xoves, 18 de setembro de 2025

Variados produtos

A orquestra de Margarita del Mazo e Cecilia Moreno, traducido por Vanessa López e publicado por Miau.

Así se presenta: «A orquestra reúnese para celebrar que xa non uso cueiro.» «Camiña a galiña tocando unha bucina. Camiña a cigarra tocando a guitarra». Unha chea de animais pasarán cos seus instrumentos ata atoparse todos e facer unha gran celebración. 

Pareados ben rimados e un código QR para escoitar a orquestra porque o libro non tería sentido se non estivera o son acompañándoo, non vos parece?

Podemos pegarnos un repaso polos libros en galego de Picarona: O gato que non quería ter pelo, A galiña que non quería poñer ovos... para darnos conta de que buscamos a rebeldía.

Preséntanse así: "Como pode ser feliz un gato ao que non lle gusta ter pelo? Sobre todo se é moooooi peludo! E se a solución simplemente fose librarse del? É fácil de dicir, pero non tan fácil de conseguir…
Séverine da Croix, Anthony Signol e Pauline Roland tráennos a divertida historia de como o enfurruñado e audaz gato Eusebio logrou desfacerse do seu pelame. Os teus peques partiranse da risa!"

"Como ser feliz cando es unha galiña que non soporta os ovos, sobre todo se pos un cada día? E se a solución fora, simplemente, deixar de poñelos? É fácil de dicir, pero non tan fácil de conseguir... Séverine de la Croix, Anthony Signol e Pauline Roland tráennos a divertida historia de como a tenaz e ocorrente galiña Cunegunda logrou deixar de poñer ovos. Os peques partiranse da risa!  

Outros títulos: A dragoa á que non lle gustaba o lume, A ovella que chocou un ovo, O crocodilo ao que non lle gustaba a auga ou O dragón que non quería cuspir lume (estes últimos xa poden ser máis convencionais)...

Haberá que estudar o fenómeno para ver o que hai detrás, non?

martes, 16 de setembro de 2025

Todo o que aprendiu antes de chegar á escola


Todo o que aprendín (pola miña conta) antes de chegar á escola de Andrijana Gergicèvic ilustrado por Vanda Cizmek traducido che chegaao galego a través dasúa tradución co croata ao castelán. está publicado por La maleta ediciones.

Da presentación editorial: "Unha viaxe polo coñecemento autónomo do ambiente e a realidade do que nos rodea." "Aínda non vou á escola, pero xa aprendín unha chea de cousas pola miña conta.
Cando era unha minchiña, cría que o mundo empezaba por min. Agora sei que non era ben ben así."

Unha voz infantil cóntanos o que descubriu por si mesmo sen que ninguén lle ensinara, o que vai deducindo do que escoita... moitas veces son verdades, outras inexactitudes pero ben fiadas e sempre hai un ton divertido neste asunto. O primeiro que descobre é algo que moitas xente aínda non fixo a pesar de que xa vota: "Cando era unha minchiña, cria que o mundo empezaba por min. Agora sei que non era ben así." estamos rodeados de Adáns que cren que ninguén fixo nadaantes de que chegasen eles... Escoitar esa voz contando volve ser o luxo de recoñecer a intelixencia e a inocencia abríndose paso. 

luns, 15 de setembro de 2025

Drácula en dous formatos, dúas versións, dous tempos, dúas maneiras...


Drácula (segundo a novela de Bram Stoker) de Dominique Marion e Jérémie Fleury publicado por Baía en gran formato.Así o presentan: "O mozo pasante de notario, Jonathan Harker, marcha a Transilvania para finalizar a venda dunha mansión en Londres para o conde Drácula. Personaxe inquietante, con costumes estraños, Drácula provoca que o mozo se atope cada vez máis a desgusto, sentíndose prisioneiro da súa maléfica empresa. En Inglaterra, a bela Lucy loita contra o mal misterioso que a corroe pouco a pouco, coa axuda do Dr. Van Helsing, experto en criaturas fantásticas..." Polo medio a historia que todos coñecemos do vampiro e os vampiros, os seus servidores e os que se atreven a enfrontalos.


Vacacións na casa de tío Drácula de Manuel Blanco está ilustrado por Nair Fuentes está publicado por Medulia. 

Da presentación editorial: "Á mansión do conde Drácula, chega o seu sobriño para pasar uns días de vacacións. Durante a súa  estancia alí, o sobriño escribirá un diario no que, ignorante da verdadeira natureza do seu excéntrico tío, irá relatando as aventuras deste, así como as relacións co seu xove fillo, o primo Francis. O libro enfronta, nun ton paródico, a inocencia do cativo coa vida transgresora e algo disipada do misterioso Conde."

