Poesía

 

Seis leiras e un piano de Claudia Castro está ilustrado por Laura Tova e publicado na colección Merlín de Xerais. 

Da presentación: "Poemas cheos de sentimento, ritmo e luz, para seren lidos en voz alta e tamén para reflexionar sobre o fondo que gardan". "Os poemas deste libro están ateigados de ritmo e de luz. De xogo, de música, de natureza e de aldea. De sentimento e reivindicación do noso. Como apunta o poeta Antonio García Teijeiro no epílogo do libro, «Son poemas para seren lidos en voz alta. Para cantalos e acompañalos con xestos e palmas. Pero tamén para reflexionar sobre o fondo que moitos gardan e comentalos posteriormente en animadas paroladas. É boa poesía. E diso se trata»." 

Poemas con rima e xogo. Cada un deles leva uha palabra en negriña que vai servir de comezo ao poema seguinte. Ao final, co título Análgama aparece un poema que as recolle todas a modo de imaxes ("Análgama de sentimentos / e pensamentos de mar. MAR, Á FIN, O MAR). Coma o título o sentido dos poemas. Ilustracións de nova figuración, cheas de simbolismo, situadas ao redor do feminino. Unha conversa de ela, escritora, a ti, lectora. Poemas que poden facer pensar, descifrar, adiviñar; poemas que permiten xogar e, como di o poeta que escribe o epílogo, recitar, ler en voz alta para poñerlle altavoz. 

Unha autora de libros para adultos e mocidade que incursiona na infantil

Elena Gallego Abad acaba de publicar O libro de Borboligón na colección Merlín de Xerais, con ilustracións de Chus Rojo.

Da presentación editorial: "Chega a Hora do Conto. A Elba gústanlle os Contos de Felices Soños que lle le o seu pai antes de durmir e os Contos dos Domingos que relata a avoa Merliña na vella biblioteca. Cando chega o Nadal, pide como regalo de Reis «O libro de Borboligón», que garda todos os contos do mundo. O que ninguén imaxina, é que Elba pode acabar atrapada nas súas páxinas, convertida nun personaxe máis, entre princesas, dinosauros, piratas ou bruxas. Había unha vez... Unha aventura sorprendente que che fará crer na maxia dos contos e da lectura." Porque "Había unha vez un Conto Nunca Contado, escrito con Letras Simpáticas nun Libro Máxico..."

O poder dos contos. Os momentos felices cando entre a criatura e o libro se moven os afectos nun camiño de ida e volta. As persoas adultas prestando toda a atención ás crianzas léndolle ou contando directamente o que nace da imaxinación. A nena di personaxes e a avoa crea o conto. A aprendizaxe das palabras para facerse co mundo. Os Reis Magos cumprindo desexos (cando se merecen). Aqueles outros agasallos que crean problemas en vez de resolvelos, ese excesos de xoguetes cos que fan que xogan para non defraudar pero que só serven para dicirlles aos demais que os queren moito (porque moito gastan neles) pero que maldito o interese que lle teñen. Porque a maxia está na poesía non na manufactura. E andando o conto aparecea tinta simpática, a dos espías e nenos con segredos, o poder do limón máis alá de achegarnos vitamina c. Gardiá de biblioteca e dos contos, persoas que ao mergullarse nunha historia queda dentro porque tanto poden facerse reais os personaxes como converterse en personaxes as persoas reais, contos de contos nos que aparecen os personaxes doutros, príncipes e princesas, armarios dos que sae xente, portas máxicas, pradarías de trevos de boa sorte, cousas que aparecen de verdade cando as pintas... quen son as Medras para as que quedan a roupa e os zapatos que nos son grandes? que pasa cando o tempo se parou nun instante mentres as aventuras corren e corren e todo vai semellar un soño?

Avoas e netas compartindo historias e libros, segredos que non poden contarse...   

XL Premio Merlín de Literatura Infantil

Erin e o lobo conseguiu o XL Premio Merlín de Literatura Infantil convocado por Xerais. Está escrito por Érica Esmorís e ilustrado por Blanca Millán.

Así se presenta: "Erin vive no máis fondo do bosque, nunha cabana construída polos seus pais para afastarse da civilización. Nunca viu unha cidade nin un colexio nin outro neno. Un día, o pai regálalle un libro vello e, ao lelo en voz alta, esperta un feitizo: a súa voz de cóxegas sacode o bosque enteiro. Erin faise bosque e o bosque faise nena. As súas palabras chegan a todas as criaturas (o raposo, o reiseñor, o olmo, a flor silvestre) e tamén a Noite, o lobo de pelame azul e corazón escuro condenado a vivir nunha cova pola súa manda. Erin é luz. Noite é escuridade. Salvar unha nena. Redimir un monstro. Lembrar onde latexa, de verdade, o fogar. Ás veces, todo iso comeza cun «Había unha vez». O XL Premio Merlín é unha emocionante historia sobre a forza das palabras, a beleza dos vínculos invisibles e o desexo profundo de atopar un lugar no mundo." 

Unha familia que marcha ao bosque lonxe de todo. Fano cando bace a súa filla á que van criar sen ningún outro referentes humano, máis alá dos pais; só coa vaca Paciencia, as cabras Norte e Sus, as galiñas Mari, María e Maruxa e o gato Touciño. O seu vínculo coa natureza será perfecto, pero un día a nai decide que é tempo de volver á civilización e que a nena contacte cos seus; como adianto virán a avoa e un primo a velos; co eles chega outro afecto, o vínculo coa familia e o pasado, pero tamén a perda do que ela poseeu todos estes anos. Un momento difícil no que as decisións son difíciles e cargadas de consecuencias.

A nena correndo no lombo do lobo, o entendemento entre ambos, a maneira que terán de salvarse un ao outro, os malentendidos polos que o lobo cre que a nai non o quere ou a manda o supón un perigo... pero sobre todas as cousas, o poder dos libros e a lectura. Marabilloso o ritual da lectura: primeiro saudar e agradecer a presenza dos oíntes coa mirada, facéndolles unha reverencia, logo a lectura que comeza por un "Érase unha vez" para dar paso a historia que cada un deles vai entender en primeira persoa, porque é o seu relato, o que non está escrito así pero a nena le de maneira que eles a escoitan unicamente para si, facéndoo sentir poderosoe ao tempo indefenso e ridículo. Despois de seis anos de bosque, nai e filla comparten clases de civilización por iniciativa da pequena  (así pasarán os días igual que nas Mil e unha noites), a pequena, na súa inxenuidade colocará á nai ante as contradicións da chamada sociedade adiantada. A avoa móstralle que é querida doutra maneira porque cada un ten a súa maneira de querer: a nai de forma física e intensa como se Erin fose un paxariño e ela o niño ao que volver; o pai queríaa de maneira silenciosa e inconstante, como se a nena s-ó existise ás veces, o xeito de querer de súa avoa era unha caricia no aire e ulía a arroio e xabón; o curmán traía a excitación e espertaba nela a curiosidade.

