xoves, 30 de maio de 2019

Teatro, puro teatro

A obra Somos os monstros de Paula Carballeira resultou ganadora do X Premio Manuel María de Literatura Dramática Infantil 2018. Aparece, agora, publicada por Xerais e AGADIC cunhas ilustracións realmente interesantes de Ignacio Hernández. Unhas imaxes que poden lembrar en algún momento a Jacobo Fernández pero que acadan calidade e ese atrevemento que xa se lle vira noutros libros como Quen dá a quenda? ou Debaixo dun parasol.  Comeza polas gardas, con eses confiados meniños perdidos (de noite) por un bosque (ai, Hansel e Gretel!) que poden compartir cos monstros (eses nos que Max se convertía).
O texto de Paula é áxil, cun ritmo rápido. Unha serie de recursos que provocan a risa e esa sorpresa que nos mantén nun estado de vixilia permanente.
Cinco personaxes individuais (Neno, Nena, Monstro Grande -femininino-, Monstro Pequeno -masculino- e Pai) e un colectivo (Xente).
Unha cita de Mary Shelley "... vivía baixo o constante terror de que o monstro que creara cometese unha nova maldade", pero estes monstros son máis ben de mentira, ela é a monstra grande e el o monstro pequeno. O bosque tampouco é o que era, está queimado e así non hai maneira de esconderse (agacharse na miña terra pequena). Hai "verdades" que sobresaen: aínda nas peores circunstancias os nenos divírtense, os monstros son poderosos porque non teñen nada... Malentendidos, relatividade en carto a como cada un ve ao outro (-Es un verdadeiro monstro! - E ti unha verdadeira nena!), relación entre os humannos e os monstros... Todo iso cos fíos do teatro desta autora que nunca nos defrauda.
"Unha historia divertida e profunda sobre o medo ao descoñecido", segundo se di na presentación editorial.


domingo, 26 de maio de 2019

Sobre literatura infantil



  Club de lectura no IES Agra de Raíces
A literatura infantil boa é tamén a mellor literatura para adultos.
Para Eliacer Cansino, escritor sevillano de obras infantís e autor galardoado por medio dunha das educións da Feira, a clave para conseguir ese oco nas librerías e captar o interese dos lectores reside en "non presupoñer que existe un mercado editorial ao que hai que dar unha resposta concreta" pois iso conduce ao uso de " clichés e simplificacións" e en última instancia acaba provocando "unha falsificación da literatura". Pola contra, "o escritor debe guiarse por aquilo que lle suxire a súa vida interior e a súa necesidade de expresión" e a partir de aí deixar que "sexan os lectores quen descubra e aproben o seu traballo".
Pola súa banda, o chileno Luís Sepúlveda, autor de contos "para todas as idades" como Un vello que lía novelas de amor e que regresou agora ás librerías con Historia dun can chamado Leal opina que "o que fascina tanto a mozos como a maiores" son "historias cativadoras" que teñan detrás "grandes valores como o sentido do respecto, o compromiso que se contrae coa palabra dada, a necesidade de protección do máis débil, un afán de xustiza... Eses son os pousos que deixa a literatura e tras os cales ninguén pode permanecer impasible".
Cómpre lembrar aos adultos que "literatura infantil é aquela que tamén interesa aos nenos. Quere dicirse que, primeiro, ha de importar a todos. E, só dun modo particular, aos alevíns da tribo", tal e como Antonio Rodríguez Almodóvar definía no pregón inaugural. Neste sentido, Sepúlveda confesa que é "tremendamente difícil" escribir unha obra que sexa interesante para todos os públicos. Pero, contrariamente ao que podería parecer, o chileno non ve a complexidade nos lectores máis veteranos, senón nos que teñen poucos anos, pois "son máis esixentes. Gústanlles as historias directas, sen ambigüidades, pero que utilicen unha linguaxe moi poética. En combinar ambos os elementos, aí está o verdadeiro desafío", sentencia o autor. 
Apúntase, o secreto para que os mozos e mmozas lean máis, mellor e con pracer : unha boa mediación dos pais e todo tipo de mediadores. Non hai outra!

Os avós como mediadores de lectura

"A literatura é unha arte sen adxectivos", diría María Teresa Andruetto. Tamén Ángeles Caso bota unha man para dicir que un país que non respecta a cultura, o pensamiento e a creación, estará condenado sempre á pobreza y á escravitud e mental.
Para falar dela cada día atopamos varias posibilidades na rede. Blogueiros, youtubers, booktubers ou bookstagrammers. As reseñas un pouco máis seria, ademais de atopalas en papel, tamén as podes ler nun blog, pero se non buscas algo máis visual podes atender a un booktuber (ao que lle chega unha webcam e un canal en YouTube para comentar o que pensan sobre libros e facelo compartíndoas nas redes, igual que outros o fan sobre vidoxogos ou maquillaxe) ou a un bookstagrammers (que o fai a través de Istagram)


sábado, 25 de maio de 2019

Poesía para a mocedade


Soneto no alfabeto de Xoán Carlos Domínguez Alberte, publicado na colección Costa Oeste de Galaxia.
Vinte e dous poemas de esixencia ao someterse á estrutura do soneto e cada un deles encabezado e con repetición da grafía correspondente, repetindo a fonética do son da A á Z. Así aparece recollido no decálogo que fai de pórtico ao libro.
De esixencia era tamén aquel libro de poemas destinado á infancia que tanta atención merece Palabras brancas de Elvira Riveiro, no que a única vogal que aparecía era a A.
Cando a poesía se mete nun corpiño.
Soneto no alfabeto é o segundo libro de poesía para a infancia de Xoán Carlos Domínguez, anteriormente publicara Versos para conversar con ilustracións de Pablo Rosendo. Dividíao en varios apartados que levaban o título de Amizades, Voces, Brinquedos, A lúa e a nena., Soños..
Nel podemos atopar declaracións como as seguintes: "A través da lectura dos nosos escritores aprendín que a cultura galega é un lume poderoso  que, usando a nosa lingua, ten que avivar cada un/ha de nños" ou "Dende pequeno fun sabendo aue a poesía serve para expresar o mundo con musicalidade e precisión"

martes, 21 de maio de 2019

Un par de álbumes


Piano á fuga de Filippa & Compañía, publicado por Hércules edicións e traducido por Anu Pitkanen,  está escrito por Juha Virta (unha amante da música),  ilustrado pola finlandesa Marika Maijala.
Filippa & Compañía ou Filippa e os seus amigos, atopan un piano que cae dun camión en marcha e costa abaixo vai da no patio da súa casa. Filippa quere tocalo e así llo di ao gato e ao asno, pero o primeiro métese dentro a durmir e o segundo decide usalo como mesa auxiliar no seu bar. Ela enfádase e vaise coa harmónica no peto. Non lonxe de alí a orquestra, que debe comezar o seu concerto atópase cun problema: fáltalle o instrumento ao pianista e un calcetín ao director, en vista de que non poden comezar o pianista vai dar unha volta e atópase con Filippa que toca unha melodía coa harmónica, póñense a falar... e xa sabedes o que pasou, incluso aparece o calcetín!
publicado por Galaxia. Un álbum ilustrado, un conto rimado que relata a historia dunha nena capaz de introducir toda a fantasía no medio dunha cidade que semella o Gothan de Batman.