mércores, 1 de outubro de 2025

Mundo oculto. O rescate do unicornio en Xerais

 

Mundo oculto. O rescate do unicornio de Ana Vigo con ilustracions de Paula Cheshire está publicación por Xerais.

Da presentación editorial: "Unha aventura inesquecible por lugares que todos cremos coñecer, pero que agochan maxia e seres fantásticos. Benvidas e benvidos ao Mundo Oculto!" Da sinopse: "Se a Iria lle dixesen que ía ver un unicornio de verdade, non o crería; e se lle falasen dos seres mitolóxicos que estaba a piques de coñecer (olláparos, demos, xacias) pensaría que se burlaban dela. Por iso, cando atopa o unicornio Rixo e descobre que está en problemas, deberá aceptar que a realidade non é como imaxinaba e unir forzas con Tilo (outra humana que pode ver os seres ocultos) e con Xan (un diaño burleiro queixón) para tratar de salvar o animal, e a si mesma."

Por un lado: unha nena e a súa gata. Un cabreo monumental co pai sen razón. Unha escapada ao bosque e un encontro que lle vai cambiar a vida, polo menos por un tempo.  Polo outro: unha nena todo inocencia, recollida por unha fadas e criada con elas noutro mundo pero que entra neste para axudar a un pequeno unicornio que necesita ter experiencias para conseguir que o seu corno consiga desenvolver toda a súa maxia. Os ocultos e os deste mundo, unha mestura na que os intereses espúreos tamén andan polo medio. Sempre hai malos e a bondade sacando a cabeciña entre a inocencia, esa nena que non sabe nada desta realidade pero está disposta a traballar para axudar a quen o precisa, o diaño que tampouco quere facer mal e que a pesar de querer facerse o alleo tamén está disposto a botar unha man... Unha historia enrebesada con mestura de mundos pero na que a nena protagonista aprende a ser colaboradora e a distinguir quen pode ser amiga e quen non, quen é responsable e quen só sofre as consecuencias do que fan os demais. Aparecen as nenas vivindo co pai porque a nai está fóra, xa como algo natural. 

É esta unha historia longa pensada para maiores de once anos, cunha temática -ao meu entender-  demasiado infantil para esta idade e demasiado longa para a rapazada a quen lle pode interesar a temática. 

luns, 29 de setembro de 2025

Outra novela de ciencia ficción fantástica


Os días derradeiros de Nova París
de China Miéville é unha noval ben estraña polo menos para alguén que non foi tan lonxe neste xénero.

Así a presenta a editorial Boadicea: "1941. No caos da Marsella en guerra, o enxeñeiro e ocultista estadounidense Jack Parsons atopa un grupo clandestino antinazi, do que fai parte o teórico surrealista André Breton. Nos retorcidos xogos de diplomáticos disidentes, revolucionarios exiliados e artistas de vangarda, Parsons acha unha esperanza. Mais o que involuntariamente libera é o poder dos soños e os pesadelos, mudando a guerra e o mundo para sempre.

1950. Thibaut, un solitario loitador surrealista, camiña por unha nova e alucinóxena Paris, onde os nazis e a Resistencia están atrapados nun conflito sen fin e nas rúas asexan imaxes e textos que cobraron vida -e tamén forzas do Inferno. Para fuxir da cidade, Thibaut debe unirse a Sam, unha fotógrafa estadounidense, e faceren causa común cunha poderosa e enigmática figura: o cadáver exquisito.

China Miéville (Londres, 1972) é un dos autores máis afamados da fantasía actual debido á súa capacidade para redefinir os límites do xénero e afondar no new weird, que borra a difusa liña entre a fantasía e a ciencia ficción, entre a cultura pop e a arte culta. A súa traxectoria foi recoñecida con prestixiosos premios como o Hugo e o World Fantasy Award ou o Arthur C. Clark que recibiu até en tres ocasións."

Ben, agora vexamos, como imaxinas que os monstros que aparecen na novela a contra os que hai que actuar sexan as criaturas creadas polo surrealismo? Ir recoñecendo cada unha delas grazas ás notas (máis de 50) coas que finaliza o libro é un exercicio de mestura a arte coa literatura. Algunha vez seguramente temos pensado que esas imaxes nos asustan, que calquera delas podería crear unha ficción literaria, pero seguramente nunca nos pasou pola cabeza que podían acabar nunha novela ambientada na IIGM mediante unha ucronía que nola fai pervivir máis anos.