Cando a lectura esperrta un bosque enteiro no que todas as árbores e criaturas escoitaban atentas o seu relato. Xogar co que che regalan as estacións, cos animais. Ao neno da cidade o bosquer parecíalle un decorado calado e gris, morto. "Estamos afeitos a unha rutina e, aínda que unha visita é motivo de alegría, necesitamos vovler a ela. Todo o que sentes está ben." dixolle o pai. A lectura é unha conversa con quen escoita (por exemplo o bosque). A lectura é un feitizo.

O amor dos pais e os fillos. Cando abro o libro e leo, cada animal escoita a súa propia historia. Escoita o que necesita escoitar. Por iso este libro é máxico. "Cando abre o seu libro, convértese en todos nós e todos nós nela, e enténdenos e entendémola e, coa súa voz de paxaro, narra unha historia que é so para ti, pero tamén para todos." Díxolle o lobo"Ao amencer, vin como a túa avoa te bicaba na fronte e cheirei o seu orgullo cristalino, e vin como o teu curmán farfallaba unhas palabras e ulín o seu medo a necesitarte tanto (...)  cheirei (como teu pai) se desposuía da bondade e da liberdade do seu espírito e os prendía, para sempre, á túa trenza clara e desfeita (...) notei como a túa nai fixo seus a túa dor e o teu medo, quedou coa túa noite,por iso puideches fuxir comigo" e conclúe "Un pertence a onde é amado"

Remata o libro "O amor salvoume" 

O libro. Fala da segunda guerra mundial pero as palabras da nena que non sabe ler non coinciden coas palabras sempre contadas, tampouco nese libro.

A nena le que o Lobo ten un corazón azul e xusto. El lembra cando atopou a xabaril coas crías e non quixo atacala cando veu como ela as miraba e ese amor que a leva a observalas por última vez antes que loitar pola súa supervivencia, sálvaa.

Como deixar atrás o bosque? 

De igualdade, de dereitos, de non asumir prexuízos

A pequena osa quere xogar de Iago López e Olaia Naveiras é un álbum ilustrado publicado por Xerais,

Da presentación editorial: "A pequena osa quere xogar ao balón, igual ca os xabarís, pero na fraga non paran de dicirlle que iso non é para ela". "A pequena osa non é como din que debería ser. Por que non pode xogar ao que ela queira?".  

Son os maís pequenos os que aínda non teñen asumidos os prexuízos e se atreven a soñar sen cortapisas, por iso a osiña non entende que lle digan que non pode xogar fútbo, coma os xabarís: "as osas non podedes xogar ao fútbol porque para iso hai que ser forte e valente, ti es sensible coma unha flor e fráxil coma as ás dunha bolboreta, es suave e delicada non audaz e atrevida, as osas sempre se dedicaron a outros quefaceres... Corvos, toupa, coello e serpe case a convencen de que non vale para xogar fútbol, que o que ela ten que facer é recoller os amorodos que comerán os xogadores despois do partido, a auga que beberán ou recoller o mel que os xabarís lamberán para recuperar forzas. Menos mal que un pequeno xabarín aparece convidándoa a xogar cando ela xa dubida de si mesma, menos mal que a avoa osa a obriga a verse de novo tal como é: forte e decidida. A historia remata ben porque así debe ser, porque a pequena osa non pode perder a confianza en si mesma, porque non poden seguir ganando as forzas conservadoras.

Moi interesante esa guerra de argumentos entre a pequena osa e o resto de animais dispostos a convencela de que non serve para xogar ao fútbol. Fermosa a imaxe que ela reflicte na auga e como pode cambiar dependendo do entorno e como tamén se pode transformar con axuda. Porque non todo permanece e os cambios son posibles!

Lela, a superavoa

Unha nova banda deseñada autoconclusa de Xosé Tomás: Lela, a superavoa, publicada por Xerais na colección Merlín cómics. 

Unha nena, un neno, seu pai (o xenro viúvo) e unha avoa que vai demostrando viñeta a viñeta que é unha superheroína da vida real, facendo o que fan moitas avoas na realidade, sendo como elas son, capaces de todo. Humor, retranca, crítica, loita contra o idadismo... Unha muller chea de enerxía e disposta a enfrontar todo tipo de problemas e reveses, porque conformarse non é a opción cando se ten a experiencia, o sentido común e o poder pero tamén todo aquilo que caracteriza a infancia (por iso cre que se erstá infantilizando). Porque Lela, se puidera volver nacer o que quixera é ter o control e... outro galo nos cantaría (ou galiña).

Cando o humor é a bandeira, o ilustrador busca os seus personaxes preferidos, os animais (Animalia), as situacións escolares (Manual de Escola) ou as avoas (Lela a superavoa).

Da presentación editorial: “Lela non é unha avoa calquera. Cos superpoderes da retranca, da astucia e da experiencia, pode resolver calquera obstáculo ou situación da vida. A súa familia sabe que non hai medo que a deteña, aínda que ás veces acabe metida nalgunha enleada das súas! Un divertido cómic con breves historias autoconclusivas que, a través do humor, lles rende unha homenaxea ás avoas.

VIII Premio Agustin Fernández Paz pola igualdade

VIII Premio Agustin Fernández Paz pola igualdade recaeu no libro Queco e Kika de Eva Mejuto que aparece ilustrado por Paula Cheshire na colección Merlín de Xerais, para rapazada a partir de nove anos.  

