Novela para lectorado autónomo que xira ao redor do cine

Unha veciña de película de Iria Misa, ilustrada por Laura Suárez (co estilo que lle é propio e que retrata a eses personaxes que xa imos recoñecer sempre) está publicado na colección Merlín de Xerais. 

Semella que volveron os temas de Agustín Fernández Paz. O cine facéndose dono das historias, traendo a súa maxia á vida cotiá.

Semella que tamén volveron as personaxes que parecen sacadas doutros tempos e outras realidades como esa muller, Alice, de idade indeterminada e envolta no misterio. 

E semella que as familias diversas son contadas con toda naturalidade: Mami e Mamá non teñen necesidade de reivindicarse ou defenderse ante ninguén. 

Dous xemelgos: Elsie e Simón (van desaparecendo os nomes galegos para quedar no do rapaz unicamente) que viven as súas aventuras de verán grazas á veciña que os mete nas proxeccións de vellas películas: O mago de Oz, Tiburón, Sherlock Holmes e a perla maldita, O gran ditador, Viaxe á Lúa, Frankenstein e Indiana Jones e a última cruzada. Na volta ás clases van ser a sensación de todos os recreos pois non son comparables as súas peripecias coas dos xemelgos por moi lonxe que viaxasen (nunca chegarían á Lúa), por moito que lesen (nunca entrarían na profundidade da historia de Frankenstein), por moito que realizasen expedicións (nada comparable á de Indiana Jones), por moito que investigasen (non o terían feito como Sherlock Holmes), por moito perigos que pasasen (nunca tantos como nun mar de quenllas)... 

Os guións vanse intercalando coa narración e achegan unha diversidade e riqueza ao relato.

Edioriais que aparecen no panorama (de onde veñen, quen as promove, que hai detrás...?)

Bábidi-bu emerxe con forza, neste caso teño sobre a mesa varios libros: As cores da sabana de Laura que se presenta así: "Catarina séntese incomprendida. Non pode ver o mundo da mesma maneira que os demais; non coñece as cores das herbas, nin do ceo nin dos paxaros. Menos mal que o resto de animais descobre que tamén se pode ver cos ollos pechados. Valores implícitos: a amizade, a empatía, a superación, o respecto pola diversidade." Unha pequena xirafa cega quere coñecer as cores, que hai detrás de cada unha delas... e os demais non poden perder a paciencia para poder axudarlle. Letra e ilustración de Laura López Chas, incluída na colección "La mirada de Daniel. Inteligencia emocional" e publicado por Bábidi-bu, unha editora que non ten problema en mostrar o castelán como escenario de fondo publicando en galego libros moi didácticos e planos, que non deixan á imaxinación máis que as patas do animais que a ilustradora evita para crear unha representación diferente. Un perigo. Iso do que levan tantos anos falando sen que existira móstrase agora en toda a súa potencia, porque a nosa literatura non era iso, nin a maioría das publicacións en galego... pero agora si debemos ter conta do que sae á luz e escoller con coidado, máis alá da intelixencia emocional. Neste caso, no comezo, móstranse sen pudor os chamados valores implícitos (que pouco máis explícitos poden ser): a amizade, a empatía, a superación e o respecto pola diversidade.

Aurora condutora e dragonxín cantarín de Susana Barja ilustrado por Lucelys Carrillo, na mesma colección e cos valores implícitos (coeducación e igualdade de xénero con tolerancia e empatía, valentía e respecto polas diferenzas...). Demasiado explícito e sen unhas ilustracións de calidade. Como á nena a deixaron ser o que quería, será ela quen axude a Dragoncín a enfrontar a familia e chegar a ser cantante. Dificilmente se pode ser menos creativo...

Libros que ademais publicitan a posibilidade de conseguil en castelán, xustamente no lugar de venda (a distancia) 

Sobre as árbores...

O valor das árbores de Susana Domínguez (enxeñeira forestal e enxeñeira de montes dedicada ao coidado, conservación e valorización das árbores) e Daniel Rodríguez (ilustrador). Está publicado na editorial Saure, dentro da colección "Una mano tendida".

Así se presenta: "As árbores son os seres vivos máis vellos e máis grandes do planeta e poboan a Terra desde hai millóns de anos. Son seres complexos que se comunican e teñen estratexias de supervivencia asombrosas que fan que alcancen idades inimaxinables para calquera outro ser vivo. Relaciónanse e establecen interdependencias co resto de organismos do planeta e, por suposto, os humanos non somos unha excepción. Necesitamos as árbores para vivir e estar sans. Producen o osíxeno que respiramos, regulan a temperatura e filtran o aire. Os seus froitos aliméntannos e as súas follas segregan substancias químicas que melloran o noso estado de ánimo. As árbores proporciónannos unha infinidade de beneficios que ás veces non percibimos… até que desaparecen. Debemos entender as árbores e aprender a valorar a súa función indispensable no ecosistema, e debemos facelo á présa. O noso destino como especie está ligado ao seu e se non as protexemos estamos condenados a desaparecer."

