Dous novos títulos da man de Ana Mª Fernández e Xoán Babarro

Pirata pregunta por ti de Ana Mª Fernández con ilustracións de Lili Algo publicado por Galaxia na colección Árbore a partir de dez anos.

Preséntase así: "Miau! Pirata chama cada día por ti, avoa. Semella que busca a túa sombra por toda a casa e, aínda que se faga o durmido sentado na túa butaca, as máis das veces está cun ollo aberto por se te ve pasar. Agora o teu gato é meu. Pirata xa forma parte de min, dos meus mellores amigos."

Unha alternancia de textos, na páxina esquerda a modo de diario e poemas na dereita. A poesía  ten todas as características e o oficio da autora, dende o ritmo á rima, dos magníficos recursos que usa como ninguén, tal vez neste caso indo un pouco máis alá obrigándonos a descifrar os sentimentos detrás de cada imaxe. Un exercicio de bo facer, de arte literaria ao servizo da rapazada e dunha situación común: a morte dun ser querido ao que temos que despedir da mellor maneira contándonolo e converténdoo en arte. O libro xira o redor da perda da avoa, da tristeza que a nena ha de ir superando ao longo do tempo e do caderno. 

Que facemos co que herdamos da avoa? Que pasa coa súa mascota? E cos nosos recordos que acoden a cada instante e con calquera desculpa: á hora de comer, cando vemos a súa roupa, as súas cousas, as fotos, as gafas, os seus libros... as verbas que nola lembran, a dor, a soidade, a tristeza que se vai facendo dona de nós, a esperanza de que a morte non sexa certa, as conversas silenciosas con quen xa non pode contestarnos?

Cara ao final:

"Ola, avoa! / Esta é a terceira carta que che envío, / por se tes vagar de as ler onde estás agora. / Imaxina, / hoxe hai nubes xigantes, de melocotón tinguidas, / pero cun remate de azucre no máis alto. / Todas elas pasan polo ceo do noso patio / e miran cara abaixo, / xa sabes, / por se encotran os teus ollos. O xeracio deu unha flor nova / e a cesta coas túas cousas subímola ao faiado. / Só me quedan de ti / ecos / nun calendario que se esgota."

Unhas imaxes que van dende a tenrura dunha morea de crianzas xogando no campo (ou do orixinal gato) que poden lembrarnos antigas ilustracións especialmente naif ou infantís ata outras demasiado simples nun empeño por introducilas en cada unha das páxinas e a achega de texto innecesario nas mesmas coma un empeño por deixar pegada que máis ben debería estar na lectura atenta dos textos.  

As vinte fadas de Lala Rus de Xoán Babarro está ilustrado por Ana Tasende e publicado na colección Árbore de Galaxia a partir de dez anos. O autor preséntanos a Lala Rus, unha avoa á que todo o mundo coñece polo nome do conxunto folk que fundara de nova. Ela convénceo de que as fadas existen, que se tiñan comunicado con ela moitas veces e que andan entre nós desenvolvendo ocupacións diversas dentro da sociedade; ben é certo que non se mostran máis que a contadas persoas. Este poemario responde ás cancións que a cada unha delas lle escoitou a avoa, agora o autor móstraas agardando a qeu algunha se lle mostre e poda ir engadindo o seu cantar.

Poema a poema vainos presentando as fadas, a bibliotecaria que vive entre os libros, a que mora nos cons, a que mira as mareas e recolle os plásticos, a amiga do eco que fala con ein, a que xoga ao brilé, a que salta nun pé, a que vai de visita, a que canta nas festas, a fada que chouta na corda, a que rema en traineiras, a que gaba a paisaxe, a que un día foi tímida, a que pesca de noite, a que brilla en Ortoño, a que vén coa anduriña, a que arranxa confeitos, a que voa nun u, a das serras de Oriente, a que xoga coas follas e a que pinta solpores. Cada unha delas leva connsigo un valor a defender: a arte, a observación da natureza, a escoita atenta, a alimentación saudable, o voluntariado, a música, o mar e o interior, a tiidez e a súa superación, o exercicio físico, os xogos, a hospitalidade, as diferentes variedades ligingüísticas, a ecoloxía, os seres marabillosos, a lectura, os libros e a biblioteca. Valores todos eles a ter en conta.

Un exemplo: 

"Vogas da fada que pesca de noite. 

O mexilón, fiel mensaxeiro, / cabalos de onda galgando, / cóxegas de sal no esteiro. / A vogar... a vogar.../ un barquiño de luar!/ Segredos do mar infindo / gardan en cofres secretos / as penedías do Pindo. / A vogar... a vogar.../ un barquiño de luar!/ Eu vogar, ben vogaría, / meu luceiro, pola noite/ e, meu amor, polo día. / A vogar... a vogar.../ un barquiño de luar!"