Así se presenta:"Queco é un can vello e roñón que vive desde hai tempo na casa de Sara e Lara. Kika é unha cadela alegre e rebuldeira que acaba de ser adoptada pola parella. Queco está aborrecido coa chegada da nova inquilina. Kika está encantada coa nova vida e fai o posible por agradar para que non a abandonen, como xa lle sucedera no pasado. Mais as boas intencións non sempre son suficientes para evitar meter a pata ante o señor Ramón, o veciño rosmón que está empeñado en botar do edificio a familia diversa que formaron Sara e Lara. Unha novela chea de humor sobre a convivencia e o amor aos animais, que mereceu o VIII Premio Agustín Fernández Paz de literatura infantil pola igualdade". 

Dúas voces, a dun e outro can. Dúas maneiras de ver a relación e de entender os sinais como se pode observar nos comentarios de Kika que se empeña en crer que Queco aacepta cando non é asi ao principio. O undo visto por un can vello e outra nnova, por quen está tranquilo e seguro nun fogar e quen o estrea despois de pasar por malas experiencias. A parella que comparte piso con eses dous cans e unha gata que vai ao seu. Os celos, o reparto de afectos, o medo a perder o que teñen, a ter que repartir... O veciño rosmón que está empeñado en botar fóra esa parella non convencional cos seus animais, perortodo vai tendo amaño, ás veces grazas a accidentes e outras porque o tepo vai facendo o seu labor. 

Un libro sobre a convivencia, o amor aos animais, o coidado dos seres vivos, o respecto a todas as opcións e a necesidade de poñer remedio en cada conflito, deficiencia ou problema. Case todo ten solución se estamos dispostas a realizar cambios e non poñer obstáculos.

Unha historia escrita cos fíos da naturalidade na que van entrando diferentes personaxes que poden non estar ben integrados nunha sociedade que busca a uniformidade. Personaxes que achegan a súa diferenza para enriquecer a trama dende o neno coas uñas de cores e aprendiz de violinista ao repartidor de pizzas, o vello que se pode dicir que os expulsa do edificio para acabar facéndose amigo e pasar moito tempo na casa á que van vivir; unha casa na que han de caber máis pois se ben a gata morre e ha de ser enterrada baixo a árbore, unha nova michiña chega para substituíla e unha criatura humana que anda a medrar na barriga de Lara.

Menuda familia... Cagonomundo (como diría Queco).

Partes de serie

Curriño. Fama ou fuga de Ledicia Costas está ilustrado por Mili Koey e publicado por Xerais. Terceira parte da serie protagonizada por ese can, Curriño, ao que lle pasa de todo. Pasa de ser un can influencer de primeiro nivel a caer de desgraza? cando a súa ama desaparece levada por unha onda mentres anda  a facerlle fotos. A segunda parte conta a vida do can abandonado na rúa sen ama, como o pasa mal ata entenderse cunha manda de cans libres. A terceira, cóntanos como é secuestrado o can ao ser recoñecido por unha nena que o adora, que ten a súa foto ocupando todo o cuarto xunto con todos os produtos do seu merchaising e como, de novo, se ve abocado a converterse nun can comercial (agor ade máis baixo nivel) ata que consegue fuxir axudado pola manda. Esa nena á que el ve cun brillo diabólico nos ollos de vez en cando, disposta ao que sexa por cumprir os seus desexos, vai ser para elmoito peor que a carracha que levaba no pescozo na vida anterior, ela, Superferolítica, será quen consiga libralo do chip... A diferenza entre as "creadoras de contido" e as seguidoras e fans, unha materia para a reflexión. Igual que a relación coas mascotas, para que as queremos?

O tempo dos influencers, eses seres dispostos ao que sexa por conseguir fama e cartos, os egocéntricos ao máximo, enfróntase ao da liberdade dos animais de rúa. Os avós permisivos pero cun toque. Uns pais dos que nada sabemos e unha nena consentida. Cores alegres, moito rosa que semella ser a cor de moda igual que os selfies...

Así se presenta: "A nova saga infantil de Ledicia Costas, protagonizada por Curriño, o can máis famoso de Internet" "Socorro! Secuestraron a Curriño! Non imaxines uns tipos fortes e con cara de malos, non. A secuestradora é Anxélica, unha nena moi fan de Curriño, que o recoñece na rúa e o leva á súa casa para coidalo e volver facelo famoso. Queira el... ou non. Curriño bota en falta os seus amigos e, aínda que Anxélica é bastante prosma, tamén bota en falta ter preto alguén que lle dea agarimo e que o adore (como debe ser!). Así que terá que escoller. Que prefire recuperar: a súa antiga fama ou a liberdade, que acaba de descubrir?"  

Mundo oculto. O rescate do unicornio en Xerais

 

Mundo oculto. O rescate do unicornio de Ana Vigo con ilustracions de Paula Cheshire está publicación por Xerais.

Da presentación editorial: "Unha aventura inesquecible por lugares que todos cremos coñecer, pero que agochan maxia e seres fantásticos. Benvidas e benvidos ao Mundo Oculto!" Da sinopse: "Se a Iria lle dixesen que ía ver un unicornio de verdade, non o crería; e se lle falasen dos seres mitolóxicos que estaba a piques de coñecer (olláparos, demos, xacias) pensaría que se burlaban dela. Por iso, cando atopa o unicornio Rixo e descobre que está en problemas, deberá aceptar que a realidade non é como imaxinaba e unir forzas con Tilo (outra humana que pode ver os seres ocultos) e con Xan (un diaño burleiro queixón) para tratar de salvar o animal, e a si mesma."

Por un lado: unha nena e a súa gata. Un cabreo monumental co pai sen razón. Unha escapada ao bosque e un encontro que lle vai cambiar a vida, polo menos por un tempo.  Polo outro: unha nena todo inocencia, recollida por unha fadas e criada con elas noutro mundo pero que entra neste para axudar a un pequeno unicornio que necesita ter experiencias para conseguir que o seu corno consiga desenvolver toda a súa maxia. Os ocultos e os deste mundo, unha mestura na que os intereses espúreos tamén andan polo medio. Sempre hai malos e a bondade sacando a cabeciña entre a inocencia, esa nena que non sabe nada desta realidade pero está disposta a traballar para axudar a quen o precisa, o diaño que tampouco quere facer mal e que a pesar de querer facerse o alleo tamén está disposto a botar unha man... Unha historia enrebesada con mestura de mundos pero na que a nena protagonista aprende a ser colaboradora e a distinguir quen pode ser amiga e quen non, quen é responsable e quen só sofre as consecuencias do que fan os demais. Aparecen as nenas vivindo co pai porque a nai está fóra, xa como algo natural. 