Unha obra transxénero, cunha parte informativa moi ilustrada acompañada dun relato de ficción. Ambos xéneros van convivindo para construír un produto de interese. Os títulos dos primeiros dannos idea do que se vai tratar: Estrutura perfecta, as árbores non caen, tirámolas; As árbores reaccionan fronte ás ameazas; Canto tempo pode vivir unha árbore?; O misterio das árbores ocas; Cogomelos e árbores, a unión fai a forza; As raíces, un universo oculto baixo os teus pés; Bosques terapéuticos; O espazo das árbores nas cidades, cabemos todos?; Téñense que podar as árbores? e Beneficios das árbores nas cidades.  

Libros que veñen doutros países

O papá está escribindo un libro de Tomas Dirgela con ilustracións de Inga Dagilé, traducido por María Reimóndez e publicado por La Maleta.

"O meu nome é Xoán e o meu pai é escritor. Escribe libros para peques no seu despacho, pero non sei por que lle chama así se non despacha nada". Así comeza e así se presenta: "Xoán non entende por que o seu papá non escribe. Tan só camiña dun extremo ao outro do despacho sen parar! Entrementres, o seu papá non atopa a inspiración necesaria para rematar o libro que comezou… Que ocorre cando non acontece nada? Un libro baseado en feitos reais que nos fai reflexionar sobre como o día a día dunha persoa e as relacións interpersoais e familiares se converten en fonte de inspiración. A imaxinación desatada das crianzas é a mellor musa se a sabemos aproveitar."

As ilustracións tráennos un pai moi moderno, cun corte de pelo actual, unha nai, o fillo que nos fala e unha filla pequena, todos eles e elas máis convencionais. A nena sempre sorrindo, a nai sempre disposta a compartir o seu tempo cos pequenos e o neno entrando continuamente no despacho do pai con mil desculpas: unha aeronave, un helicóptero, un camión de bombeiros... o pai vaino dirixindo, unha e outra vez, ao cuarto dos xoguetes ata que Xoán o asusta, bota o té por riba do pantalón e decide acompañalo a xogar (pero coa condición de que non bote o té por riba dos xoguetes). Xogan todos, len xuntos... e ao día seguinte cando volve da escola e o busca atopa un novo mundo nese despacho: xa está rematado o libro e seica foi grazas aos xogos de onte. é o que ten escribir para pequenos, se estás con eles é máis doado, ou non?

Un gran día de pesca

Un gran día de pesca de Jordi Gastó e Christian Inaraja está traudcido por Xosé Ballesteros e publicado por Kalandraka.

Un libro duro, para prelectorado e primeiras lecturas. Unha historia na que Roque quere pescar. Para iso debe facerse coa ferramenta e, de paso, vai engadindo acompañantes. Dous versos para cada imaxe, que ao xuntarse cos da páxina seguinte constrúen unha cuarteta con rima asonante ou consonante. Roque volve á casa sen pesca pero feliz co día de festa. Unha historia simple e acumulativa cun desenvolvemento sorprendente pero cunha lección aprendida: como na viaxe a Itaca, o importante é a procura non o resultado.

Así o presentan:"Roque ten a insólita idea de ir de pesca. E é unha idea estrañísima porque nin sequera ten cana. Así que para cumprir o seu desexo botará man de amigos e coñecidos que se sumarán á expedición. Páxina a páxina e rima a rima, irán acumulando todos os trastes necesarios para organizar, máis que? Un gran día de pesca? unha divertida festa! Jordi Gastó e Christian Inaraja regresan con outro libro de cartón para primeiros lectores. As rimas musicais de Jordi compleméntanse á perfección coas simpáticas ilustracións de Christian, quen, con trazos sinxelos e un colorido alegre, constrúe un ambiente ideal para acompañar a expresividade dun relato ocorrente e disparatado."

Un título ecolóxico

 

A revolta da lagoa de Rafael Laso Lorenzo, con ilustracións de Ximena Maier publicado por Tambre na colección Ala Delta.

Así se presenta: "Un día, da noite para a mañá, como por arte de meigas, os animais da lagoa descobren unha sospeitosa caravana de automóbiles. Pronto saberán que son obreiros que veñen desecar o seu País da Auga, polo que deciden organizarse para defender o seu territorio. Radicais, pacíficos, dialogantes ou escépticos, todos xuntarán esforzos para enfrontarse a un opoñente que leva todas as de gañar." 

A loita por defender o propio hábitat, os animais dándose aviso, xuntándose, planificando unha estratexia, dispostos a perecer por mantelo... os homes ao seu, facendo o traballo sen pensar nas consecuencias; non son mala xente sequera e poderían dicir "non é nada persoal, é o meu traballo". Os xabaríns atacando, os lobos metendo medo ata que lles disparan, as culebras na ponte, as aves avisando e as máquinas acabando con todo, contra elas pouco se pode facer, unha millenta de paxaros voan ao lonxe, emigran a outras terras e nos ouvidos de todos resoaban aínda con forza as palabras do vello corvo: "Nunca máis". Así remata a historia, antes de que no epílogo o autor nos conte que a historia está baseada no desecamento da lagoa de Antela en 1958. Unha lagoa desecada, un mundo desaparecido.

