xoves, 20 de decembro de 2018

Novo libro de banda deseñada

Ulf de Jacobusland. Os viquingos en Galicia de Alberto Varela Ferreiro.
Alberto Varela, o autor da serie de Anamarciana, os álbumes Brrumm, Brrumm; Lume!, Dona Landra no río revolto e as ilustracións de libros como Misterio na selva de Ngorongón, volve á banda deseñada para contarnos a historia do paso dos viquingos por Galicia. Faino acudindo á Historia para poder documentarse acompañando a historia dun mapa xeográfico e cronolóxico e dun glosario onde se recollen os nomes de deuses e personaxes, reinos e animais, lugares, batallas... que explican algo máis o que sucede no relato. Cunha estética moi acorde a ese mundo de nórdicos e galaicos, poderemos observar o paso dos tempos desde a primeira incursión ata a viaxe dun peregrino ben especial. 
Para todos os amantes das mitoloxías nórdicas, para os seguidores de Hugin e Munin, para aquelas ás que le gusta a Historia con maiúscula... para todos e todas!
Un libro publicado por Xerais

mércores, 19 de decembro de 2018

Libro premiado co Meiga Moira

As voces da auga de Ánxela Gracián, recibiu o premio Meiga Moura de Baía edicións no ano 2018.
Trátase dunha novela situada na China post comunista, nese tempo no que xa non se cre no anterior ideario e os listiños andan a facerse ricos sen importar os medios.
Un capataz que trafica cos riles dunha compañeira comunista caída en desgraza e non pon reparos no tráfico de brancas. As mulleres pero tamén os vellos e a rapazada, todos estarán en perigo ante estes depredadores que sempre teñen unha razón para querer enriquecerse, sempre hai un pai cruel, unha familia á que resarcir...  
No medio dos arrozais e a desfeita dun réxime, un vello que nun momento determinado decide salvar a unha bebé condenada a morrer por ser nena e a segunda filla dunha parella en tempos de límite demográfico. Hoxe, unha rapaza de catorce anos sen papeis, unha présa fácil para unha fera pois pódela facer desaparecer e ninguén a pode reclamar. 
Polo medio a historia dese vello que foi un rapaz adoptado pola avoa, concubina dun xeneral, que nun momento determinado ha de seguir ao pai convencido da revolución pero castigado por pertencer a esta familia. A avoa e o seu féretro, colgado do teito nos días da vida, que vai herdar o neto sentíndose culpable por non terlle dado o enterro que ela quería. Dores e amores, tempos convulsos no que acaba vencendo o peor do ser humano.
Ánxela lévanos a Oriente, igual que fixo en As palabras do silencio. Neste caso, recolle unha imaxe nada nunha das súas viaxes: "unha das aldeas un home octoxenario (...) colleume da man con amabilidade e levoume a visitar a súa precaria vivenda. Sobre a súa cama de ladrillo, colgado dunhas corda, estaba un cadaleito de madeira decorada no que, segundo me dixo, desexaba ser soterrado nunhas exequias dignas"    Unha capa desasosegante para unha novela inquietante. 

luns, 17 de decembro de 2018

Traduccións de libros clásicos para o lectorado autónomo

Os Nicolasiños, porque así lles chamamos, con esa confianza e ese afecto, porque foron deses libros que nos fixeron rir e que continúan a facelo. Aínda que as súas historias xa semellen avellentadas, porque os colexios xa non son ou non deben ser unicamente de rapaces, porque tampouco está ben visto que se pasen a vida pelexándose incluso sen consecuencias, simplemente por demostrar que non se está de acordo, porque así eran os tempos nos que vivía Nicolás, a criatura de Goscinny e Sempé, o fedello que desborda humor e tenrura. Nicolasiño é especial, pero os seus compañeiros de clase tamén: o comellón Alcestes que só o podemos imaxinar cargando alimentos e tragando, Agnan o chichi da mestra ao que todos odian ata o punto de querer levar gafas para ser os primeiros da clase e quitarlle ese protagonismo, Clotario que é o último...
Acaban de aparecer, da man da colección Oqueleo de Santillana Obradoiro dous títulos traducidos á nosa lingua: Os problemas de Nicolasiño e Os amigos de Nicolasiño. Un bo momento para relelos ou lelos por primeira vez, para demostrar que podemos rir cun rapaz que naceu alá polo 1963 e falando francés.
Reviso "Filatelias", un capítulo, e non podo deixar de rir, porque con Nicolasiño hai que deixarse ir; é a lóxica da infancia, o descontrol, o reinado do que cada un di sen ter en conta o que diga o outro, pero tamén o sentido común fóra de todo prexuízo. Non deixedes de lelo!  
Xa contamos con O Nicolasiño, Os recreos de Nicolasiño, Os amigos de Nicolasiño e Os problemas de Niocolasiño. Un bo agasallo para o Nadal, para comezar a ler e ter por onde seguir acompañando a ese pequeno ao que xa non podemos chamar "o pequeno Nicolás" porque alguén tomou o seu nome para facer algo que el bunca tería feito, nunca llo permitirían os pais.  