É esta unha historia longa pensada para maiores de once anos, cunha temática -ao meu entender-  demasiado infantil para esta idade e demasiado longa para a rapazada a quen lle pode interesar a temática. 

Poesía e publicidade

Véndoche un poema de Fran Alonso afonda nesa relación entre a poesía e a publicidade. Publicado na colección Camaleón de Xerais xoga coas imaxes ata o punto de poder falar de poesía visual e resulta moi evidente a crítica ante a sociedade de consumo que utiliza a publicidade como o deus de todas as cousas. Fran Alonso está disposto a facer incursións na nova poesía, a experimentar  en todos os campos que se van abrindo con camiños polos que transitar. Xa o fixo en Cidades cando trouxo un tema diferentes á poesia infantil, en Street poems co graffiti e a improvisación rebelde, en Poemas birollos para ler coa ollos coa oralidade, a poesía visual e o grafismo, en O meu gato é un poeta co xogo, as novas tecnoloxías e a interacción entre as artes ou en Poetízate cando creou a gran antoloxía poética para mocidade. 

Así se presetna: "Un libro transgresor que dispara poemas á diana da comunicación máis poderosa do noso tempo: a publicidade". "Teñen algo que ver a poesía e a publicidade? A publicidade invade as nosas vidas, omnipresente. O que pode sorprender é que a publicidade bota man constantemente de moitos recursos propios da poesía. Ás veces, mesmo emprega a propia poesía para dirixirse a nós e tratar de convencernos. A partir da relación entre poesía e publicidade, Fran Alonso convídanos a explorar esa conexión amigable e contraditoria, interesada e diverxente, para ofrecernos un libro de poemas directos, incisivos e críticos, escritos desde contextos onde as imaxes de anuncios publicitarios nos rodean e acompañan no día a día. «Véndoche un poema» é un libro transgresor no seu concepto, desafiante e atrevido nos versos, que dispara poemas á diana da comunicación máis poderosa do noso tempo: a publicidade".

Os poemas reflexionan sobre o papel da publicidade nas nosas vidas, quere que axuden a pensar... É difícil diseccionar o obxecto amado e a publicidade sedúcenos coa súa fermosura e brevidade, non nos quere deixar pensar porque sabe que aí está o noso poder (en darnos conta de como nos quere enganar)

Dende a poesía fainos pensar en como nos minte a publicidade e se o fai ela para vendernos produtos comerciais, que non fará a propagando para vendernos ideas falsas ou candidatos asasinos do social e o futuro? Inmersos nun universo de imaxes e pequenos textos estamos ao servizo do consumo ilimitado, dun mundo que se esgota ante os nosos ollos e nós sen tempo de darnos conta de que imos cara a un futuro imposible.

Alguén o dixo antes "Poesía necesaria coma o pan de cada día". Gabriel Celaya non mentía. 

Véndoche un poema. Razoa a publicidade.

De inventos e concursos

O Concurso dos Mellores Inventos (e outros acontecementos) de Berta Dávila con ilustración de Julia Lago e publicado por Xerais.

Preséntase así:"Unha disparatada aventura con viaxes no tempo, malvados impostores e o poder da amizade e a imaxinación"

A favor das científicas e cineastas e contra os mentireiros, enmascarados ou non. Así o dedica a autora. A narradora fala con nós, o lectorado, comeza explicándonos a diferenza entre as cousas naturais e as inventadas, antes de comezar coa historia da cineasta Begoña López. Ela vive co seu sobriño Pepe (esas mulleres con nenos ao seu cargo que non son fillos e que andan aparecendo con brío pola LIXG e colocándonos en diálogo cos cellos clásicos, nos que di a autora que estes rapaces non eran queridos, agora si, sen dúbida). O cine non dá moitos cartos (e, aínda menos, o documental) e eles viven bastante "apretados", o peto en forma de porquiño nunca moito ten e moito menos agora despois dunha celebración de Nadal onde non mediran os orzamentos. Pódese dicir que están na ruína, por iso, cando pola porta aparece a inventora Calista Armada para cineasta para que documente o seu invento e poda presentalo ao Concurso dos Mellores Inventos. O seu é unha máquina no tempo na que poder viaxar a calquera acontecemento histórico e así van ao momento da creación do cine... Volven cun pasaxeiro inesperado e participan, pero non sempre os concursos son tan transparentes como deberan ser. As cousas, non acaban sendo xustas de todo, pero tampouco non acaban mal, así que hai que ler o libro para poder opinar e, sobre todo, para dialogar ao redor de todo o que se conta.

As ilustracións de Julia Lago son especiais, do estilo que ela escolleu para ilustrar infantil, tal cmo aparecían no libro de Meixide.

Aprendizaxe: ás veces non hai nin que cabrearse cos motes que che poñen senón utilizalos con gusto e demostrar que non che molesta. O poder da verdade, aínda que con ela perdas, fronte á manipulación, ese xogo perverso de que todos vexan o que ti queiras que vexas (sintas...) simplemente porque llo dis e o cren, así de inocente e estúpida é a humanidade, do contrario non existirían as fake news porque serían castigadas sen límite. A xustiza é unha utopía pero por veces podemos conseguir a que leva o calificativo de poética.

Vai de enigmas

O enigma de Sempreviva de Andrea Maceiras está ilustrado por Sara Porras e publicado na colección Sopa de Libros de Xerais.

Da presentación editorial:"Senda múdase cos pais á pequena aldea de Sempreviva. O matrimonio de biólogos vai estudar a zona porque está tan contaminada que non medra nada en toda a contorna. A nena queda moito tempo soa na vella escola onde viven, coa única compaña de Sentinela, a súa asistente virtual. Un día decátase de que no patio agromou un pequeno brote verde. Decide facerse cargo del e así atopará unha caixa con obxectos que pertenceron a un neno chamado Olmo. Se cadra neles se atope a resposta ao enigma de Sempreviva."

