco gustáballe atravesar a grosa capa de nubes e voar por riba delas. Desde alí semellaban de algodón! Pero, unha mañá, non se decatou de que as nubes eran grises e, ao intentar atravesar a tormenta, mancou unha das súas ás... Conseguirá Draco regresar á súa cova?" Xa vos digo que si, non vos preocupedes, o castor vaille axudar e non lle faltan as patas para camiñar e seguir correndo aventuras. Sempre se aprende algo e Drago tamén o fai. Lembramos que aos libros desta colección sempre os relacionan con valores resultando bastantes didácticos no bo e no mal sentido: "Valores, que aparecerán de maneira transversal e normalizadora nuns libros que presentan todas as características de accesibilidade á lectura no que respecta ao formato, a tipografía, disposición do texto, contraste de cor e ilustracións." segundo a editora.

Favonio de Carmen Rey Núñez con ilustracións de Pura Villar está publicado por Toxosoutos. Así se presenta: "Favonio é un burriño que vive nunha granxa xestionada por un home moi malo que, cando algo lle sae mal, a emprende a golpes co becho que teña máis preto. E a nai de Favonio, por saber do cotián que lle agarda ao seu fillo, animouno a que fose na procura da Fraga Encantada, lugar onde ningún animal é maltratado. Malia ter que se enfrontar aos perigos do camiño, aló foi..." Acompáñao un paxariño que o guía; unha bruxa axúdao e ata a nai se vai animar a seguilo despois de que o dono o perseguise a el. Aventuras, perigos e chaegada á Fraga Encantada, a utopía á que hai que chegar e sempre se fai coa axuda dos bos seres coma esa veciña que polo camiño reencontra en forma de bruxa, coma ese merlo Chanteiro que vai con el.

Novela gráfica: Os suicidantes

Quen pode recibir ese nome de suicidante? Que é o que fai para chamarse así?

Os suicidantes de Diego Ameixeiras e Tomás Guerrero está publicado por Xerais. Preséntase así: "

Ambientada en Compostela, mirala, lela supón ir percorrendo as rúas. Por iso remata cun roteiro pola cidade, xunto cun texto de cada un dos autores ("A morte que no obriga a vivir" de Ameixeiras e "Chámenme despois de ler esta banda deseñada" de Guerrero) que vai seguido do apartado "Bosquexos, rarezas e caras B".

A sinopse: "Nunha cidade do futuro, devastada por un réxime económico fóra de control, os individuos son arrastrados cara ao abismo. Un camiño que ninguén querería percorrer: o camiño da morte autoproducida, executada coas propias mans. As mentes están atravesadas por unha angustia indefinible e centos de vidas causan baixa definitiva cada día para un sistema que só busca a supervivencia da produción. Pero Marion, a pesar de todo, é unha resistente. E non só porque estea evitando inflixirse a morte, senón porque nela comeza a nacer unha resposta a esa tiranía que alimenta, contra os seus propios intereses, a propagación dunha doenza chamada «A gran dor». Aínda que non está orgullosa do seu traballo, Marion leva tempo sendo unha suicidante. Unha operaria da destrución. Aplaca o suplicio mental dos seus clientes a cambio de diñeiro. Mata, elimina, liquida. Pertence a unha banda armada que opera contra o réxime, pero sen cuestionar a súa brutalidade. Ata que chegue o día en que quizais mude o vento da traxedia."

En branco e negro, cun debuxo duro, cunha historia distópica que nace na mente do escritor a partir dun conto de Quiroga (Los buques suicidantes) e da novela de McCarthy (A estrada). Define "a gran dor" (nas súas palabras) como o encontro entre os medos que todos levamos dentro e unha sorte de virus mental inoculado pola maquinaria do poder para manternos insatisfeitos e podemos recoñecer o seu xermolo no cotián, nos medicamentos para a alma e nos suicidios invisibilizados. Recoñecemos, tamén, como en 1984, a perversidade do poder, esa capacidade para sacar proveito ata do suicidio do outro, esa competencia para infrinxirlle máis dor ao deixar máis vulnerables aos seus, ao non poder legarlles nada.

Álbums de lobos e caranguexos

O lobo feliz de Miguel Guido e Olaya Naveira está publicado na editorial Cabo Norte.