Xoán Babarro e a marabilla das anainas

Garabitolas de Xoán Babarro, ilustrado por María Lires e publicado por Xerais, devólvenos aos xogos e versos dirixidos aos máis pequenos e pequenas, aos bebés da casa, a eses seres que tratamos de introducir no noso mundo compartindo con eles o patrimonio. 

Babarro é o máximo artífice da poesía para as crianzas máis pequerrechas; a ninguén mellor que a el se lle podía ocorrer escribir este libro para recibir aos que chegan á casa dende as barrigolas das nais. Os afectos mostrándose nas palabras e nas expresións, comezando con eses versos de Rosalía: "Olliños de groria! / Cariña de meiga! / Apértame ben, / corasón de manteiga!" 

Collémolo no colo que é o mellor berce, arrandeámolo, cantámoslle cancións que os animen a durmir e xogamos ás cabaletas porque os xeonllos son cabalos, tamén lle cantamos noutros idiomas para recibilos dende a diversidade, e cada momento ten o seu canto (a comida, o ducha...), os xogos de mans e de diferentes partes do corpo corpo, os afectos mostrándose a través dos chuchos, os bicos e as caricias, os animais da casa e de fóra (ese gatiño, a galiña e os pitiños, o can e o burro, o raposo), os pezas de roupa ou os xoguetes... ata limpar os mocos ten o seu aquel cando son os dun bebé. Unha festa e un gran acerto este libro que dá a benvida e acompaña os primeiros tempos do bebé "para ler en voz alta e xogar coas palabras" tal como se di na presentación.

Un libro ganador da colección Tucán de Rodeira

Rei de Mónica Rodríguez acadou o premio Edebé de literatura infantil. Unha historia que rezuma tristeza dende a primeira páxina pero que cara ao final nos achega a esperanza necesaria nunha narración infantil. As ilustracións son de Ángel Trigo. A tradución debe ser do equipo Edebé, pois non aparece...

Rei, o neno, é maneira coa que se recoñece porque era como a nai o chamaba cando non bebía. Garda ese nome coma a chave que o leva a unha lembranza amorosa e profunda. Rei, pasa un tempo de desamparo, sen acubillo humano ni social, ata que case reconvertido noutra raza, é recuperado... e a narración decide coller outro rumbo e devolvernos a esperanza. 

Así se presenta: "Durante o duro inverno, nunha cidade do norte, un neno foxe da súa casa a causa do maltrato do seu padrasto. Atopa acubillo debaixo dun tubo, preto das vías do tren e do descampado que conduce ao bosque. Ninguén parece ter mágoa del ata que uns ollos o miran con detemento e tenrura. Tamén con autoridade. Eses ollos pertencen a unha cadela sen dono. O neno terá que aprender a sobrevivir cabo dela e da manda de cans que lidera. Aínda que a súa presenza non será aceptada de bo grado por todos eles."

Nai dos desterrados. Cómic ao servizo de Amnistía Internacional

 

Nai dos desterrados 5. 

Nove historias, un par delas cunha única imaxe coma "O abrazo I" e "O abrazo II" de María Brenn: primeira e última viñeta - cartel. Unha muller cociñando cun bebé no colo e con tres máis agarrados e ela (pola roupa, polas pernas...) e un can que tamén quere subir por ela. Outra muller, que é a mesma, nun hospital agarrando dunha man a un enfermo e da outra a outro, non sei se suda ou chora, todos levan mascariñas e ela ten conta deles contra a morte. Esas imaxes de María Brenn ben valen unha novela gráfica e o mellor é que conteñen, como a poesía, toda unha historia, unha emoción, un discurso. Vendo o resto das historias semella que os homes andan na elipse e o escuro, mentres as mulleres van máis ao concreto, quizás a súa banda deseñada sexa a que merecemos nesta actualidade na que precisamos que as cousas estean claras. A cuberta de Cráneo cunha médica dándolle a man a un medio home medio cadáver, tamén é evidente, certo pero nunca tan fermosamente certa como as de María. Román Cuadrado métenos nunha historia de "capacitismo". Mariña Rey trae a inmigración de maneira limpa. Adri Sierra a vellez nun gueto, tamén branco sobre negro. "Diatriba trans" de Greta Debelius cunha disquisición e Isra Valvar cunha plana que hai que mirar moi detidamente... e así varios máis, todos centrados nos coidados. E van 5 volumes de Nai dos desterrados, que por riba pon "Prohibida su venta, ejemplar gratuíto", agardemos que se trate dunha broma, igual que a lingua na que está escrita a frase. 

Antes estiveron outros, asinados por David Fajardo, Faks; Israel López, Xela G. Caballo, Cristina López e Luis Sendón, sempre centrados no dereitos humanos. E tres anteriores, das que recollemos imaxes. 