Trátase do diario dun neno que recolle as impresións ao longo dos 16 días nos que convive coa familia do tío e o primo; nel, imos vendo a inocencia do rapaz e as pistas que nos vai achegando acerca da familia de vampiros. Remata cunha "folla para suxerir ideas e ilustracións de cara a unha posible segunda parte"

 

 

domingo, 14 de setembro de 2025

Teatro: A letra das pequenas cousas

 

A letra das pequenas cousas de José Luís Baños de Cos está ilustrado por Ana Tasende con colaxes que acaen moi ben ao tema das telas, a costura, a roupa... pero tamén con marcas de lapis e cor que traducen a imaxes a tenrura que acompaña ao texto, o coidado da infancia, a preocupación por esa rapazada que non sempre ten o que precisa e se ve obrigada a traballar antes de tempo.  Un dos logros da historia tamén é esa mirada a La vida es bella, ese xeito de contar a traballo na fábrica como se fose un xogo. 

Así se presenta:  "Premio de Textos Teatrais Infantil Morales Martínez 2024. Carlos entra nunha tenda de roupa dunha multinacional para mercar unha camiseta. Na etiqueta atopa unha misteriosa mensaxe cosida. Seguindo as súas puntadas, e coa axuda de Sofía, dependenta da tenda, descubrirá a vida de Salma, unha cativa que traballa nunha fábrica téxtil dun afastado país."

Explotación da infancia, terceiro e primeiro mundo, a produción e o consumo, produción excesiva de roupa, deslocalización de empresas... No medio o abandono do rural, as familias divididas, a rapazada tamén nas mans dos empresarios infames. Unha tenda enorme, un centro comercial, as mensaxes polo altavoz, a cortesía baleira de contido (tomastes en serio iso de "volva pronto"?, a satifacción do cliente) e un comprador que atopa a mensaxe dunha nena que cose escribindo nas camisetas coma se fosen o seu diario. Esta historia lévame a Lía e as zapatillas de deporte de María Reimóndez que trata este mesmo tema da explotación infantil e de como a produción e o consumo poden nun momento determinado "verse as caras" e tamén a aquela outra obra de teatro de Carlos Labraña, Ícaras, porque igual que alí, a dependenta que comeza no lado contrario defendendo o seu traballo e tentando reprimir (á nena ou ao comprador) remata colocándose do lado deles e fronte á opresión.  

A letra pequena das cousas garda os segredos, ás veces aqueles aos que non nos queremos enfrontar, por veces esas fiestras a outros mundos que están aí, ao lado, contemporáneos do noso. 

venres, 12 de setembro de 2025

Cancioneiro galego infantil tradicional

 

O pilindrín. Cancioneiro galego infantil tradicional de Carlos Rey Cebral e Cristian Silva Bóveda, ilustrado por Serxio Cobos está publicado por O Faiado da Memoria (asociación de recuperación de Memoria documental, gráfica, sonora e audiovisual de e sobre Galicia).

No ano no que as Letras Galegas se dedican á cancioneiro popular está ben unha mirada ao infantil, por iso agradecemos esta publicación con prólogo do antropólogo Carmelo Lisón e epílogo de Xosé Manuel Barreiro Ínsua, presidente da Asociación do xogo tradicional de Galicia Brinquedia. 

Despois de falar das tres etapas nas que se divide o xogo tradicional infantil, a primeira consituída polos arrolos e cantos de berce (nos que a crianza é meramente receptora), a segunda cos xogos mímicos nos que a criatura tamén participa coa mímica e os sons, e a terceira é a que se recolle neste libro, aquela na que nenos e nenas son autónomos e non precisan da persoa adulta para executar a canción ou xogo. Polo tento, o que aquí se recollen son xogos participativos, os de corda, os de roda, as danzas, os ateriles, os recitativos, as cancións e as fórmulas para pandar. Un apartado de anotacións sobre as cantigas aclara onde estas foron recollida, as instrucións para o xogo, a orixe, os instrumentos que poden intervir, as melodías, variacións ou  notas bibliográficas (Shubarth / Santamarina, Pérez Ballesteros, García Alén, Saco y Arce, Míguens Castaño), Realízase unha análise dos tópicos máis abundantes (bechos entorno, oficios, familia, vellos e curas, labores cotiás, morte, xogos como castigo (as prendas), escatoloxía, trabalinguas, onomatopeas... A análise musical decada unha delas por parte do segundo autor que remata cunhas conclusións.

mércores, 10 de setembro de 2025

De varia calidade

O rap do coello fedello de Irene Alonso Gasalla con ilustracións de Irene Sanjuán publicado por Embora. 

Un coello e unha lebre, a el gústalle o rap e ela quérelle axudar a triunfar. Para iso ofrécelle apps, complementos, filtros branqueadores de dentes, un alisador de pelo, nova vestimenta, filtros para as engurras, redes sociais... de todo lle brinda para convertelo mun úsico de éxito pero o coello quere serguir sendo el mesmo, cantando o que lle gusta.       