En primeira persoa vainos contando Senda a historia. Son moitas horas de soidade acompañada unicamente pola asistente persoal virtual e unicamente cun par de visitas ás dúas casas veciñas nas que queda alguén habitándoas. A terra está vermella, todo contaminado, nin gota de auga se pode utilizar nin a terra se pode cultivar. A caixa dos tesouros levaraa a Olmo (o neno que homenaxea ao personaxe da gran película de Bertolucci, Novecento. Porque houbo un tempo no que as persoas recibían o nome das flores e logo pasouse a poñerlle o das árbores

As conversas soa asistenta virtual son ben interesantes e acaídas, moitas veces rimadas e cunha intelixencia artificial incipiente. A distribución dos roles tende a unha visión moi actual. A ecoloxía está moi presente pois todo este desastre parte do aproveitamento das minas (como se puidésemos ver Touro e outros lugares da nosa terra nos que se vai recomezar a explotación, esquecendo todo o que sabemos). O pasado representado pola avoa que foi mestra, unha boa mestra nesta aldea.  Como se pode chamar Sempreviva unha aldea na que apenas hai seres vivos? Ademais, en Sempreviva os pais non querían que se relacionase con humanos... De milagre, atopa un pequeno brote no xardín, unha plantiña de xirasol, e tamén unha caixa de galletas co tesouro dun rapaz, que xa non o é. O vello e Sentin ela cóntanse chistes, pero o vello tamén lle vai contar tres historias á nena: cada unha delas baseada nun dos obxectos da caixa e unha das persoas que o marcaron: o avó e os prismáticos para concluír que hai xente que está lonxe de ti e preto ao tempo, a historia da súa avoa que foi a mestra e amiga de Olmo e lle ensinou que hai xente que pasa pola nosa vida sen poder ficar ao noso lado pero compartindo a esperanza e para rematar contoulle a historia da súa muller xirasol que o enchía de luz e do seu fillo que é como a semente porque leva consigo a paixón. Olmo é o único amigo que Senda ten en Sempreviva igual que para el o fora a súa avoa. No seu último conto explícalle como a razón dos nomes da aldea e dos habitantes respondía á esperanza. O avó tivera á raposa igual que o Principiño, Persoas anteollos, xirasol, semente e semprevivas. 

A homenaxe ao Principiño e a Charlie e a fábrica de chocolate, esa alegoría que vai definindo ás persoas polo que significan para os demais, a necesidade de coidar da terra e das persoas, esa aprendizaxe da soidade e dos tesouros que gardamos dun tempo para outro e dunhas persoas para outras... fan desta unha novela especial que vén co premio Vila d´Ibi.  

A secuela dunha novela de Iria Misa

A secuela dunha novela de Iria Misa. Aparece A excursión a Cans. Unha veciña de película que é a continuación de Unha veciña de película  

Da presentación editorial:"A secuela de «Unha veciña de película» con máis aventuras de cine, agora no Festival de Cans." Da sinopse: "Desde o verán pasado, os xemelgos Elsie e Simón non saben nada de Alice, a súa estrafalaria veciña cineasta coa que viviron emocionantes aventuras de película. Mais é posible que iso cambie o día que van de excursión co cole ao Festival de Cans. Ficción e realidade, «ghalpóns» e chimpíns, son os ingredientes perfectos para que se produza o reencontro. Que aventuras estarán a agardar por eles dentro da pantalla? Se che gustou «Unha veciña de película» non perdas «A excursión a Cans». Vémonos no Torreiro das Estrelas!"

Iria Misa volve a esta historia de cine e colócaa en Cans, nesta aldea galega na que se celebra un festival coa xente do medio e no que en vez do glamour de Cannes se pon en escena o agro e todo o que el conleva. Unha intervención moi interesante entre o cine e a aldea, entre o que vén de fór ae o que facemos na casa, para demostrar que podemos chegar a todos os sitios facendo o que é propio noso. Unha reivindicación do rural galego!

Por iso está ben que a á autora se lle teña ocorrido desprazar aquí aos rapaces protagonistas da historia anterior, introducir unha pequena preocupación emotiva e facer que todo remate a gusto de todos. Unha muller cineasta que se reivindica, un xemelgos que comezan a ter amigos pola súa conta, un festival da cultura máis cara situado nun lugar absolutamente básico... os ingredientes necesarios. Ao seu lado, a tipoloxía de texto recolle o guión. Unhas ilustracións que lle dan continuidade á novela anterior e o fan moi ben porque xa daquela nos pareceron moi boas, moi persoais e recoñecibles con rapaces e rapazas que o son e con adultos ou xoves que tamén o son.  (tal como sucede nos diferentes capítulos dunha serie cinematográfica)

Para maiores de nove anos, áxil facéndoos avanzar polo mundo do cine e pola experiencia única dun festival  de noso.

Unha serie, con todas as vantaxes que nos achega: eses personaxes que xa coñecemos e dos que queremos saber máis, unha hisotira que nos fideliza porque desexamos acompañar a ese xente e facelo dunha maneira que sa nos resulta coñecida. Mans que nos levan e ogallá sigan facéndoo polo mundo do galego.

Un novo libro de Miguel Ángel Alonso, agora poesía

De príncipes, princesas e outras andrómenas de Miguel Ángel Alonso está ilustrado por Luz Beloso e publicado por Xerais na colección Merlín.

Preséntase así: "Este é un libro de princesas que bailan, que xogan ou que espertan. Tamén de princesas que se anoxan e que se alegran. Hai algunhas que loitan e outras que berran. Xunto a princesas que fan do silencio a mellor ferramenta. Pódese cambiar a palabra «princesas» por «príncipes» e todo será igual. Porque este é un libro de poemas que claman a favor da igualdade." 

Un libro fermoso no que se coida ata que o primeiro verso estea en vermello, no que as ilustracións asumen significados simbólicos como ese neno demasiado pálido coa kufiya posta para falar de guerra ou a resolución da historia do príncipe arrogante que daba medo ás mulleres por medio de dúas imaxes, cando o poema se fai adulto a ilustración vólvese surreal e maior, as princesas que queren xogar ao fútbol aparecen co balón pero xogando na rúa (o que lles falta é o campo), 

Falar de igualdade en base a príncipes e princesas, como aquela folgazana que non se dá erguido cando chega o príncipe (vaille tocar durmir todas as páxinas do conto), ou o príncipe condenado a contar roda a eternidade por chegar sempre tarde, aquela que se fartou de vestir de rosa e cambiou por mil cores tirando a violeta,  o príncipe galante que por deixar pasar ás mulleres non pode regresar ao reino que decepcionou, a princesa que marchou do conto por vontade propia, o príncipe que non vai á guerra e perde o trono, a igualdade entre príncipe e princesa, as princesas que queren xogar ao fútbol pero non teñen balón e deben decidir se agardan a que llo traian ou van a por el, as limitacións que lles poñen aos homes e a rebelión necesaria, as reivindicacións da Asociación das Mulleres Fartas de Ser Silenciadas e da Asociación de Homes Cansados de Pelexar,  o príncipe que non fai nada porque di que non sabe, non hai cousas diferentes para príncipes e princesas, detrás dun nome (Andrea) hai un príncipe ou unha princesa ou simplemente un ser, ue hai detrás dun nome, o que pode haber detrás do príncipe ideal, aprincesa que se farta de que lle digan como ha de vestir, os príncipe que vive facendoo que outro queren e non conforme aos seus desexos, a princesa que di que quere reinar ela e non seu irmán cando en realidade o que queren é montar unha libraría entre os dous...    