Un libro de páxinas duras e pareados sobre froitas

Quizás porque nas escolas sirvan froita, quizás porque a alimentación san é imprescindible, tal vez porque os nosos escritores están mirando cara aos máis novos... aparece este título Moita froita de Héctor Cajaraville, con fotografías de 123RF, publicado por Edicións Xerais de Galicia. 

Estamos na escola e as protagonistas son as profesoras e as froitas porque comezamos con "A profe Lola / trouxo froita á escola", seguimos con A profe Violeta / baixouna da furgoneta" e seguimos así con cada unha delas, coas rapazas "Para Ana / unha banana", "Para Tareixa... dúas cereixas", "Para Ramón.../ un limón" para rematar "E na hora do recreo, / coa profe Antonia... / macedonia!"

Todo escrito con letras maiúsculas e en cada páxina a tradución do nome da froita ao portugués, castelán, inglés e francés. Quen dixo que non eramos plurilingües?

A comer froita e a ler imaxes e texto. A aprender pareados!!!

A pequena familia, unha obra clásica de 1964

A pequena familia, unha obra clásica (de 1964) que nos chega da man de Kalandraka nese empeño por actualizar as obras que non poden perderse. Un álbum ilustrado con texto de Sesyle Joslin, ilustracións de John Alcorn en tradución de Xosé Ballesteros.

Da presentación editorial:

Publicado en Nova York en 1964, «A pequena familia» contén catro relatos breves, sorprendentes e deliciosamente absurdos. Trátase de construcións moi sinxelas estruturadas sobre a base da acumulación e a repetición de elementos ata alcanzar un final inesperado e humorístico. Xunto cos divertidos textos de Sesyle Joslin destacan as ilustracións de John Alcorn, un referente histórico da ilustración pop: chama a atención o vistoso colorido das escenas, con debuxos de trazos finos e estilo neoclásico. A súa obra caracterízase pola frescura, a creatividade e a elegancia dos seus deseños, en que priman a xeometría das composicións, alén de integrar
a tipografía, explorando as súas posibilidades plásticas e comunicativas. Un anexo final ofrece un glosario bilingüe galego-inglés para perfeccionar o vocabulario con palabras básicas do ámbito doméstico, familiar, lúdico...

Un libro sinxelo con toda a calidade que os mellores lle dedican ás crianzas. Unha obra acumulativa que xoga con ese recurso: A casa. Na casa está o salón. Na casa está o salón, e no salón está o pai.(...)" e unha sorpresa final. Así en catro relatos: A pequena familia, O banquete, O pallaso e A bela dama. Un vocabulario final fai que podamos ler esas historias tamén en inglés. Así de doado. Unha verdadeira marabilla!

Non é cousa de perdelo...

Un gran libro. Unha magnífica tradución. Esa volta ao mundo ao redor da que se conversa...

Unha volta ao mundo está magnificamente ilustrado  por Ares cuns debuxos que van dende o realismo a estupendas metáforas visuais, imaxes que lembran o Renacemento, golpes de humor e síntese como esa na que o emperador Carlos (I de España e V de Alemaña) ten varias coroas na man e un globo terráqueo por sombreiro; anacronismos coma a cruz ou o cable do móbil como pearcing ou a calculadora axudando a botar as contas coloniais,  un indíxena coa camiseta dun equipo de fútbol actual ou a chegada dos conquistadores con caixas de tenis de marca para calzar indíxenas, o espello que lle devolve a imaxe primixenia ao indio disfrazado de criado, os moais con boina vasca, os galeóns ao lado por portaavións ou a imaxe do neno asiático que corre queimado polo napalm diante das carabelas ou a patera de africanos ao lado dos barcos dos conquistadores, un globo terráqueo con billetes en vez de países... Marabillosas ilustracións que acompañan un texto.

Un texto magnífico de Joseba Sarrinandia, que verte ao galego Isaac Xubín (non se pode buscar mellor padriño para a edición dun libro en eúscaro). A historia está construída en base a un diálogo entre unha neta e a súa avoa historiadora na universidade. Unha conversa moi intelixente, chea de miga e das grandes dúbidas da humanidade.

Da presentación do libro en Vigo recollemos "O autor compartiu as súas reflexións sobre algúns aspectos que aborda nesta obra: as relacións de poder, as desigualdades, as diferenzas culturais, o concepto da propiedade, a memoria histórica, o colonialismo e o sometemento das poboación indíxenas, o papel da Igrexa no reparto do mundo…"

O mellor libro ao que accedín nos últimos tempos. Non podedes perdelo!!!!     

Xoeliki. As aventuras dun ciberpirata. O reverso de Funworld

Xoeliki. As aventuras dun ciberpirata. O reverso de Funworld é un libro de Abraham Carreiro publicado por O Papagaio.  Unha nova aventura, despois dun par de títulos publicados por Sotelo Blanco. Xoeliki é un neno de once anos introvertido e tímido. Xoga aos videoxogos on-line e bota horas chateando na Internet. Pasa moito tempo só porque a nai traballa todo o día e o pai morreu hais uns anos. A súa vida é moi rutineira, xira arredor da casa e do colexio, ata que un día ocorre un feito misterioso que lla cambiará por completo: recibe un paquete sorpresa. Isto levarao a vivir aventuras, coñecer amigas e amigos como Ari, o sabio Barbabranca, o enigmático Maverick, Centulo –profesor de Programación e Desenvolvemento- e algún inimigo como Mr. Virus. 