martes, 11 de decembro de 2018

Clásicos infantís en galego

Novos amigos de Tomi Urgerer, traducido por Sandra e Óscar Senra e publicado por Kalandraka
A historia dun rapaz e unha rapaza de diferentes orixes e etnias que coinciden como veciños e comparten moitas cousas: a creatividade, o gusto polo traballo, a reciclaxe... e unha gran amizade. O que comezou sendo un problema cando cando converten o patio nun gran obradoiro de arte lixo que será visitado pola policía, acabará nun museo... E o que comezou compartindo tempo e complementando gustos, rematará nunha grande amizade. E como sempre sucede con Ungerer, a historia rematará ben, porque ademais eles será un famoso escultor e unha poderosa deseñadora de moda.
O Nadal de Ernesto e Clementina de Gabrielle Vincent, chega a nós despois de Ernesto e Clementina perderon a Simeon da man de Kalandraka. Un oso e unha ratiña. A tenrura en estado puro. Ela quere unha festa de Nadal e el failla para convidar a todos os amigos e amigas, e aínda o máis rosmón e negativo de todos despedirase agardando volver o próximo ano. Expresividade ao máximo: sentimentos, afectos, emocións detrás de cada liña. Para agora mesmo, para Nadal!

luns, 10 de decembro de 2018

Tradición e música





"En ben vin, virivín". Cancioneiro infantil para dicir, cantar e contar. Un libro de Manuel Rico Verea con ilustracións de David Rodríguez, é unha novidade da colección Álbums de Xerais.
Este libro compendia as prosodias, rimas, recitados, fórmulas máxicas e encadeados máis representativos do cancioneiro de tradición oral infantil que nos falan do mundo dos animais e que, por seren transmitidos de xeración en xeración, están moi ligados á cultura popular e ás veces a ritos ancestrais.
O libro acompáñase dun CD no que intervén o  Obradoiro Experimental de Música Tradicional, formado por Nani García e Manuel Rico, Acompañan os textos unhas actividades didácticas para traballar con cada unha das cancións e remata o libro con cantos e contos encadeados. 
A casa do terror, un libro CD de Xoán Curiel e a banda do verán, con ilustracións de Iria Fafián e publicado por Galaxia na colección Sonárbore.. Di a presentación editorial que "A casa do Terror está chea de monstros e pantasmas que te sacarán a bailar e te farán rir e desfrutar. Ten coidado porque non desexarás saír desta aventura. Un libro CD para gañar e facer uns amigos de medo!!"

mércores, 5 de decembro de 2018

Premio Lazarillo para unha obra galega


Unha vez máis, é unha obra galega a que resulta ganadora deste premio que é o máis antigo da LIX.
Trátase de Rusgalia de Andrea Maceiras
Así o conta a OEPLI, quen o convoca.
E asi volo conto eu. O ano pasado conseguiuse un ex aequo con A balada dos unicornios de Ledicia Costas. No 2015 tamén o acadara ledicia Costas con A vida secreta das mulleres planta e o anteior María Solar con O meu pesadelo favorito. Quen dá máis?
Optaron este ano ao premio Lazarillo de creación literatira un total de 119 obras, das cuales 69 son en narrativa, 36 en poesía e 14 en teatro. De todas elas 108 están escritas en castelán, 9 en galego e 2 en catalán. E ganou unha galega!!!!
E para seguir dándonos os parabéns, lembramos a imaxe do premio, elaborada polo tamén galego Xan López Domínguez 
Somos unha potenssssia! Lástima que non temos... quen non defenda.

martes, 4 de decembro de 2018

Outro libro, de narrativa.

Unha misión para Clara de Marica Campo, con cuberta ilustrada por Estelí Meza, publicado na colecciñón Oqueleo de Santillana Obradoiro. Clara ten dez anos e un día sucede algo que a pon en contacto cun misterioso mundo. Na porta aparece un estra.o rapaz na porta da casa, ao primeiro non conta nada porque ten prohibido abrir sen saber a quen, logo descobre que seu pai que ten un cargo na Administración relacionado co medio ambiente tamén tivera unha experiebcia semellante... O misterior entrea na súa vida para rematrar sendo quen de entender a fala da natureza e poder comunicarse coas árbores, desa maneira poderá facer o posible para mellorar a situación na que se atopan. Elfos e trasnos, cancións dos Beatles ou a carta do indio Seatle, amor á natureza e defensa da muller. Un léxico rico, unha tradición presente e reelaborada, soños que abren portas, familias estruturadas e sen problemas e... unha nena cunha misión. 