Así o presentan: "Había unha vez un lobo grande e negro que vivía moi lonxe da xente e moi triste, porque ninguén o quería cerca. As historias do temido lobo feroz asustaban a xente que o xulgaba sen coñecelo. E el só quería SER FELIZ, así que lle preguntou a outros animais do bosque como facían para seren felices. Mais as receitas dos demais non valían para el, ata que a sabia curuxa deulle un consello que cambiaría a súa vida..."

Lobo grande e negro, de día non sae e si de noite. Vive só porque lle teñen medo. Ás veces era bo e ás veces malo (coma todos). Anda preguntando como ser feliz. Dinlle que sorría. Chñámanlle feroz e el quere ser feliz. A curuxa dille que ser feliz depende dun non dos demais e menos dos humanos. En vez de baixar á aldea sube ao monte e cántalle á lúa a súa felicidade. Humor. Xogo co conto da avoa. Interesante o deseño e a tipografía.  

O tesouro do caranguexo de Alba Rosa e J. M Dopazo con ilustracións de Iago Torres, publicado por Boadicea.

Preséntano así:"O caranguexo da pinza de ouro é o dono dun gran tesouro feito de cunchas. Non obstante, fáltanlle sete para que estea completo. Por iso falará coa ameixa, a vieira, o berberecho, o longueirón, a ostra, a zamburiña e o mexillón. Queres saber como son as súas cunchas e se logrou completar o caranguexo o seu tesouro? Mergúllate nesta aventura chea de sorpresas."

Para coñecer algo máis aos habitantes do mar...

Unha xoia: "O fabricante de sombreiros" por Pinto & Chinto

O fabricante de sombreiros de Pinto & Chinto é unha desas xoias que cando aparecen sempre nos alegran os días. Unha obra para permanecer, chea de orixinalidade, imaxinación e bo facer. Este dúo de creadores (David Pintor e Carlos López) tan coñecidos pola viñetas de humor no xornal como polos libros infantís, agasállanos, de vez en cando, con materiais dunha calidade superior ante os que non nos queda outra que sacar o sombreiro e saudar (aínda que vos vou contar un segredo: o señor Martus creou un sombreiro que saúda el só, sen necesidade de ter que erguelo coa man).

Esta é a historia do mellor fabricante de sombreiros do mundo. Vánsenos presentando os seus produtos. Imaxinemos un sombreiro de nube que pode refrescarnos cando vai moita calor pero ademais pode ir tomando diferentes formas co que semella que quen o leva ten varios, un sombreiro con forma de tellado para a chuvia cuns canlóns para desaguar, un sombreiro para pescador que era tan atractivo que os peixes ían admiralo e caían no anzó, un sombreiro de palla para labregos que poden salvar a colleita coas espigas que xerminaban nel nos malos anos, un sobreiro de pelo de coello que se mete no sombreireira igual que se se tratase dun tobo, outro de pelo de castor para leñadores que roía os troncos das árbores mentres estes descansaban, o de cazador que leva dúas plumas de aguia para voar e atrapar no aire as perdices, un de músico de rúa coas moedas incorporadas... e así moitísimos máis. Cada sombreiro a súa imaxe no estilo inconfundible de David Pintor que engade detalles como a atadura dos canlóns ou a forma de libro no sombreiro tellado, os peixes tentando admirar o sombreiro por detrás para non ser pescados, o cazador que voa sobre a perdiz... e outras veces engade un mundo propio coma no do gondaleiro que non aparece sentado senón na postura característica a modo de surf de pala,o de buscador de ouro que coloca sobre un home en bicicleta que leva sobre o manillar un rapazote igual que o de praia que podía usarse como frisbi ou modelo para a fabricación de castelos no que o neno coa pala divírtese sobre as costas do pai ou aquel outro de froitas no que unha criatura nas da nai estende o brazo para alimentarse.

O remate do libro non pode ser mellor porque forma un círculo perfecto, esa figura sen principio nin fin que nos fala desa mesa redonda do rei Artur na que todos os cabaleiros eran iguais oou deses libros nos que podes comezar a ler por onde queiras.