Esta entrega preséntasenos así: "Funworld é o metaverso de moda. Un mundo virtual feito á medida das crianzas, con infinitas opcións para pasalo ben, pero cun reverso endemoñado oculto. Co paso dos días, Funworld vaise convertendo nun mal soño do que é difícil escapar! Xoeliki, Ari e a Resistencia Pirata farán todo o posible para acabar con el. Para conseguilo, contarán coa axuda dos Dixitais, uns personaxes creados e programados exclusivamente para traballar no metaverso, pero que tamén desexan fuxir e ser libres. Unha historia de aventuras trepidante, que demostra que as marabillas do mundo real nunca poderán ser igualadas por un mundo virtual!"

Libros de Rocío Bonilla

Grazas. Historia dun rueiro é da autoría completa de Rocío Bonilla, traducido ao galego por Elvira Ribeiro Tobío e publicado en Algar.

Así se presenta: "Grazas a unha avaría inesperada, a vida do rueiro vai mudar totalmente. Grazas á curiosidade e á empatía,os veciños e veciñas van chegar lonxe, moi lonxe. E farano xuntos. Unha historia sobre a convivencia e as relacións humanas. Unha historia sobre todos nós."

Comeza así: "Había unha vez un ru
eiro coma moitos outros. Tiñas casas, farois, árbores... e veciños que non se coñecían." Cada un coas sáus características, cada un imaxinando como eran os demais, desconfiando deles, ignorando como vivían ou o do que gustaban ata que un día sucedeu esa avaría inesperada que os vai poñer en contacto, porque uns poden axudar aos outros, facer cousas xuntos e divertirse moito máis. Contar cos demais!  Pasar da incomunicación á solidariedade...

A cuadrilla dos 11 da mesma autora e publicado tamén en Algar, neste caso traducido por Bruno Martínez. A presentación explícao de maneira moi clara: "Cando o invitaron a unirse a aquela cuadrilla, Benxamín sentiuse importante. Era extraordinario formar parte da cuadrilla dos 11. Todo o mundo os admiraba e respectaba! Mais... era admiración de verdade ou simplemente lles tiñan medo? Benxamín tiña que tomar unha decisión: seguir sendo o peixe número 11 ou defender a amizade e o verdadeiro respecto." Porque si, o peixe antes de ser o número 11 chamábase Bruno, era tímido e xogaba cos outros, cando apareceu a cuadrilla convidárono só a el a ir con eles, sentiuse importante de converterse no número 11, sentíase ben porque todo era máis doado ao non ter que tomar ningunha decisión, só seguilos... ata que deixou de facerlle gracia tanto divertirse a conta dos demais e decide deixar de seguir aos outros 10. O mellor de todo foi que os outros tamén foron caendo na conta de que aquelas brincadeiras tapouco lles parecían tan divertidas e un a un foron abandonando a cuadrilla. 

Moi didácticos, certo, pero moi ben montados, moi ben ilustrados. Ambos contaron con axuda do Ministerio.

Seguimos co Camiño...

Mar de Santiago. A Xénese do Camiño de Alberto Cacharrón Mojón está publicado por Teófilo Edicións (unha garantía de bo facer dende as gardas ao texto, as ilustracións ... Publícase coa colaboración dos concellos de Vilanova, Catoira, Valga e Pontecesures. Narra partindo da Ruta espiritual do mar de Santiago, o Libro Sacro da Cristiandade, a Narratio Xacobea, a Historia de Santiago o Maior, Os Cinco Feitos (A Traslatio, A Revelatio, A Inventio, A Comunis e A Divulgatio), O mito Santiaguista, A ruta do Mar de Santiago e Os Símbolos do Camiño. Ese camiño que vai marcado polos cruceiros que aboian no mar. Un libro bilingüe, en galego e castelán (co título en castelán, para non asustar) e co selo da Xunta de Galicia.

Entre tanto libro sobre o Camiño, este pode ser un dos mellor trazados.

As aventuras do cabaleiro de prata (que era dama ou cabaleira) forma parte da colección "A miña primeira aventura de..." (neste caso de cabalarías), escrito por Ana Mariño e ilustrado por Iago Torres (nuns debuxos sinxelos a lapis pero ben acaídos), traducido por Alba Rozas e publicado por Boadicea editora.    