luns, 3 de decembro de 2018

Libros e máis libros

María Reimóndez, neste ano 2018, publica tamén O xeito das froitas, con ilustracións de Alicia Varela, na colección Oqueleo do selo Santillana Obradoiro.
Toca, neste caso, unha tecla que non lle temos escoitado, o mundo visto polos ollos dunha nena que confunde unhas cousas con outras, que non se aclara demasiado co espazo dos adultos e vai producindo no lector ou lectora unha certa comicidade. Ese humor non estivera antes aí. 
O que si estaba era a autonomía da nena, esa capacidade para ser ela mesma importe ou non aos demais, de vivir en paralelo á realidade dos outros sen importarlle demasiado cal sexa a impresión que produce. O contexto: complicado; unha familia na que antes o pai e logo a nai van perder o emprego; un irmá adolescente moi preocupado polo corpo e a roupa que ás veces crea os seus problemas... pero todo se vai resolvendo coa axuda da avoa e a casa da aldea. Vivir nesa casa supón poder traballar na xastraría do avó, alí seu pai enténdese ás mil marabillas e o irmá coñecerá a felicidade de facer a propia roupa lonxe de prexuízos. A nai imparte clases de inglés para a rapazada da aldea: uns poderán pagarlle e outros non, porque os tempos so os que son, pero a familia é comprensiva e solidaria, así que a todo se lle busca solución. Porque o afecto todo o pode, case podemos escoitar, porque nas crises podemos agarrarnos a algo... só é cousa de non poñer trabas. Mentres sucede todo isto, Iris, que non crea problema coa comida ou a roupa, atopa cun boneco que non é máis nin menos que unha mazá feita con retallos, e comeza a soñar con diferentes froitas. 
É de destacar a presenza do galego na boca desa rapaza que é teimuda e actúa na súa defensa.  
Na presentación editorial podemos ler: "Un libro rebelde, que fala doutros xeitos de vivir desde o humor, a fantasía e a esperanza" e confirmámolo, un libro optimista para tempos que non o son!

venres, 30 de novembro de 2018

Un libro de teatro infantil


A formiga fóra do carreiro
Da autoría de Raquel Castro e con ilustracións de Ángela Álvarez, (que xa conta con A vendedora de palabras, A meiga e o emperador, A princesa e o labrego, A Carapuchiña pasa da carapu, As terapias da doutora Ledicia) publicada na colección Árbore de Galaxia. Grazas, sexan dadas, por ter en conta este xénero que moitas veces semella desaparecido.
Dúas pulgas, unha araña, unha eiruga que se transforma en bolboreta, unha mosca... e unha formiga fóra do carreiro. Dous actos, no primeiro a bolboreta é eiruga, no segundo a eiruga é bolboreta. O primeiro acto na campo, o segundo no circo. 
A formiga vaise do carreiro a buscar aventuras, pero, sobre todo, busca o seu destino que considera diferente ao das súas compañeiras que se pasan a vida facendo o mesmo, sen saír da fileira. O perigo da araña, sempre presente, disposta a cazar. A inocencia da formiga que a vai salvando... grazas aos demais. 
Aínda que irregular e cunha segunda parte sen tan ritmo coo a primeira, trátase dunha peza teatral para ler e representar. Unhas ilustracións personificadas. Teatro, sempre teatro!!!

domingo, 25 de novembro de 2018

"O puño e a letra" de Yolanda Castaño e 40 autores de banda deseñada


Porque a poesía está viva, moi viva.
Porque algunha debe ser a razón pola que o Instituto Cervantes declarou no ano 2019 como sector estratçexico a poesía galega.
Porque xa Antón Cortizas nos explicara (en Zoonetos)
"Cando escribimos pensamentos utilizando as palabras de forma algo especial, cambiando o seu significado real por outro imaxinado, facemos poesía.
Cando escribimos buscando o ritmo e a musicalidade das palabras e das oracións, facemos poesía.
Cando escribimos palabras que soan de forma semerllante, facemos rimas, e as rimas son poesía."
Subimos banzos na idade dos lectores e lectoras para falar dun novo libro.
Nun tempo no que a poesía interrelaciona con graffitis (Street poems), coa cultura popular (Penúltimas tendencias), coas redes sociais (Aplicación instantánea), co deseño e a ilustración dando lugar a unha poesía visual (Poemas birollos para ler cos ollos) e tantas outras posibilidades, 4o poemas de Yolanda son recreados en cómic por outros tantos debuxantes.
O resultado é unha obra que hai que mirar e ler, para analizar os resultados duns e outros, para sorprendernos con produtos como o de David Pintor ou Xaquín Marín,  para atopar a imaxe de Yolanda en máis dun caso, pero sobre todo para ver ata onde se pode chegar, para observar a variedade estilística e congratularnos. O puño e a letra de Yolanda Castaño.

xoves, 22 de novembro de 2018

Premio Compostela 2018: "Cándido e os demais"