A verdade verdade é que se fala de príncipes e princesas para dicir homes e mulleres, nenos e nenas, para colocar no terreo simbólico do conto a igualdade que debe impregnar a realidade.

VI Premio de Banda Deseñada O Garaxe Hermético

Noa e a cidade sen maxia de Angie Roa acadou o VI Premio de Banda Deseñada O Garaxe Hermético. Así se presenta: "Noa é unha nena que medra escoitando relatos sobre unha cruel batalla librada por culpa da maxia, da que todo o mundo renega. A rapaza non imaxina, ata que lle é desvelado, que ela provén dunha liñaxe de grandes magos e que chegou o momento de que coñeza os seus poderes e a verdadeira orixe do que semellaban ser só lendas. Un cómic infantil de aventura e fantasía. Unha viaxe ás orixes para recuperar a maxia."

Este premio axuda a encher ese baleiro do que se falaba hai algún tempo a respecto da banda deseñada destinada a infancia. Creada pensada nos pequenos e pequenas lectoras, neste caso, unha protagonista nena enfróntase a un mundo sen maxia na actualidade, despois dunha perda moi forte a causa dela. Unha alcaldesa ditatorial, esa nena que carga coa historia dun pai desaparecido por causa da maxia (dise), unha nai moi temerosa, unha poboación que semella non querer saber nada diso e a pequena disposta a  saber e resolver. Un agasallo (con sombreiro de maga e libro) será o apoio que leva buscando dende hai tempo. Ela vai ser esa maga agardada: a gran maga, descendente do gran mago.  Na trama unha avoa que era mala por dor pero cando esa causa desaparece transfórmase e apoiará a maxia cunha escola. A creación dunha mascota que vai ser algo máis que o ser co que comparte afectos e ese final no que ela fai unha declaración moi a ter en conta: "A nosa misión é axudar a xente a non ter medo do seu poder e a empregalo para o ben. É posible que non todos pensen igual. Pero alguén ten que dar o paso. ..Non podes cambiar o mundo sen afrontar riscos."

Protagonismo infantil e muller. Disposición para a acción. Altruísmo: sacrificio para o común. Mestura de animais personalizados e humanos. Debuxo moi claro. Cores amables... 

Un novo libro de Anxo Fariña

A Escola Robot con texto e ilustracións de Anxo Fariña está publicado na colección Merlín de Xerais.

Así se presenta: "Que pasaría se un día a famosa corporación Piña te convida a estudar na misteriosa Escola Robot? E se a escola está nunha illa móbil? Pódese crear un robot con forma de gato? Existen as pantasmas con calzóns de cocos? Pode unha nena que está nun hospital ir á clase a través do seu avatar robótico? Que lle pasa a unha caixa cando vai ao ximnasio? Farase... Mmm... caixa forte? Moitas preguntas sen resposta! Terás que ler este libro para descubrir todo iso e máis! Unha divertida aventura tecnolóxica contra o Robot Maligno, que pon en valor a amizade, o traballo en equipo e a importancia da ecoloxía." 

E realmente así resulta. Robots que contan chistes, rapaces que se converten en especialistas en programación, un loita entre o ben e o mal na que participan uns e outros, rapaces e rapazas cada un deles coa súa personalidade particular, profesorado con nome de froita e características ben especiais... Un novo mundo creado por Anxo Fariña no que recoñecemos as claves do seu imaxinario.

El Hematocrítico: Morto de fame

El Hematocrítito presenta novo libro Morto de fame con ilustracións de Mar Villar (igual que os anteriores nos que lle dá volta aos personaxes dos contos tradicionais), traducido por Anaír Rodríguez e publicado por Xerais.

Así se presenta: "A irmá do conde Drácula está moi preocupada porque o seu fillo non é cruel e sanguinario: é boísimo. Drácula dille que o mande á súa casa, que xa el se encargará de convertelo nun verdadeiro vampiro aterrador. Mentres, Draculiño vai como cada noite visitar o seu amigo Lobiño, que lle garda algúns doces que prepara na súa pastelaría para que o vampiro poida cear, xa que non quere nin probar o sangue. Os dous lévanse moi ben e forman unha cuadrilla de amigos xunto a outros personaxes da Fraga, como Garavanciño ou Riciños. Draculiño é moi feliz, ata que lle cae un cairo e leva un terrible desgusto."

As historias entrecrúzanse, Lobiño é o pequeno lobo convertido en reposteiro, na súa propia aventura tamén atopamos a chamada de súa nai ao tío Feroz para que o reconvertera nun verdadeiro lobo, pero as cousas non saíron como pensaban e aí o termos coa súa pastelería en marcha. Agora, a nai de Draculiño tamén anda preocupada e tamén chama ao tío (ai! o poder que se lle supón aos tíos, sobre todo cando non aparecen os pais na historia). A cuadrilla de amigos de Draculiño son todos os personaxes que xa coñecemos: Riciños, Garavanciño ou o Rato Pérez. Pola Zona Aterradora andan Nefertita, Fantasmina, Zombi ou a casiña con pés. O protagonista segue a aparecer do revés: a Draculiño non lle gusta o sabor do sangue senón os doces pero... non sabemos que vai pasar co cambio de dentadura, un misterio que haberá que resolver!

Despois de irse, Hematocrítico segue entre nós...

Unha homenaxe á fotografía

A fotógrafa Perpetua de Olaia Sendón, vén sendo iso, unha homenaxe á fotografía. Está publicado por Xerais fóra de colección, en formato álbum ilustrado pero coa presentación dun vello álbum de fotos.