De vez en cando aparece unha páxina deseñada ao estilo do xénero para explicar algunha das cuestións que aparecen no libro, poden levar código QR... A primeira delas que fala de Lingua minorizada debe sinalarse "Unha lingua minorizada é aquela que, como ocorre co galego, ve restrinxido o seu uso en determinados ámbitos como poden ser a xustiza, a administración, os medios de comunicación ou o ensino, aínda sendo historicamente a propia dun pobo. Isto débese a que a sociedade, ou parte dela, non lle outorga o mesmo prestixio que a outra lingua coa que convive, no caso do galego, o castelán. De xeito que, se os falantes non fan por revertir esta situación, a lingua minorizada pode chegar a desaparecer."

Coleccións traducidas (Cumio...)

 

De Susana Peix, con diferentes ilustradores/as, traducidos por Iolanda Mato e publicados por Cumio. Xa vimos varios, a colección enteira conta con Miko, Un lobo de conto, Planeta Q Un lugar onde vivir, Un elefante no deserto africano e os dous que presento hoxe: De quen é este ovo (ilustracións de Anna Mongay e Carnaval animal (ilustracións de Roger Zanni). Aparecen recomendadas para máis de seis anos, ese lectorado que se bota a andar con ánimo e engade outros formatos ao álbum ilustrado. A autora é bibliotecaria pero podería ser psicóloga, ao final do conto engade unha explicación ao obxectivo que conduce a mensaxe, no primeiro caso: a curiosidade, a paciencia e a tenacidade; no segundo libro: o apoderamento, a amizade e o valor. 

Cando todos os animais están incubando os seus ovos hai un apagamento e aparece un novo no centro do curral, entre todas vano quentando, por quendas sabendo que non e seu, o día sinalado nace un crocodilo... agardamos que non os coma! O outro libro coloca a todos os pequenos animais do parque preparando a festa de disfraces para o entroido, pero o rinoceronte branco cando lle pregunta ao pai dille que eles son solitarios e non van a festas, o resto dos amigos acoden a convencelo e conségueno. Vaia festa!

O xardín das sete portas de Concha Castroviejo

O xardín das sete portas de Concha Castroviejo aparece agora, traducido por Felicia Estévez e publicado por Belagua.

Así e presenta:"Catorce contos e unha obra teatral que lle dá título compoñen este volume co que Concha Castroviejo gañou en 1961 o Premio Doncel (Contos). Historias cheas da maxia, a fantasía e a cor dos paraísos que coñeceu a súa autora. Rescatámolo agora traducido ao galego por Felicia Estévez, con suxestivas ilustracións de María Lapido, e prólogo de Raquel Conde Peñalosa, estudosa da literatura feminina e especialista na obra das escritoras da posguerra española. "

O prólogo sitúa a autora no contexto familiar (e histórico) e a obra dentro da literatura da súa época. Unha atmosfera algo distante que nos fala dunha fantasía especial na que vellos e nenos sofren penurias pero contan co afecto e a ilusión, de nenos que queren coñecer o sono e o agardan espertos, de países nos que é posible cambiar a realidade para que podan volver os paxaros (canta esperanza esa de cambiar a guerra e a rapiña pola agricultura), de pardais e lúas, de sereas perdidas por presunción, de Matías o perseguidor da lúa, de anos que se perden, de tecedeiras que han de buscar o seu lugar para poder debuxar soños con fíos... e unha obra de teatro que lle dá título ao libro no que unha velliña agarda polo pintor que poda crearlle o xardín e a casa onde ser feliz cos nenos que foxen do asilo. Un halo de misterio, a esperanza nun mundo paralelo, unha mirada a animais e humanos máis alá da convención... 

Un pracer recuperar estas historias ás que -para o meu gusto- lle sobran cores para que os enigmas, os segredos que non se din... o que permaneza oculto teña o seu lugar.

Libros de non ficción en galego

O gran libro das nosas cousas de Blanca Millán publicado por Cumio. Trátase dun libro de gran formato no que se presentan imaxes cos seus correspondentes nomes en galego e inglés, divididos nos temas: flores, lonxa, bichos, casa, praias, roupa, mar, monte dende arriba, monte dende abaixo, escola, gandeiría, horta, réptiles, xogos, música, colleita, vila e cociña. Así se presenta: "O mundo está cheo de cousas marabillosas, algunhas naturais, outras fabricadas polo ser humano, pero todas elas únicas e moi valiosas. Este libro é unha viaxe ilustrada polas cousas do día a día, desde os pequenos insectos do xardín ata os xigantescos cachalotes do noso fondo mariño". 

O gran libro das nosas cousas é un libro sobre todo o que nos rodea. Nel atoparás máis de 600 palabras divididas en 18 temas e acompañadas da súa ilustración correspondente, que che axudarán a coñecer e mellorar o teu vocabulario de maneira amena e divertida. Ademais inclúe a súa tradución ao inglés, para que poidas sacarlle aínda máis partido.

Outro libro de Blanca Millán, tamén publicado por Cumio e co mesmo formato é O gran libro da nosa horta. Así se presenta: "Ter unha horta na casa está ó alcance de calquera. Só precisas saber algunhas cousas e poñerte mans á obra. Neste libro atoparás todo o que precisas saber para creares a túa horta na casa e dende cero. Coñecerás o lugar perfecto para ela, os procesos de semente e colleita e os cultivos que podes poñer en cada época do ano para así ter froitas e verduras frescas cada día." E diso se ocupa, xa non de poñerlle nomes ás cousas senón de acompañarnos no cultivo.