Cantos anos de premios Compostela!
Canta felicidade de ver como se conserva unha convocatoria na que participa a institución pública (o concello de Santiago) cunha empresa privada (a editorial Kalandraka) dunha maneira tan exemplar!
Pois ben, hoxe entrégase o premio do 2018. Nesta ocasión resultou ganadora a obra: Cándido e os demais con texto de Fran Pintadela (Gran Canaria, 1982) e ilustracións de Christian Inaraja (Vic, 1972). Publícase a obra con tradución de Manuela Rodríguez, un aval indubidable.
Da obra deixou dito o xurado: valórase o tratamento da diferenza e da diversidade, a mirada dun mesmo cara aos demais, e dos demais cara a un mesmo (...) a contemporaneidade da linguaxe e da universalidade temática, o seu estilo directo, coherente, circular e a súa riqueza gráfica, próxima ao deseño actual" 
Texto de Fran Pintadera: licenciado en Psicopedagoxía, diplomado en Educación Social e técnico superior en Integración Social. Narrador oral, director de teatro social e escritor de literatura infantil. A súa obra foi seleccionada pola FGSR e a Fundación Cuatrogatos. En 2017 recibiu o XIV Premio de Poesía Infantil La Luna del Aire.
Ilustracións de Christian Inaraja, ilustrador editorial (con máis dun centenar de libros publicados) e ao cartelismo, colabora como debuxante en varios medios especializado en público infantil. É codirector do Festival Europeo de Curtametraxes de Reus, coordinador do departamento de ilustracións na Escola de Arte ILLA de Sabadell. 
Cando te sentes raro, incomprendido... cando non entendes aos demais; cando tentas pasar desapercibido pero tampouco queres ser invisible; cando te sentes único... pero non es ti só, o que agora pasa ao teu lado pensa igual, porque o mundo é un lugar complexo formado por un pachtword no que cada unha de nós é singular.

sábado, 17 de novembro de 2018

Zoonetos de Antón Cortizas

"Cando escribimos un poema de catorce versos, rimados con xeito e agrupados en dúas estrofas de catro versos e outras dúas de tres, facemos un soneto" di, Cortizas no prólogo prosaico.
Zoonetos son sonetos que falan de animais, pero sobre todo, son exercicios que demostran a pericia do seu autor.
Un escritor cun dominio impresionante do idioma e da versificación, capaz de xogar coas palabras e as rimas ata onde non teríamos pensado nunca. Pode facer un zooneto ao can, a latidos, ou sexa con monosílabos, e soa así:
Ben sei que o can non ten o don de ler
mais dá moi ben no quid coa voz que di
que non é por non ver, vai ser que si,
pois é que o can non le xa que non quer.
Ou o que escribe ao rato, trisilábico:
O rato,
pequeno
burato
cacheno.
Ou o xogo cos son e a súa repetición, cando se trata do peto:
Petando un peto pica nun piñeiro (...)
Ou do caracol:
-Bótalle os coros ao sol, caracol (...)
Ou do corvo, nun soneto monovocálico:
O corvo tocón son, tócocho todo,
todo corpo chorón, como o roncón,
sobo os novos bongós, coco o trombón,
todos os tons dos sons son con bon modo.
Se comezara o libro definindo a poesía (de moi boas maneiras), remata cun índice onomástico dos animais citados agrupados por especies e cos seus nomes científicos ao paso. Polo medio estes poemas que só Cortizas podería ter escrito e unhas marabillosas ilustracións de Sonja Wimmer.
Un libro de referencia a nivel de texto e imaxes. Un bo agasallo.

Teatro clásico para a infancia

As aventuras de Odiseo de Xosé Luna, aparece co subtítulo de Dramaturxia clásica grega para os pereiriños galegos. Ao final do libro atopamos, a modo de vocabulario, a explicación dos personaxes destas obras, explicando quen é quen.
As aventuras de Odiseo son seis pequenas pezas nas que se vai debullando a Odisea, esa viaxe de volta de Ulises cara a Ítaca.  Comeza coa trampa que os gregos lle tenden aos troianos cando introducen dentro das súas murallas o cabalo do que sairá o seu exército pola noite para vencelos, segue contando as diferentes etapas da viaxe, o desembarco na illa do cíclope, o encontro co deus do vento Eolo, o problema coas sereas e os seus cantos, a situación de Penélope tecendo e destecendo mentres o agarda e o regreso ao fogar do héroe. 
"O cabalo de Troia" co subtítulo de "O poder da imaxinación", "O ciclope Polifemo", Eolo", As sereas", Penélope" e "A volta a Ítaca". En todas as pezas, actúa Sátiro como narrador oficial que fai correr a historia e poñela na man dos personaxes. 
Cita, o autor, como fonte bibliográfica o libro de Neira Vilas e Anisia Miranda Mitos e lendas da vella Grecia.
Unha gran idea, esta de pasar a teatro a Odisea,  facelo por medio de bocadiños dramáticos, acompañados das ilustracións de Eva Seoane en edicións Embora. 

venres, 16 de novembro de 2018

Aínda que non sexa o tempo... Bo é lembrar. O samaín, os defuntiños, o medo e todo canto o acompaña.