Así se presenta: "Perpetua sempre o tivo claro: ela ía ser fotógrafa, o mellor oficio do universo! As fotos que fai contan historias, explican o mundo e axudan a recordar as cousas e a xente que se foi deixando atrás. Ser fotógrafa é marabilloso. Este libro, que tamén é un álbum de fotos, conta a vida de Perpetua, pero tamén algo máis: en todas as súas imaxes hai un segredo agochado."

Certo, as fotos contan historias, explican o mundo e axudan a recordar o que se perdeu. E máis neste caso, no que as fotos que se supoñen da autoría de Perpetua forman un percorrido pola historia desta arte, dende os fotógrafos das pequenas vilas a Ruth Matilda Anderson visitando Galicia a principios do século XX, da Kasado a Pacheco e o seu arquivo en Vigo, de Capa a Cartier - Bresson, artistas contemporáneos que achegan arte conceptual e experiencias realmente transformadoras a fotoxornalistas, dun lado a outro do mundo. Pasear esta historia da fotografía a través de fotógrafos representativos a nivel local ou internacional ou de fotografías icónicas que nos falaban sempre das historias que hai detrás de quen apreta o clic e de quen aparece a través do obxectivo. Un libro que só podía crear unha ilustradora e escritora, unha fotógrafa que naceu inmersa nese mundo porque seu pai é un dos estudosos e artistas desta arte, un profesor de Belas Artes que imparte esta materia.

As gardas non son gratuítas, introducíndonos no mundo dos álbums de fotos, das pestanas nas que apoiamos cada imaxe, nos restos que quedan cando as retiramos e que se ve completa coa parte na que aparece un espazo para que o propietario do libro poda colocar a súa primeira foto, a da súa casa, familia e as súas cousas. Fotografías ou debuxos porque o libro está ilustrado e non con fotos. Remata a obra cun glosario de imaxes na que se achegan datos sobre cada unha das que aparecen ao longo do libro, e sobre a autora ou autor que as realizou.

A autora non é allea á LIX, pois xa ten publicado A crebeira Marabillas.

Un agasallo intelixente que colaborará no enriquecemento de quen o recibe!!!

A nena do pixama estrelado

A nena do pixama estrelado de Eduardo Santiago está ilustrado por Eli García e publicado por Xerais na colección Merlín e no tramo de máis de once anos. 

Da presentación editorial: "Unha historia de superación sobre as mudanzas familiares e a axuda da amizade, a imaxinación e o amor." Da sinopse: "Cando espertou, a nena do pixama estrelado decatouse de que non podía mover as pernas. Calquera outra, na súa situación, asustaríase, mais a nena do pixama estrelado non se asustou, non gritou, non se puxo nerviosa, non chorou. Só pensou en cal podía ser o motivo de que as súas pernas non se movesen. No seu décimo aniversario regaláranlle cousas moi valiosas economicamente e tamén un pixama azul poboado de estrelas. Por algunha misteriosa razón, aquel pixama foi o agasallo que máis ilusión lle fixo e, talvez, un dos motivos polos que agora non poida mover as pernas. Hai outros motivos, claro que si, e a nena do pixama estrelado está disposta a descubrilos todos." 

Xa sei, o primeiro no que pensamos é no neno con pixama de raias, ese pixama que podía parecerse ao uniforma que colocaban aos presos nos campos de concentración nazis. Pero non, un pixama de estrelas é algo do que non quere desfacerse a nena, el é coma un amuleto, un obxecto marabilloso que ten o significado do agasallo que os pais lle fixeron no derradeiro aniversario no que estaban xuntos e ela compartíaos na mesma casa. As cousas cambiaron. Certo e resulta difícil adaptarse, a quen non? Esta é unha dificultade á que teñen que enfrontarse os fillos nestas xeracións e o fan con todo a súa capacidade de adaptación, pero ás veces algo falla.

"Cando espertou, o dinosaurio aínda estaba ali" escribiu Monterroso nese microrrelato que é a síntese do xénero. Neste caso "Cando espertou, aquela mañá, a nena do pixama estrelado decatouse de que non podía mover as pernas". Aínda podía ser peor, como lle pasou ao personaxe de Kafka que  "Cando Gregorio Smasa espertou unha noite dun sono intranquilo, encontrouse na súa cama convertido nun monstruoso insecto"  A nosa nena perdeu as forzas e non se pode mover, tirada na cama observa o teito. Xa a noite anterior non era quen de cortar a carne, algo se anunciaba. Un videoxogo, Los Sims, pode ter a clave

A referencia a outras historias como a Raíña das Neves ou Alicia. A curación por amor. A necesidade dunha irmá, dunha amiga coa que compartir o agasallo que máis importa, non o que máis custa. Unha pequena historia chea de auténtica emoción.

Un álbum sobre a guerra e a continuación dunha serie

Que é a guerra de Eduard Altarriba está traducido por Moisés Barcia e publicado por Sushi Books. Da presentación editorial: "Este libro está pensado  para responder de maneira sinxela todas as preguntas que se nos ocorran despois de ver noticias sobre a guerra. Comprender como funcionan as guerras, as súas causas e consecuencias é o primeiro paso para a paz."

Para tempos escuros, de guerra e sen razón, igual o mellor é acceder a libros de coñecemento que nos enfronten a ela.  Plana a plana con deseño, texto e ilustracións moi interesantes vainos introducindo nese mal universal baixo títulos como Conflito, Quen é quen, Actores internacionais, Poder, Negociio, Armamento, Tecnoloxía, Propaganda e ciberguerra, A guerra na historia, A guerraxusta, DIH, revolución, Guerra entre estados, AGuerra Fría,Mísiles, Potencias militares,A OTN e o Pacto de Varsovia, A fin da guerra entre estados?, Como son as guerras actuais?, Intervencións militares, Como remata unha guerra?, Paz e mediación, Consecuencias dunha guerra, Informa:Corea do Norte e Dossier: Ucraína (as claves, as operacións militares).