O libro de Urberuaga e Javier Zabala

 

Peixe de Emilio Urberuaga e Javier Zabala, traducido por Xosé Duncan e publicado por Bululú.

Unhas magníficas ilustracións. Unha historia para ler: o peixe está farto de ver sempre os mesmos peixes e plásticos na auga, así que salta á praia, afaise a estar na area, incorpórase na aleta e camiña, pérdese na cidade. Case cae nas bocas duns gatos pero un vexetariano sálvao, lévao onde ictiologo e... non acaba aquí a historia porque o noso peixe tamén cansa de estar na terra e veredes que atopa solución. 

As ansias de liberdade e o inconformismo dun celacanto que darán moito que falar.

Un libro que dá moito que pensar... Un libro para ter en todas as bibliotecas!

O magnífico mundo das profesións. Descubre o que poderías ser de maior de Pavla Hanackova e Hana Mokrosova, ilustrado por Helena Harastová, traducido por María Reimóndez e publicado por Baía.

Así se presenta: "Algunha vez tentaches contar cantas profesións hai? Imposible, verdade? Que haxa tantas é algo fantástico porque permite que cadaquén atope o traballo que máis lle preste. Tanto se che gustan os ordenadores, a danza, a música, a historia, as matemáticas, o transporte, o espazo ou as profundidades do océano, de maior eses afeccións poden levarte a interesantes oficios! Acompáñanos para saber un chisquiño máis das profesións menos coñecidas pero que máis moven o mundo hoxe en día. Descubre que habilidades precisa a xente que se dedica a cada cousa e o que lle gusta do seu traballo para así atopar a chave que fará os teus soños realidade!"

Vale a pena. Parte dos gustos persoais para introducirnos nun universo de oficios ao redor. E vai dun a outro: Interésanche os ordenadores? Gústanche os coches, avións e outras máquinas? Interésache o espazo? Préstache explorar o mundo? Adoras os libros? Préstache debuxar e fabricar cousas? Gústache expresar a túa creatividade? É a música a túa mellor medicina? Préstache bailar e ser o foco de atención? Interésanche os animais? Vives para a natureza? Gústache axudar outras persoas? Gústache traballar coas persoas? e Interésanche a cociña e a comida? Ao abrir un destes melóns imos atopar moito zume, por exemplo, o primeiro deles vai dar programadora, técnica de sistemas, animadora por ordenador, deseñadora web, especialista en ciberseguridade, creadora de videoxogos, administradora de rede, creadora de modelos dixitais de terreo, creadora de apps, deseñadora de son ou influencer. E si, xa sei que houbo algo que che chamou a atención, igual que a min, pero María Reimóndez explícao moi ben: "Como profesión é feminino e persoa tamén, aquí falaremos sempre nese xénero para axudarche a descubrir que profesións interesantes, mesmo abraiantes, poden ser para ti"

Seguramente a tradución é moi libre pero resulta marabillosa. Estamos ante un libro cunha linguaxe coeducativa a tope, un texto que reverte o normativo dándolle moito valor á muller aínda cando as ilustracións mostren homes, exactamente igual que cando lemos da maneira convencional (ao revés). Un libro para ter en cada biblioteca!

Un libro de Narval e outro de Nubeocho

A miña voz de José Fragoso está traducido por Laura Sousa, publicado por Narval, conta cun prólogo de Manuela Carmena (daquela, alcaldesa de Madrid). Di a xuíza que "A voz é iso que nos acompaña desde o mesmo momento en que chegamos á vida e que nos identifica dunha maneira única, á vez que nos dá un poder extraordinario. A voz alimenta a nosa linguaxe. Permítenos a comunicación (...), cantar e ser nós mesmos os nosos propios instrumentos musicais. O noso canto é exclusivo. Nós cantamos palabras".

Unha nena vai falando da súa voz dende o nacemento ata que consegue dominala, explica todo o que pode facer coa voz: di que pode nomear todo coa túa voz, que cada unha de nós temos unha voz diferente e moitas cousas que dicir, que sexas neno ou nena, veñas de onde veñas e sexas quen sexas todas as nosas voces valen o mesmo; tamén fala dos que naceron sen voz e como podemos entendernos con eles (de feito, as últimas gardas mostran o abecedario en signos). Non hai historia, hai reivindicación da voz propia, hai deterse na voz iso do que non se fala e ten tanta importancia e asegura respecto a ela o que nunca debemos esquecer: temos voz propia, o nosa voz somos nós e debemos mantela auténtica.