Os esqueletos divertidos de Janet & Allan Ahlberg, publicado por Kalandraka. Tres esqueletos: o dun pai, un neno e un can dispostos a divertirse metendo medo pero como non conseguen facelo cos demais rematan asustándose entre eles. 
"(...) E así é como acaba este conto.
Nun escuro, escurísimo outeiro, 
había unha escura, escurísima vila. 
Nesa escura, escurísima vila, 
había unha escura escurísima rúa.
Nesa escura, escurísima rúa, 
había unha escura, escurísima casa.
Nese escura, escurísima casa, 
había unha escura, escurísima escaleira. 
Nesa escura, escurísima escaleira, 
había un escuro escurísimo soto. 
E no escuro, escurísimo soto,
vivían tres esqueletos."
Dan ganas de pedirlle á rapazada que continúe utilizando esa fórmula para crear un novo conto.
Outra historia de medo, é a de Mortiña (que ten como subtítulo Unha historia para esmendrellarse de risa) de Barbara Cantini, publicada por Hércules edicións. Mortiña viven en Vila Decadente coa tía Defuntiña, co galgo albino Tristeiro e os retratos da avoa Nefasta, o tío avó Funesto, a tía Aceda ou o avó Féretro. Unha galería moi ben acuñada e disposta nesa casa da que semella que non vai poder saír, porque ninguén debe descubrir que alí viven alguén. O que máis desexa Mortiña é ter amigos así que ten unha grandiosa idea, o día de Halloween poderase disfrazar e saír cos nenos veciños que van de bruxa, vampiro, momia, home lobo e pantasma; o peor é que no medio do entusiasmo descóbrese... menos mal que Xanciño, o pequeno do grupo decide que o máis espectacular espectacularísima cousa do universo é ter unha amiga zombi, a partir de agora todo cambiará, pero será un segredo que tamén os lectores e lectoras deberán gardar. Un magnífico libro cheo de chiscadelas e información nas ilustracións, un libro diferente como diferente é a súa protagonista, pero tamén unha nena á fin.  

mércores, 14 de novembro de 2018

Precuela de "A filla do ladrón de bicicletas"

A noite das bicicletas é a precuela de A filla do ladrón de bicicletas, libro co que Teresa González Costa ganou o premio Merlín en 2010. 
A autora é coñecida, tamén, por Pingueiras e tarteiras (Premio Manuel Mª de literatura dramática infantil) e por Fred Quincalla, o nómade do mar.  Dedícalle a obra a todas as persoas que lle preguntaban se habería continuación daquela novela; continuación igual non pero si antecedente.
Un mundo de fantasía, humor e tenrura, dise na presentación editorial. Si, un mundo especial no que a xente do circo é protagonista: a avoa Araña, o avó Saltón, a pequena Margarita que cose coa avoa, a súa irmá Pardal (estudosa das aves e narradora desta historia), Raimond (o irmán máis vello que vai sempre en bicicleta), a tía avoa Vidente, o pai escapista do que non se sabe nada, o corvo que ocupou o seu lugar, a nai... unha familia especial e un verán marabilloso. Raimond vaise namorar segundo anticipa a tía e así sucede. Unha vila con alcalde e alcaldesa imposibles e dignos de Dahl, unha familia de condes coa que queren emparentar mediante unha voda coa filla máis vella, pero as fillas non se parecen nada a eles e sucede o que ten que pasar... un amor imposible que eles viven a anacos e que vai continuar.
A autora, acada coa narración a creación dun mundo propio que nos lembra aos de Roald Dahl, con bos e malos, inocentes e parvos, xente que vive feliz con moi pouco, que se cola nas festas nas que non é convidada, que sofre as trampas dos outros pero persiste. Faranse grandes, e continuarán coa súa fama de escapista facendo verdadeiras fazañas mentres as irmás se converterán en famosas modistas e biólogas de renome. Un mundo onde a maldade non consegue vencer de todo, porque hai algo de esperanza aínda que sexa sobre unha bicicleta.   
As ilustracións de Jacobo Fernández Serrano colaboran achegando ese ar un tanto surreal.

martes, 13 de novembro de 2018

Premio Fina Casalderrey de Literatura Infantil pola Igualdade, da editorial Baía

Hoxe fállase o segundo premio , así que mañá anunciaremos cal é o libro ganador, mentres tanto vaiammos lembrando o que pasou na primeira convocatoria.

Hai uns días entregouse o premio a Antía Yáñez por "A reconquista" e Sabela Losada, por "Vermella!"
O Xurado considerara as dúas obras merecedoras do premio en igualdade de condicións, manifestando que atenden a ámbitos moi distintos e complementarios e defendendo o especial interese de cada unha delas por distintos motivos.
A reconquista, destaca polo acaído tratamento da ocupación do espazo central, o liderado feminino e a solidariedade. Ademais, pola combinación de dúas voces narrativas diferentes, que aluden ao humano e animal, e ao ámbito da ficción e do libro divulgativo, o que fai da obra unha proposta literaria moi atractiva e interesante para as nenas e para os nenos, ao resaltar tamén por ser un exemplo de resolución positiva dos conflitos que xorden no propio contorno.
Vermella! destaca por ser quen de sacar á luz un tema tabú e pouco tratado na literatura infantil, como é o da menstruación desde unha perspectiva de indagación case que policial e de divertimento por parte da rapazada protagonista. Igualmente, a historia consegue manter a súa intriga, mesmo coa axuda de trazos do humor natural característico do mundo infantil, na procura da descuberta, que lle dá sentido á trama e que ten que ver coa propia e progresiva descuberta do corpo da nena».