Unha nova entrega dos Minimortos: Falso aniversario. Ledicia Costas continúa a serie, con Mar Villar nas ilustracións, e dentro do selo Xerais. Asi se presenta: "Maya está nerviosa porque se aproxima o seu aniversario. Cando chega o día, os Minimortos prepáranlle unha festa sorpresa onde non falta de nada, mesmo hai uns impresionantes fogos de artificio que preparou Dinamito no seu laboratorio. Vai ser un aniversario imposible de esquecer, sobre todo porque o Outro Barrio aparece ateigado dunhas eirugas de luz que formaban parte do espectáculo pirotécnico. A luz que emiten é insoportable e todo o mundo está enfadadísimo, ata o punto de que alguén denuncia a Dinamito e a Policía Esqueleta lévao preso. Que poden facer os demais Minimortos para axudar ao seu amigo? Conseguirán liberalo?" A historia é contada por Curuxa, a ave viaxeira entre mundos. 

Os minimortos fan bromas bastante pesadas, son un tanto inconscientes das consecuencias dos seus actos o que esta vez lles vai traer problemas porque Dinamito vai ser detido e levado á prisión. Daquela os seus amigos van liberalo, para iso terán que atravesar o Bosque das Calamidades e utilizar todosos seus recursos.

Os marabillosos nomes de Petunio (que adora coidar as flores do seu xardín e finou cando lle caeu na cabeza un testo de petucias dende a altura dun quito piso), Maya (a nena alérxica ás abellas que morreu despois de botarlle unha pedra a un panal e come flores desesperadamente), Dinamito (o apaixonado á ciencia e os inventos que morreu saltando polos aires nun experimento), Penoso (o oso de peluche que morreu de pena cando o deixaron abandonado) e Pochiña (a que vai dunha noutra enfermidade ata non saber a causa da morte pero adora os relatos de medo)

Un libro de poesía e a segunda parte dunha novela

 

Tacón, punta, tacón de Anxo Iglesias está ilustrado por Laura Romero (con colaxes e apuntándose marabillosamente a ese xogo que nos propón o autore publicado na colección Merlín (en +11) de Xerais.

Así se presenta: "No universo, unha galaxia; nela, un sistema solar, un planeta, un continente, unha península e, na súa punta máis salgada, un recanto feliz. Un lugar onde os mexillóns non xogan ao béisbol e Doraemon ten gardado no seu peto máxico un chimpín. Alí poderás facer piragüismo, empanadas, beatbox... e mesmo cantar un gol! Un sitio distinto, de mulleres bravas e cabalos ao galope, onde caen chuzos de punta e contan os tacóns, hai troula a todas as horas e, no faro da fin do mundo, agarda por ti un solpor. E mentres, a poesía, chovendo versos, na súa tinta ou masterchof, que vén pra quedar, pra quedar, pra quedar... E as palabras, patas arriba, aturuxando e facendo equilibrios imposibles. Mergúllate nas páxinas deste libro: malo será que non descubras, antes ou despois, de que estamos a falar. Dígocho eu!" 

Un libro de poesía que leva este poema na contracapa: "Este libro non é un conto. / Nin tampouco unha adiviña. /Ten poemas, non o nego... / e3 nalghúns ata unha rima! / É probable que me digas / que o seu título é ben raro./ Non é fácil decidilo... / levoume máis dun ano! / Podes facer a pregunta / que me espera no interior?/ Un pouco de piragüismo... / e tamén un locutor! / E cabalos ao galope, / e batallas de palabras, / e filloas e aturuxos... / e moitas mulleres bravas!/ Dirás: non enendo nada! / Non importa, que máis dá? / Ao final ti saberás / do que erstamos a falar... / Malo será, dígocho eu!

Unha marabillosa mestura de texto e imaxe, de palabras en cores e diferentes tamaños, de inventos de palabras (sinonimograma, cosrisma, coslusmo, xogueranca, ñamica...) e poemas (poema riada, isosílabos abecesdrúxulos, maepo de cosrisma e coslusmo, soneto arbóreo de cuartetos distintos,  poema berro, poema radiofónico con seseo, calambur de carnaval, poema de vogais apampadas, poema onomatopeico en grupo, galimatias...), de referencia a personaxes de conto (como a señorita Buble ou a parellas de verdade como Elisa e Marcela) , de poesía visual coma os caligramas ou o poema espello para lelo ao reflectirse... Sempre xogando como no poema de verso ro-to no que nos toca adiviñar ese final perdido tras a ruptura ou no poema de números no quetemos que pasalos a letras igual que nos xeroglíficos ou encrucillados. Cos recursos máis antigos e as novidades máis actuais. Un xogo continuo (pero tamén serio, non creades) para rematar nun Palabrario e unha longa lista de agradecementos, porque o autor é iso: agradecido e boa xente. 

Un libro para divertirse ao redor da poesía e estar disposta a seguir o xogo para que o verso non remate. 

O misterio das zocas de Ramón Caride está ilustrado por Dani Padrón e publicado na colección Merlín (+11) de Xerais. Trátase da segunda parte de As músicas viaxeiras: unha historia que fala de princesas rebeldes e de músicas ventureiras, que nos lembra que non todos os contos son exactamente como nolos contaban.

Da presentación editorial: "María, Frida, Nursa e Xeria, as catro músicas ambulantes que cantan en feiras, festas e romarías, vense implicadas nun estraño misterio. Unhas zocas moi noviñas, penduradas no alto das árbores, semellan querer avisalas de algo importante. O novo camiño que empezarán deste xeito vainas levar a viaxes inesperadas, perigos mortais, feitizos insólitos, dilemas vitais e probas asombrosas que as mudarán para sempre. Nada resultará ser o que pensaban, mais elas non se acovardan. Nesta historia hai contos familiares, hai contos descoñecidos e hai contos revirados. E tamén cantos e cantigas. As mozas desta historia non agardan que veña ningún príncipe a salvalas, porque elas saben defenderse soas." 

Segue, polo tanto a historia de rapazas rebeldes que se enfrontan a un mundo que non acepta os cambios, cheo de perigos para as mulleres e para os homes que non queren selo acorde ao estereotipo (polo menos). Este conto de pandereteiras que andan polos camiños remata ben porque a muller á que liberan de ser araña, grazas aos bicos, lles concede un desexo a cada unha, sen preguntar, a cada unha o que máis desexa, alá no fondo da súa esencia. E a Xeria a das zocas coredoras poñeraa ante o abismo de demos e demiños, o lado escuro anda polo medio e hai que enfrontalo, non é? Caride decidiu poñer a andar outra serie máis alá de Said e Sheila, son outros tempos e cómpren outras historias. Só nos queda desexarlle tanto éxito como aquela tivo e seguramente continuará a ter, porque as boas historias son coma os vellos roqueiros, non morren!