O autor é home de ideoloxía esquerdista, un verdadeiro adiantado no xénero literario defínese así: "Non son un esquerdista tratando de contrabandear a miña malvada mensaxe polos nefastos medios de novelas de fantasía. Son un geek de ciencia ficción e fantasía. Encántanme estas cousas. E cando escribo as miñas novelas, non as escribo para facer un propaganda política. Escríboos porque adoro apaixonadamente aos monstros, as historias raras de terror, as situacións estrañas e o surrealismo, e o que quero facer é comunicar iso. Pero, como veño a isto cunha perspectiva política, o mundo que estou a crear está incrustado con moitas das preocupacións que teño. [...] Estou a tratar de dicir que inventei este mundo que creo que é realmente xenial e teño estas historias realmente grandes que contar nela e unha das maneiras que atopo para facer que sexa interesante é pensar niso politicamente. Se queres facer iso tamén, iso é fantástico. Pero se non, non é un monstro xenial?"

domingo, 28 de setembro de 2025

Teatro: O galo de Barcelos camiño de Compostela

 

O galo de Barcelos camiño de Compostela de Carlos Labraña está ilustrado por Gabriel Iglesias e publicado por Fervenza na colección A pinguela. Unha nova versión daquel O galo de Portugal camiño de Compostela que apareceu ilustrado por María Xosé Díaz.

Da presentación editorial: "O Galo de Barcelos salvou a vida de milagre. E para agradecerllo ao Apóstolo Santiago, decide achegarse a Compostela. No camiño, atopa unha Estrela que caeu do ceo e quere regresar aló enriba coa súa familia, pero non sabe como. O Galo aconséllalle que o acompañe, que seguro que o Apóstolo a pode axudar. Pero é unha viaxe arriscada, na que baterán con toda clase de perigos. Serán capaces de chegar sans e salvos á Catedral? " 

Os animais sáenlle ao paso para darlle consellos como fai o bufo, para negociar como fai a londra ou para tentar enganalos como acostuma facer o raposo. A estreliña vai perdendo os seus raios, un ao caer, outro gterá que darllo á londra, outro róuballo a raposa e deses dous que lle quedan un decido darllo ao Apóstolo para que ilumine a torre da Berenguela e o outro ao galo para que a lembre e poda buscala no ceo da noite. Unha fermosa historia que bebe da tradición dos milagres do apóstolo e lle busca unha fermosa explicación e esa luz que ilumina a torre ao longo do ano santo. O camiño a Santiago sempre está cheo de aventuras e encontros.

sábado, 27 de setembro de 2025

Libro informativo, libro de divulgación

A historia de Galicia en 30 obxectos é un libro informativo, un libro de divulgación que nos lembra a exposición temporal itinerante 100 Galicia cen. Obxectos para contar unha cultura do Consello da Cultura Galega comisariada por Manuel Gago. Estaba inspirada en A History of the World in 100 Objects do British Museum, estivo comisariada por Manuel Gago Mariño.

O autor do libro, publicado pola editorial Aira,  é David Gesteira e o ilustrador Miguel Robledo. Así se presenta:"Disque os obxectos son quen de gardar o pasado e mantelo vivo para nós. Con este libro vas coñecer como elementos tan cotiáns coma unha campá, un carro, unha moeda ou un reloxo nos comunican coa historia de Galicia.  Polas páxinas desta obra do historiador David Gesteira pasan libros prodixiosos, ferramentas do pasado, edificacións senlleiras e multitude de historias do noso pobo."

Cada obxecto ligado a unha época: biface,  ofrenda de Cavaladre e petróglifo da Pedra da Auga dos Cebros á Prehistoria, estatuíña de Mercurio aos romanos, o xadrez de Ilduara e Rosendo (mundo islámico), o Códice Calixtino ou o alquerque (medievo),  o muíño, a dorna, o hórreo, o lagar, o cruceiro, o carro, o reloxo de sol, o tear, a monteira... á cultura popular ao longo dos séculos. E así van pasando un a un os 30 obxectos nos que o autor se detén sen esquecer adiantos tecnolóxicos como a pila Bunsen, obxectos tan comúns coma o almanaque agrícola ZZ ou tan reivindicativos como a bandeira de Nunca Máis. Remata o libro cunha estensa bibliografía para continuarinvestigando,  

venres, 26 de setembro de 2025

Poesía e publicidade


Véndoche un poema de Fran Alonso afonda nesa relación entre a poesía e a publicidade. Publicado na colección Camaleón de Xerais xoga coas imaxes ata o punto de poder falar de poesía visual e resulta moi evidente a crítica ante a sociedade de consumo que utiliza a publicidade como o deus de todas as cousas. Fran Alonso está disposto a facer incursións na nova poesía, a experimentar  en todos os campos que se van abrindo con camiños polos que transitar. Xa o fixo en Cidades cando trouxo un tema diferentes á poesia infantil, en Street poems co graffiti e a improvisación rebelde, en Poemas birollos para ler coa ollos coa oralidade, a poesía visual e o grafismo, en O meu gato é un poeta co xogo, as novas tecnoloxías e a interacción entre as artes ou en Poetízate cando creou a gran antoloxía poética para mocidade. 