domingo, 11 de novembro de 2018

Banda deseñada para peques e... non tanto



Tam de Anémona del Río é o primeiro manga en galego. Está publicado por Retranca Editora. Di a presentación editorial: "Un día Tam recibe un convite por email para unha cea de antigos alumnos. Hevin, o seu amor platónico tamén irá, pero as súas inseguridades e a presión dos canons de beleza impostos pola moda farán" e continúo: que dubide de se ir ou non, que tente probar mil e un conxuntos, que decida facer dieta... para rematar indo e retomando unha vella amizade de xeito natural. A min, persoalmente, o que máis me ten preocupada son as reaccións da súa amiga e acompañante nesta preparación, porque non está moi clara a súa axuda, e se non podes confiár nas amigas, que vas facer? Unha situación bastante común e ben reflectida, coa estética propia do manga. É un luxo contar con xente como Kiko da Silva que o mesmo dirixe unha escola que edita libros do alumnado ou revistas e realiza actos necesarios para o país e a cidade.
Animalia de Xosé Tomás, publicado por Edicións Xerais de Galicia. 
Planas de humor para os pequenos arredor dos animais. 
"Unha historia de historias, que comezan e rematan en cada páxina. E pouco a pouco imos coñecendo todo un mundo de personaxes terriblemente salvaxes e terriblemente humanos. Porque, non nos enganemos, os animais non son moi diferentes das persoas. Acaso non nos recoñecemos na memoria dos elefantes? ou na crueldade das hienas? ou na astucia dos felinos?" así comeza.
O humor de Xosé Tomás mostrándonos, a través dos animais, unha serie de aspectos sobre os que reflexionar, porque é necesario distanciarse para que non sexa tan terrible a realidade, porque hai que sorrir e rir con toda a boca sen esquecer que aí, detrás, estamos nós deixándonos manipular, vencidos pola soberbia e a vaidade, castigando ao diferente,...
Unha banda deseñada moi necesaria para a infancia. O primeiro dunha serie pola que agardamos con ganas.

xoves, 8 de novembro de 2018

Varios libros varios

 


















O primeiro deles é O trapecista da malla de rombos de Alberto Canal, un xornalista que xa publicara Conexión Tubinga (unha viaxe iniciática á cidade de Tubinga, onde perdura a historia do tradicional enfrontamento entre a Igrexa tradicionalista de Ratzinger e a vangardista de Künge) e O amor nos días escuros de Birkenai (situado na fábrica de munición dos campos de exterminio de Auschwitz). Agora, nesta novela pon pé na experiencia da Ciudad de los Muchachos do padre Silva, en Ourense, e na figura dun inocente rapaz de dez anos, ao que a vida pouco lle ten ofrecido. Nun ton lírico relátanse os últimos días desa experiencia que ía moito máis alá dun circo: unha escola de democracia para a rapazada do mundo. Comezan os dous primeiros capítulos lembrando Cen anos de soidade  "Pouco antes de pechar os ollos e ficar profundamente durmido, Iupanki habería de recordar aquel día de neboeiro orballoso en que a tita Amadora o levou a ver por primeira vez o gran Circo de los Muchachos" e "Iupanki tamén habería de lembrar fugazmente aquel frío serán de outono en que fuxiu da casa para ir visitar a Residencia de Cabaleiros, onde súa nai Palmira traballaba." A inxenuidade ao servizo dunha causa. A maldade, con todas as súas armas dispostas para derrubar o que estorba aos seus intereses.
Algo diso hai tamén en Mamá, quero ser Ziggy Stardust, cando o amigo invisible que relata a historia, nos fai pensar nun neno un tanto máis inocente do que corresponde á súa idade, pero aínda así, está ao servizo dun rapaz transexual que quere ser quen realmente se sinte e para iso se apoia nunha das personalidades creadas por David Bowie. Aine quere vestirse coma un neno, levar coma un neno o pelo, cantar e bailar como Ziggy Stardust. Súa nai, súa tía e seu tío, a mestra... van a apoialo de todas as maneiras posibles, porque é un dereito que lle corresponde; seu pai irase, porque ás veces a realidade está máis alá das convencións para as que moitas persoas están preparadas. 
Outro libro, este para adolescentes, que tamén trata o tema da transexualidade, de novo unha moza que se sente mozo e neste caso se apoia nos superhéroes, nun supermán ou batman, no home araña ou no grupo enteiro porque se dá conta de que o que vale é contar cunha patrulla da que forman parte a súa amiga Mucha das Anzas (unha rapaza disposta a todo e cunha seguridade en si mesma que abraia), Martín (o que foi inimigo para pasar a formar parte do grupo porque tamén el tiña moito do que queixarse) e Xela (unha moza de cartel que se descobre homosexual). Fóra do normal é de María Reimóndez; con el ganou o premio Agustín Fernández Paz de Narrativa Infantil e Xuvenil pola Igualdade 2017, quedando finalista o libro antes citado, da autoría de Iria Misa.