O peido máis grande do mundo de Rafael Ordóñez con ilustracións de Laure du Faï, está traducido por Maruxa Zaera e publicado por Nubeocho. Sabemos o gusto pola escatoloxía e todo o que poda semellan prohibido, por iso, este libro pode ter o seu público. Imaxes planas como de gravado primitivo ou colaxe. Todo comeza co impresionante peido dun hipopótamo que crea unha burbulla no río, despois del anímánse a botar o aire outros coma o elefante ou a xirafa, daquela vendo a variedade de peidos o mono decidiu facer un concurso de música de vento (así lle chamou, en plan broma) e o crocodilo preséntase como xurado. Expanden a noticia pola selva, preséntanse moitos concursantes e cadaquén mostra a súa maneira particular de peidear ata que a gacela se asusta ao ver como a miraba o leopardo e bota unha cagadiña en vez dun peido, o gorila bota un tan pequerrecho que semella de moniño, a parella de leóns discute porque el quere que o bote ela e ela dille que o faga el... o crocodilo está a punto de declarar quen é o vencedor cando se escoita o máis grande de todos, de quen é? a que non o adiviñades? pero dámosvos unha pista, o mono sentenciou "Peido de roedor , peido vencedor"

Premio Anisia Miranda de Teatro para a Infancia

 

Despois daquel premio Estornela de Teatro para a Infancia que convocaba a Fundación Neira Vilas, aparece agora convocado pola mesma fundación este premio que quere homenaxear a Anisia Miranda, a outra cara da Fundación, a escritora infantil que sempre camiñou ao lado de Neira Vilas.

O Premio Anisia Miranda de Teatro para a Infancia recaeu na primeira convocatoria na obra Travesía Unicornio de María Canosa, que aparece sen ilustracións, con só a cuberta de María Brenn, publicada por Embora.

Un neno e un unicornio que non quere ter corno, unha xenia que aparece cando prenden unha lámpada. A xenia está disposta a cumprirlle os desexos pero eles non se poñen dacordo, que se o unicornio non quere ter corno, que se o neno quere que o unicornio o teña, que se desconfían de que unha xenia sexa tanto coma un xenio, que se a xenia é xenial mentres o xenio ten mal xenio... unha disparatada sucesión de diálogos, unha complicidade que nos mantén o sorriso, pero sobre todo, o dereito a que cada un ou cada unha sexa quen quere e como quere, a que xenias e xenios cumpran os desexos e poder ser unicornio ou balea ou bolboreta porque non hai cousas de nenos nin de nenas, porque todos somos iguais en dereitos e capacidades!

Lobo Ramón, 2ª parte

Sempre nos levamos unha alegría cando un libro se converte en serie e polo tanto vai fidelizando ao lectorado. Sucede agora con Lobo Ramón que aparece co subtítulo: a vida é unha festa!

Continúa a historia dese lobo amigo que viaxa en motocicleta á vila para visitar ao fillo do libreiro e ler novas historias. Dese lobo que, de paso que vai... fai recados para as amizades e cando lle din de pagarlle négase en redondo, considera que, aos amigos, non se lles pode cobrar. De feito, entre todos van ter que inventar un negocio para que Ramón non se arruíne con tanto gasto en carburante. Vai ser repartidor de empanadas de bacalao con pasas.

Ramón viaxa á praia co paxariño Fito, este voando vaille marcando o camiño que el segue en moto. Mirando a unha nena emociónase: é tan bonito xogar coas olas... Mirar a posta de sol, colocarse manguitos para flotar na auga. Facerlle un agasallo á lúa: unha empanada, pero que difícil facerlla chegar. Ir á festa, gozar de cada lambetada que merca, de ir na noria ou xogar na cama elástica; rescatar ao corvo Lucas cando cae nun pozo. Con el aprenderemos para que serven as pompas de xabón, sobre todo se son xigantescas. E así enterámonos que, con este libro, a autora suma medio cento de obras publicadas. Un bo número! E un verdadeiro luxo.

Galaxia e os formatos grandes para pequenos

Galaxia e os formatos grandes para pequenos. O mundo de cores de Roque e Lía con texto de Paula Suárez e ilustracións de Nuria Díaz. É ela, con sete anos,  quen conta a historia, di que a Roque lle gusta moito ler. As imaxes acompañan esa idea con varias persoas con libros. A eles os dous gústalles xogar a imaxinar que as cousas cambian de cor. Pedro é un compañeiro ao que lle encanta pintar, é despistado e creativo; con el acostuma meterse moito Antón (o máis alto e máis competitivo da clase que conta con dous escudeiros que sempre o andan apoiando). Cando Antón pintou as uñas de cores ríronse moito del. Roque e Lía foron falar con el e convidárono a ver o mundo de cores tal como eles fan, á mañá seguinte viñeron os dous coas uñas de cores e crearon o Club da Amizade, fóronse apuntando outros máis e máis ata quedar só Antón nun recuncho, daquela Roque achegouse a el e convidouno a formar parte do club e se non lle gustaba pintar as uñas... era igual, o que valía era que cadaquén fixese o que considerase: o respecto polos demais non depende diso porque tal como aseguran "hai moitas e diferentes formas de ser, estar, e, por suposto, de pintar as unllas, ou non...". 

Moi didáctico e dirixido, quedando moi pouco á interpretación, pero vaise levando.