Un álbum áxil, de cores vivas e moi actuais, cunha historia que moito nos pode ensinar. Para ser un mesmo ou unha mesma sen deixarse influenciar polos demais, pola autenticidade da arte, polo goce natural, pola música e o xogo... por todo iso, este é un libro para ler e cantar, para bailar e afirmarse no que somos. Unha boa elección!  A música base está neste enlace

O extraordinario caso do tellado do Xildro de Celia Díaz Núñez con ilustracións de Susana Diaz Cabot está publicado por Medulia editorial.

Da presentación editorial: "Construír un tellado é como tecer un pano no tear, ou como armar un cesto de costrelas para apañar castañas, ou un barrelo de táboas para durmir un meniño. Non é, desde logo, tarefa doada, moito menos se o vento anda con ganas de troula e interfire no traballo. Cal será o resultado?" Pode que unha barca surcando augas, pode que unha nave voando... 

O importante, en todo caso, é a observación de como se vai facendo ese tellado, pouco a pouco, nun traballo artesanal que merece moito respecto tal como demostra a persoa que contempla a súa evolución con todo o lirismo do caso.

A fraga das avoas invisibeis de Claudia Castro está ilustrado por Yolanda López e publicado por Fervenza edicións. Relata a historia dunha nena que ten a nai enferma. A pequena está triste pero todo vai ser distitos despois de que a nai lle conta como as nais cando están enfermas  pechan os ollos e viaxan á Fraga das Avoas Invisíbeis onde corren tantas aventuras que volven moi cansas...

Álbumes de varias editoriais foráneas, ou non?

Os pantalóns de Luisa de Susana Isern e Esther Gili está traducido por Iria Carballo e publicado por NubeOcho

A vida de Luisa Capetillo ben merecía un álbum. Unha portorriqueña, filla de español e francesa, que é unha adiantada ao seu tempo; comeza poñendo pantalóns nun tempo no que iso non se facía, traballou como lectora en fábricas de tabaco, foi sindicalista e anarquista... unha verdadeira icona das loitas libertarias.

O álbum está moi ben realizado, deténdose neses aspectos que máis poden interesar á rapazada como as razóns para tomar a decisión de poñerse pantalóns, o que lle gusta facer e como se aburre coas tarefas que ás demais rapazas lles agradan, as súas lecturas e o seu enfronntamento ás costumes da época. Unha muller que dou un paso impresionante cando decidiu cambiar a súa vestimenta. Unha decisión que supón axuda para o resto das mulleres que poden seguir o seu exemplo. O traballo da ilustradora é moi bo, con planos axeitados a cada contido mostrando a mellor maneira de representar a situación, con alegorías e metáforas visuais que fan avanzar a narración, con varias imaxes nas mesma páxina para ampliar a visión, co paso do tempo amosado na plana de forma que cando avanza camiñando é como se o fixese no calendario, con planos de detalle como ese das pernas camiñando con pantalóns para manifestar o avance social ao que se unen máis mulleres. 

E esa canción: "Luisa Capetillo, con razón ou sen razón,  / montou un bo sarillo coa súa saia pantalón"

Un bo álbum pero unha mala práctica por parte da editora: publica en galego pero non mostra ese produto no oso idioma na súa páxina na que podemos acceder a información en español, catalán, inglés e italiano, pero non en galego. Esa falta de respecto cara á nosa lingua é algo que debería repensar...

Cando abres un libro de Caroline Derlatka, ilustrado por Sara Ugolotti foi traducido por Silvia Obelleiro e publicado por Picarona. Dous irmáns, ela máis vella e el pequerrecho, ela morena e el pálido, un texto que fala do que sucede cando abres un libro (as viaxes que podes facer a todas paertes sen moverte, como se desbloquea a maxia ao abrilo, todo é posible cun libro na man porque el é a chave a diferentes mundos e a marabillosas experiencias...) e cando o pechas: volves á casa, de novo, ao fogar. Eses camiños, de ida e volta, poderás facelos sempre que queiras, porque os tes á man, sempre que collas un libro. As ilustarcións acompañanmoi ben o texto, enriquéceno ampliando os horizontes deses persorridos.  

Cono can de Sarah Howden e ilustrado por Carmen Mok aparece publicado por Patasdepeixe. Esta é a historia dunha cadela á que na clínica de veterinaria lle colocan un cono na cabeza. Ao longo do relato imos vendo como se sente estraña, como quere desfacerse del tal como fixo outras veces con outros obxectos que cos que sentiu atrapada, pero por moito que o intente resulta imposible. A adaptación é difícil porque vai batendo nas esquinas, non lle deixa furar na terra, seméllalle que todos se rin dela... ata que descobre como se pode aproveitar esta situación para recoller as pelotas dentro da lámpada ou utilizalo como casco para dar pinchacarneiro ou utilizar como pala para furar... incluso pode xogarlle unha mala pasada ao esquío co que se leva mal. Como só tiña que levar o cono por un tempo, un bo día o seu amigo humano quitoullo e ela volveu facer as cousas de sempre.