domingo, 4 de novembro de 2018

"Ler contra a nada" de Antonio Basanta

Luns, 5 de novembro,  imparte unha conferencia con ese mesmo título, Ler contra a nada, no Ateneo de Santiago dentro do seu ciclo conmemorativo do X aniversario, ás 20 horas no local de Afundación na rúa do Vilar.
O libro é unha xoia, presentada nun pequeno formato co que Siruela edita a súa "Biblioteca de ensayo".
Unha defensa da lectura a base de artigos nos que se vai centrando en diferentes aspectos e que rematan sempre abrindo a porta a outro ámbito coa fórmula: “… esa é outra historia e debe ser contada noutra ocasión”. Estes capítulos altérnanse con outros que levan por título “Lecturas de lectura” nos que seguindo as letras do abecedario introduce textos sobre a lectura de diferente autoría que engaden argumentacións sobre o anteriormente citado; son textos que todos e todas queremos ter a man, da autoría de Proust, Borges, Youcenar, Ende, Argüelles, Castellet, Pennac, Carr, Rosembkum, Rodari, Grijelmo, Parra, Jarauta, Platón, L. González, Osoro e moitos outros e outras para falarnos da lectura desde as diferentes ópticas desde as que pode ser analizada.
Un home que ama a lectura, apoiándoa a defendéndoa ao longo de toda a súa vida. Un home de emocións que nos remite ás experiencias e expresións de moitos outros nun exercicio de recompilación xenerosa no que non só recolle a súa práctica senón a de quen transitou e reflexionou sobre a lectura. Un libro para especialistas pero tamén para mediadores de lectura, para amantes da lectura e para o público en xeral que ha de saber o que perde cando non le.
Un luxo escoitalo, unha vez máis, porque a súa palabra é auténtica. Sempre no compromiso da creación dunha sociedade lectora imprescindible para superar as dificultades que inzan o camiño da utopía, calquera que sexa.


xoves, 25 de outubro de 2018

Día da biblioteca, 24 de outubro

 
"O día da luz"
Veño do deserto do Sáhara, de inaugurar unha biblioteca. Está en Dajla, o máis afastado, o máis esquecido dos cinco campamentos de refuxiad@s saharauís. É a cuarta biblioteca que construímos, e é preciosa. No centro plantamos árbores, para que @s nen@s e @s moz@s do Sáhara poidan experimentar o gozo de sentar baixo a súa sombra para ler un libro. Non queremos que esa biblioteca sexa ningún "templo de silencio", senón máis ben un espazo para o son, para o ruído. Unha biblioteca que xa é o lugar máis fermoso do campamento. Un espazo para desexar ir buscar lectura, pero tamén amizade, soños compartidos. Incluso amor. Un lugar no que namorar mirando uns ollos por enriba do libro. Porque ao fin e ao cabo, a biblioteca é o lugar onde se descobre ao outro, de papel ou de carne. Nun filme inesquecible, o mellor filme de ciencia ficción da historia, "2001, unha odisea do espazo", aparece un monólito cada vez que o ser humano se dispón a dar un salto cualitativo. Kubrick, o seu director, debeu poñer un libro no seu lugar. Porque foron os libros os que marcaron o ritmo dos cambios do ser humano. Porque o libro é o laboratorio das mulleres e os homes, o lugar no que se experimenta con emocións, descubertas, utopías, apostas. Somos o que somos porque fomos pensando e escribindo sobre como ser e sobre como non ser. E seremos o que pensemos, o que pensen e escriban as vindeiras xeracións. 
Así que unha biblioteca non é só un lugar que convida a ler, senón tamén, ou por iso, un lugar que convida a escribir. As bibliotecas do século XXI so, poden ser, teñen que ser o sementeiro de novas novelas, novos monólitos, fitos do noso futuro. Se o século XX foi sen dúbida o século da lectura, o século XXI pode chegar a ser o século da escritura, xa o está sendo. 

Por todo iso construímos bibliotecas nos campamentos do deserto. Porque non son só para @s saharauís. Págaas a nosa sociedade civil, mediante soci@s adult@s, e mediante actividades solidarias nos colexios, institutos e bibliotecas. E @s alumn@s e lector@s que as sufragan fanse conscientes do extraordinario que é ter unha biblioteca, aprenden a valorar a súa, a defendela. Cada biblioteca do deserto ten detrás a milleiros de nen@s, moz@s e adult@s que a fixeron posíbel co seu pequeno esforzo. Sumando. Cada lectora e lector saharauí ten ao seu carón a milleiros de lectoras e lectores, máis conscientes da importancia dunha biblioteca, porque co seu traballo construíuse unha, nun clima e lugar tan hostil. 

Pensa na túa biblioteca. Houbo un día no que esa biblioteca non existía. Alguén soñouna, loitou por ela, encheuna de libros e tamén de soños. Faite do equipo dese alguén que a fixo posible, loita por un mundo no que non haxa un ser humano que non teña preto unha biblioteca, ou un amoroso "bibliobús". Que non haxa ningunha nena e ningún neno, moz@ ou adult@, que non roce a man dunha bibliotecaria que a aconselle, que o oriente no labirinto. Que é o mesmo que dicir que non haxa ningún ser humano conectado ao que foi, o que é e o que será. 