Sombreiros estrafalarios, estravagantes, fabulosos e inimaxinables tal como corresponde a ese humor que está sempre presente nas súas obras, unha comicidade coa que espertan e gusto pola lectura visual e textual. A imaxinación ao poder ou o poder da inventiva envolto na orixinalidade que os identifica facéndonos recoñecelos en cada obra. Cando o vou lendo, vánseme ocorrendo outro modelos de sombreiro e con iso podemos xogar coa rapazada, coa posibilidade de seguir creando sombreiros a cada cal máis orixinal: para outras profesións, para diferentes situacións, para cada tipo de persoas, para distintas necesidades... o señor Martus pode argullar calquera cousa que nos pase pola cabeza en sorma de sombreiro. Que nunca falte a fantasía!

Da presentación editorial: "O señor Martus sempre dicía que lle gustaría ter duascentas cabezas para lucir douscentos sombreiros ao mesmo tempo. Fabricou ,   moitos, ao cal máis estrafalario. Os seus sombreiros eran para quitar o sombreiro. Tan extraordinarios que ata as cabezas de allo os levaban. Se queres coñecer algúns deles, entra neste libro. Pero antes deixa o teu sombreiro no colgadoiro do vestíbulo".

A prensa fíxose eco da aparición deste libro da Baía edicións: Nós diario e La Voz de Galicia, pero tamén o c´ritico Ramón Nicolás no seu Caderno da crítica.

O premio Merlín do 2024: Milú e o edificio das persoas extraordinarias

Milú e o edificio das persoas extraordinarias de Abel Tomé resultou ganadora do premio Merlín 2024 e aparece ilustrado por Laura Romero.

A editorial preséntao así: "Milú vive coa súa nai na cidade de Parisia, no edificio Les Marginaux, onde todos os nenos que o habitan posúen un don que os fai extraordinarios. O don de Milú é construír soños. Coa escusa de que o edificio está estartelado, as autoridades mandan un aviso para que se desaloxen as vivendas canto antes. Pero Milú e os outros nenos e nenas teñen un plan para tentar evitar que os expulsen dos seus fogares. Unha luminosa fábula social sobre o poder da imaxinación infantil para soñar un mundo mellor. O optimismo e a fantasía propios da infancia convértense nesta historia nun antídoto contra a intolerancia e o odio, e fan posible o milagre de transformar en tenrura, audacia, amor, humor e esperanza a tráxica realidade que padecen a diario multitude de persoas, vítimas das grandes desigualdades do mundo." 

Está contado en primeira persoa por Milú que nos introduce nun mundo tan especial que non nos chama a atención se os gatos desaparecen do cesto no que estaban, na foto do calendario, deixando o cestiño baleiro.

Nun exercicio de bondade todo é transformado para poder sentilo como bo e divertido, Unha realidade triste convertida en algo luminoso grazas á imaxinación: o edificio vello e inclinado, cheo de hedras que abren gretas é un bosque, os buracos no chan son lugares nos que medran amorodos; na guerra que continúa no país do que fuxiron Milú e a nai (Urenica) as bombas ao caer erguen casas ou árbores, sementan leiras ou soltan lambetadas e di o tío que poden matarte dun ataque de risa ou cambian a túa pequena casa por unha vivenda de catro plantas na que está coma nun hotel; Malú (o poeta, que cando fala emociona) e a nai chegaron a este país camiñando polo fondo do mar dende Moringa (fuxindo do odio entre as relixións (os que adoran un can e que son os Guaus e os que adoran a un deus con forma de gato e son os Miaus, cando se cruzan uns fan grrrrrrrr! e os outros fffffffff!); a nena Xía (que pinta porque naceu dun cadro no que a nai se pintou a si mesma e lle foi engordando a barriga) e os avós veñen dende Siam a bordo do que crea o avó con origami (un barco no que choven chocolatinas e co seu papel fai o avión, uns cabalos); Martina vén co pai dende Ursa fuxindo do Líder (porque aínda hai xente á que lle gusta o que di o ditador) de coche en coche e sempre aproveitando para durmir ou comer, ela comunícase cos insectos; de Brazilinisia chegan Nuno e Coralia que naceron da terra e véñense porque o seu país que era unha selva verde deriva en deserto e comunícanse coa vexetación; un veciño que foi forzudo no circo e agora anda en cadeira de rodas e ten un axudante mecánico (coma o mordomo de Batman) co que fala, un científico "tolo" que calza zapatillas de peluche con forma de animais que cobran vida; a feminista condutora de coche de carreiras que o deixou por un trauma pero segue co casco posto...