Así se presetna: "Un libro transgresor que dispara poemas á diana da comunicación máis poderosa do noso tempo: a publicidade". "Teñen algo que ver a poesía e a publicidade? A publicidade invade as nosas vidas, omnipresente. O que pode sorprender é que a publicidade bota man constantemente de moitos recursos propios da poesía. Ás veces, mesmo emprega a propia poesía para dirixirse a nós e tratar de convencernos. A partir da relación entre poesía e publicidade, Fran Alonso convídanos a explorar esa conexión amigable e contraditoria, interesada e diverxente, para ofrecernos un libro de poemas directos, incisivos e críticos, escritos desde contextos onde as imaxes de anuncios publicitarios nos rodean e acompañan no día a día. «Véndoche un poema» é un libro transgresor no seu concepto, desafiante e atrevido nos versos, que dispara poemas á diana da comunicación máis poderosa do noso tempo: a publicidade".

Os poemas reflexionan sobre o papel da publicidade nas nosas vidas, quere que axuden a pensar... É difícil diseccionar o obxecto amado e a publicidade sedúcenos coa súa fermosura e brevidade, non nos quere deixar pensar porque sabe que aí está o noso poder (en darnos conta de como nos quere enganar)

Dende a poesía fainos pensar en como nos minte a publicidade e se o fai ela para vendernos produtos comerciais, que non fará a propagando para vendernos ideas falsas ou candidatos asasinos do social e o futuro? Inmersos nun universo de imaxes e pequenos textos estamos ao servizo do consumo ilimitado, dun mundo que se esgota ante os nosos ollos e nós sen tempo de darnos conta de que imos cara a un futuro imposible.

Alguén o dixo antes "Poesía necesaria coma o pan de cada día". Gabriel Celaya non mentía. 

Véndoche un poema. Razoa a publicidade.

xoves, 25 de setembro de 2025

Un libro, un carballo e un ano

 

Un ano ao redor do gran carballo de Gerda Muller está traducido por María Herrero e publicado por ing edicións co apoio da Xunta. 

Sitúase dentro do selo de Lectura fácil e a min éntranme dúbidas porque se ben a historia é sinxela e comprensible (dous irmáns visitan a un primo que vive na natureza porque seu pai e garda bosques; nas visitas cada estación mostra a súa vestimenta e os seus froitos e a historia remata cando lle fan unha festa de cumpreanos ao vello carballo de 300 anos. A festa resúltame demasiado humanizada (coma os contos de animais) e igual prefería que o abrazaran cada día ou que o coidaran en vez de colocarlle faroliños e guirnaldas, pero iso é o de menos, son manías docentes (seguramente) pero para o meu gusto achega demasiada terminoloxía que non sei ata que punto é necesaria e non atosiga ao lectorado con dificultades de comprensión. Sucede ao longo do relato pero no apartado "Queres saber máis?" (con seccións como A vida dun carballo, Como se alimentan as árbores, Cantos anos ten unha árbore, Un fogar para os bichos, A vida do bosque ao redor do gran carballo, Plantas con flor, Cogomelos, Insectos e Mamíferos) seméllame absolutamente excesivo o léxico e tamén dubido de ata que punto está adaptado ao noso medio. 

martes, 23 de setembro de 2025

Confesións á psicóloga


Gaiolas de Miguel Vázquez Freire e Xosé Tomás está publicado por Galaxia.

Así se presenta: "Catro testemuños de catro mulleres de distintas idades, de distinta condición social e profesional. Catro voces que falan de vidas que unha vez se viron engaioladas. Catro voces que falan tamén da importancia de recoñecer o encerro das gaiolas para abrirlles as portas." Catro mulleres contan a súa relación coa parella a unha psicóloga que recoñecemos detrás da placa: Leticia Bermúdez. Psicóloga. O nome de cada unha delas identifica cada capítulo: Chámome María, Chámome Eva, Chámome Rosalía e Chámome Helena. A especialista non intervén en ningún momento, só escoita e toma nota (vémolo pola ilustración). Todas elas padecen maltrato e en todas recoñecemos determinadas condicións que se repiten: normalmente van cambiando despois do namoramento inicial, poden ser dificultades económicas ou non (home en paro ou empresario de éxito), celos doutros homes ou profesionais, mantela na casa sen traballar, sempre aillamento de amizades e familia, sempre arrepentimento e perdón despois das primeiras violencias, o sentimento de pena por parte dalgunhas mulleres para dar paso posteriormente ao medo, ás conservadoras o cura que as confesa pídelle paciencia (unha proba de Deus), algunha case cre que é normal o maltrato porque tamén o viron na casa, a maneira de disimular os golpes con desculpas de todo tipo, non admitir que lle leven a contraria, adolescentes que se senten atraídas polos "malotes", secuestro, violacións... Unha delas di "Os monstros así habitan dentro de moitos homes. (Se cadra. eles son tan vítimas coma nós. Só que as trompadas levámolas nós, as mulleres, e non eles." O libro ten unha sorpresa final que nos vai gustar, sen dúbida!

Mulleres retratadas por homes, no texto e nas imaxes, tanto un coma o outro realizan un traballo de calidade.