Na túa man hai milleiros de mans, apertando a túa, acompañándote no camiño. Tenras ou con durezas, pequenas ou grandes. No libro que te agarda na mesa de noite ou xunto ao sofá, hai millóns de libros. Inxenuos ou complexos, humildes ou luxosos. Mais todos preciosos. Conectados todos por un invisíbel fío de prata que un man con man, andel con andel, un fío inacabábel e luminosos. Inacabábel, e que así sexa. Hoxe é o Día da Biblioteca, que é o mesmo que dicir "O día da luz".
Feliz día, feliz século.
Un pregón de Gonzalo Moure e un cartel de Alfonso Zapico  

domingo, 21 de outubro de 2018

Os Xerais no Museo do Mar

Onte, 20 de outubro entregábanse os premios Xerais
Non se facía na illa de San Simón, (ese  iceberg vexetal como a definiu Fran Alonso) pero seguiamos á beira do mar, mar de Vigo, de Mendiño.
Cambiou a cerimonia, tivo o seu papel o vídeo e as entrevistas ás lectoras, tamén as entrevistas en directo aos ganadores, e cada unha das persoas convidadas levabamos os libros nas mans. Xa houbera tempo para editalos e entregárnolos. Ese era un dos cambios, a entrega dos premios acompañábase da presentación dos libros mentres a tarde caía e arredor das Cíes o ceo cambiaba de cor.
Tres premios para ler devagar:
O Merlín: Kusuma de Héctor Cajaraville.
O Jules Verne: Aplicación instantánea de Carlos Negro.
O Xerais: Besta do meu sangue de Emma Pedreira.
Tres premiados seguros, con carreiras asentadas e recollendo o froito do seu traballo. Cajaraville xa quedara finalista do Merlín con Quen dá a quenda no ano que ganara o Xerais con De remate.
Carlos Negro acaba de recibir o premio dos Clubs de lectura polas obras en verso para adolescentes, era a primeira vez que se producía, o premio a un poeta, igual que sucede agora co Jules Verne. El vai inaugurando camiños para a poesía.
Emma Pedreira acaba de ganar o premio da Crítica española en galego por un libro de narrativa e premio Fiz Vergara Vilariño do mesmo ano por As voces ágrafas. Este é tamén o seu momento.

venres, 21 de setembro de 2018

Publicidade necesaria

 
Si, ás veces hai que facer publicidade de algo que é único e necesario.
É o caso de O Papagaio (o xornal da xente miúda), a única revista infantil en galego. Hai algunha biblioteca do país que non conte con ela? Algunha familia que non a coñeza? Pois para iso está esta páxina... para soplar vento nas velas!

luns, 10 de setembro de 2018

COBNVOCATORIA DO II PREMIO INTERNACIONAL DE ILUSTRACIÓN


                                                                           Cartel ganador na edición pasada
GÁLIX, en colaboración co Concello de Pontevedra, convoca o II PREMIO INTERNACIONAL DE ILUSTRACIÓN.
A finalidade deste certame é escoller a ilustración do cartel da XX Edición do Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra, que se celebrará no Pazo da Cultura entre o 22 de marzo e o 12 de abril de 2019 e que terá como temática central A REVOLUCIÓN.
A ilustración gañadora será premiada con 3.000€.

A proposta gañadora e as 12 finalistas conformarán unha exposición durante o Salón e a Área de Cultura da Deputación de Pontevedra editará un catálogo da mostra en formato de calendario de 2019.


Plazo de entrega: 10 de outubro de 2018.
As bases deste certame.
Tamén podedes atopalas na web:
 http://www.galix.org/2018/09/ii-premio-internacional-de-ilustracion.html

http://www.salondolibro.gal/ilustra/  

mércores, 5 de setembro de 2018

BIBLIOTECAS ESCOLARES ACTIVAS

Escornabots na biblioteca.
Lectores e lectoras do CPI de Catoira

Comeza o curso e con el a actividade nas bibliotecas escolares: en cada unha delas e na Asesoría de Bibliotecas Escolares que fai públicas as Instrucións sobre organización e funcionamto da biblioteca escolar para o cuso 2018/2019, porque é necesario ter en conta unha serie de orientacións desde as bibliotecas, desde os equipos directivos, desde o claustro dos centros... para que a biblioteca poida achegar todas as oportunidades. Que necesario é neste momento confirmar que a persoa responsable da biblioteca é a máis adecuada, que o equipo é o que ten que ser, que non se perden horas de guardia de biblioteca ou de corredor senón que se invirten onde ten que estar todo ese traballo profesional e non de vixiante de autobús. Hai moitas cousas que se non se poñen no seu sitio neste momento vai ser difícil facer máis tarde, e vaise cargar con ese lastre todo o curso. Por iso, estes primeiros días e estas primeiras reunións son fundamentais. Por isto habería que pedirlle a todo o profesorado unha reflexión centrada no centro, nos seus servizos e no alumado máis que en cuestións corporativas e de horario feitos á medida de intereses espúreos. Grazas por esas "Instrucións", agora só fai falla telas en conta.
Por outra banda, aparecen no portal de bibliotecas escolares as convocatorias de Clubs de lectura  para centros que escolarizan alumnado de Secundaria e outros e a Convocatoria do programa Biblioteca Creativa para centros de Infantil e Primaria. Moito que facer, moito que ler e escribir para poñer en marcha o curso e a biblioteca escolar. 
Un luxo ao alcance do profesorado galego! 
E un gusto contar co xornalistas que se fan eco.