A relación de Milú e a nai é moi especial: ela cóntalle que Milú recibe o nome do neno que pinta de cores a paisaxe cando el nace (porque antes era gris), di a nai que el é a súa patria; entre os dous  cambian as novas dos periódicos substituíndo as malas palabras polas boas, corrixindo a ortografía das pintadas porque os que as fan non saben de ortografía (din). Ela ensínalle todo, tamén que a amizade non é só compartir un anaco de torta ou a pelota senón non deixalo só nos momentos difíciles, cando te poida precisar. A nai de Milú di que unha nai nunca morre, simplemente cambia de lugar. En vista de todo o que ve Milú decide non medrar en vista das cosas que fan os adultos (é unha decisión difícil porque todos os nenos queren ser grandes para facer o que queiran) e para iso, fálalles ás células.

É a rapazada a que salva, teñen un plan: o forzudo ten que endereitar o edificio (aínda que bote un peido co esforzo), as hedras convencidas polos irmás retíranse, o científico crea unha masa para que as grietas nunca máis se abran, os insectos repartirán ese pegamento por todos os furados, o amañador de aparatos vai resolvendo todos os problemas comúns e logo pasa a cada piso, Micaela -a vella con casco automobilístico- vai correndo dun lado para outro axudando, Xian Li pinta un bosque na fachada do edificio porque iso significa liberdade e colle vida (móvense as árbores). Cando chegan para o desfiuzamento cos papeis, a corredora vai en tempo récord amañalos e non poden botalos

 

Hai chispas de humor e sentido común, por exemplo, as formigas non queren que as denominen exército senón sindicato ou comunidade, afirmacións como que os adultos son fáciles de convencer para cousas absurdas ou a que pon a acción en marcha "Que alguén crea en ti dá unha forza descomunal" ou esa que nos convence de que a tristeza e o malhumor fai envellecer e enfermar. Resolto o problema Milú reparte soños para que cada habitante sexa feliz. Resulta unha marabillosa volta ao pasado ver como a rapazada inventa xogos cando se aburren, sen que precisen ningún xoguete ou sementan tulipáns ao redor do edificio; 

Verborrea fantástica, creo que se pasa un pouco inventando máis alá do necesario, algo xa case excesivo, do "maís alá aínda". Do mal facer ben, velo como na película La vida es bella (lembremos como "nun contexto de horror e desesperanza, un pai xudeo utiliza a imaxinación e o humor para protexer ao seu fillo da realidade do Holocausto e o campo de concentración coma un xogo, preservando a súa inocencia ante a crueldade", aquí, é Milú quen fai ese traballo nun exercicio de inxenuidade bondadosa. Os nomes definen bastante ben os lugares: Parisia, Les Marginaux, Urenica, Brazilinisia, Ursa, Moringa, Siam...  Unha obra que fala de solidariedade, do poder do traballo común, do optimismo, o poder da imaxinación para mellorar o mundo crendo nel, a fantasía da infancia contra a intolerancia e o odio transformando en esperanza a tráxica realidade. O fogar que deixan atrás e o constrúen entre todos, nunha utopía social. O milagre das pequenas cousas: ese pan que se disfruta, eses doces, eses amorodos, eses xogos que se inventan... e fronte a todo iso, o carniceiro (tiña que ser el) que ten as mesmas bandeiras coas que se manifestan contra eles.

Remata "E o meu soño era ver como os meus amigos soñaban felices" 

Unha nova voz irrumpe no coro da nosa literatura, trae un imaxinario propio cheo de fantasía e boas intencións, de respecto pola rapazada e busca dun novo espazo.

En canto ás ilustracións, gústame moito a da cuberta coa casa e aquela outra na que as hedras rodean as páxinas.

Paremos a invasión. Que o plástico non nos domine

 

Paremos a invasión. Que o plástico non nos domine de David Hurtado e José Ibáñez con ilustracións de Claudia Mosquera está traducido por Carmela Mor e publicado por Embora.

Da presentación editorial: "Ata 12 millóns de toneladas de plásticos van parar aos nosos océanos cada ano e afogan os ecosistemas, provocan danos á fauna e entran na cadea alimentaria.

“Paremos a invasión. Que o plástico non nos domine” explica como chegou o plástico ás nosas casas hai 150 anos para facilitarnos o día a día, e como a produción desmedida e o consumo indiscriminado de produtos dun só uso está a xerar un perigoso monstro que acabará coa vida no noso planeta."

Moito nos preocupan os plásticos!, será porque se ven, será porque xa nos acostumamos a preocuparnos sen ocuparnos en amañar como deberiamos, será que as illas de plástico no mar son algo demasiado irreal que se fixo parte do noso día a día, será que as contradicións nos superan (iso de non darnos plástico para levar a compra pero si para envolver cada porción, o que quere dicir que nos venden o plástico pero evitar dárnolo)... Todo iso vale, pero o certo é que o plástico é un grave problema que desborda o mundo occidental e se estende por todo o planeta (e igual máis alá).

Neste libro de coñecemento atopamos a historia de Greta e Aldo que van comentando toda a información que se presenta e non pode deixar de sorprendernos (cándo e por qué se creou o plástico, cómo se fabrica, os problemas do plástico, máis de 8 millóns de toneladas de plástico van parar ao océano cada ano, os microplásticos tamén viaxan a través do aire, estímase que en 2050 haberá tantos plásticos coma peixes nos océanos, 1 de cada 3 peixes contén partículas de plástico no seu organismo, tipos de plástico e como se poden reciclar -só o 30%-... ), ao lado unha serie de propostas que nos fan interactuar (podes identificar todos os produtos de plástico que te rodean agora mesmo?, Onde están todos os millóns de toneladas de plástico producido?, a formación dunha alianza para buscar solucións e deter esta invación silenciosa, a aplicación das R: reducir, reutilizar, reiclar, reparar, rexeitar, redeseñar e repensar). Grandes solucións: consuir menos, consuir sen mercar (acceder a ben públicos, compartir e intercambiar) e mercar con criterio quedando coa opción máis duradeira, sostible e de menos ipacto ambiental. 10 pasos sinxelos para parar a invación na alianza). Para rematar falando dos heroes e heroínas anónimos que defenden a sostenibilidade e o medio ambiente: Greta Thumberg (estudante e activista ambiental), Aldo Leopold (ecólogo a ambientalista) e Isatou Ceesay (creadora de The recyclin Centre of N´Jau en Gambia con outras catro mulleres crearon na súa aldea un Centro de Reciclaxepara reaproveitar o plásticos e fabricar bloques de carbón procedente de residuos orgánicos como cascas de coco o de cacahuetes, papel ou herba seca evitando a deforestación. Remata cun convite para pasar á acción converténdonos en heroes e heroínas para salvar o planeta.

 

Plasticus maritimus, unha especie invasora

Plasticus maritimus, unha especie invasora de Ana Pêgo e Isabel Minhós Martins, ilustrado por Bernardo P. Carvalho, está traducido por Celia Recarey e publicado por Kalandraka. 

Da presentación editorial:"Cada hora que pasa, mil toneladas de plástico van dar aos océanos. O equivalente a un camión cheo de plástico por minuto! Porque é artificial, invasora, contaminante e ten unha vida moi longa, esta 'especie' merece ter os días contados."

Explícase así: Este libro foi creado, en primeiro lugar, para coñecermos mellor o problema do plástico que existe nos océanos. En segundo lugar, para actuarmos da mellor maneira para minimizalo. E en terceiro, para vos presentar a Ana, unha bióloga mariña que comezou a preocuparse por este problema e, desde entón, nunca deixou de facelo.

Conta coas seguintes partes: unha introdución baixo o título "No mundo non faltan problemas á procura de solucións;A importancia dos océanos, a Guía de campo (Plásticus marítimus, a especie, Como preparar unha saída, Obxectos correntes, Obxectos exóticos), Reciclaxe: podemos quedar tranquilos?, O que podemos facer e Queres saber máis sobre o plástico?

Entre o caderno de campo, a observación dunha esecie nova, a observación e rexistro, a teoría e apráctica, o sentido do humor... Todo para facernos pensar e poñernos a actuar dunha vez. Un libro marabilloso con moi boas ilustracións e unha imaxes fotográficas que imponlle respecto.