Un luxo de ritmo e riqueza léxica 

Da presetnación editorial; "Lala Rus descóbrenos unhas fadas que cantan as súas propias cancións, mais tamén exercen de bibliotecarias, pescantinas, adestradoras, labregas, actrices, voluntarias en oenegués, fotógrafas... Ademais, por teren a condición de fantásticas, poden ir aos salóns de peitado de sereas, ser amigas do Eco, xogar coas nubes, competir en carreiras de canguros e voar no cantar do cuco."

Ilustracións nas que as cores ocre, laranxa e tella e nas que a ilustradora se empeña en poñerlle estrañas orellas ás fadas, de verdade as teñen?

Canta xente se necesita?

Canta xente se necesita? de Anna Font, traducido por Manuela Rodríguez en Kalandraka. Da presentación editorial: "Un orixinal libro-xogo, cheo de humor e de cor, que invita á reflexión sobre os afectos, a convivencia e a cooperación."

Comeza o libro coa autora explicando (e agradecendo a) canta xente foi precisa para realizar este libro, dende a axente literaria a quen a coidou mentres debuxaba e foi quen de crer que a obra era posible... O libro consta de preguntas e respostas, as primeiras con maiúscula e as segundas en minúscula e bailando (no sentido de estar colocadas en calquera dirección). A primeira é doada, "para chegar" é necesario "unha mamá", para medrar, para empezar a andar, para voar máis alto... e de vez en cando "para sentirse só" / "para deixar de sentirse só" e aí a resposta é clara "un montón de xente ocupada" / "polo menos unha persoa que se fixe en ti" pero tamén (máis alá dos sentimentos persoais) aquelas preguntas que buscan a implicación social como "para facerse oír" / "para facer do mundo un lugar mellor" e as respostas "Alguén que o crea posible", pero "Canta xente se necesita? Vos tedes a resposta!!!!

Esta chamada á implicación de cada lectora, de cada lector, na construción dun mundo mellor é algo que se agradece infinitamente. Hai moitos libros pero non son moitas as historias que buscan comprometer ao lectorado nunha empresa social e colectiva. Por iso son tan necesarias estas obras.

As ilustracións son colaxes debuxados pola autora en estilo infantil, tal como pode verse na cuberta.

O misterio do tulipán de Yolanda Álvarez Castro en Peruchela edicións. Unha formiga obreira que vive nun formigueiro ao pé dun gran carballo, fáltalle unha patiña e gosta de cantar; por ambas características é obxecto de burlas polas compañeiras, de tal maneira que marcha. Atopa un campo de tulipáns, métese nun e alí vive cantando, achéganse o escarabello, a bolboreta, o grilo, os vagalumes.... todas as tardes para acompañala e cando lle piden que se mostre ela fálalles do seu complexo e eles explícanlles como todos teñen algo que se podería considerar un defecto pero que non o é porque non hai ninguén mellor ca outro senón que todos son únicos e diferentes  "e iso é o que nos dá valor e nos fai especiais". 

Unha historia que xa se contou en A formiga coxa e noutras obras, unha realización bastante simple, iso si, en letras maiúsculas toda ela, o que pode ser un punto de interese para certo lectorado. 

Poetas na colección "O meu amigo" de Triqueta editora

A colección O meu amigo de Triqueta editora publicou Gloria (Gloria Fuertes) e agora acaba de saír Federico (Federico García Lorca).   

Así o presentan: "Todo o universo de Federico García Lorca nun conto biográfico cargado de chiscadelas á obra e vida do poeta granadino.

A colección “Os meus amigos” recrea a vida ficcionada de grandes escritores e escritoras. O delicado texto de Jesús Castro Yáñez trasládanos á Granada do pequeno Federico cando a chegada dunha compañía de teatro ao seu pobo, anima ao protagonista para montar o seu propio espectáculo. Para iso deberá reunir a diferentes actores e actrices que moitos e moitas recoñeceremos na obra de Federico García Lorca. 

Conmemorando o 125 aniversario do seu nacemento, Jesús Castro Yáñez e Iván R. homenaxean ao autor (esta vez personaxe) e todo o seu universo poético. Unha historia con dobre lectura, un achegamento á obra e vida de Federico aos máis pequenos e, por outro, unha homenaxe ao universo lorquiano para os máis esixentes."

Unha boa edición na que imaxe e texto acadan unha gran altura, dende a sinxeleza iconográfica á profundidade e as lecturas varias da narración. Lorca entra no volume con todo o seu mundo!!!

Banda deseñada

As aventuras xacobeas de Simón Martel. Camiño de Santiago escrito e debuxado por Fausto e publicado por El Patito editorial.

Da presentación editorial: "Simón Martel - a heroína máis lonxeva da historieta galega- pon as botas e a mochila para vivir unha dobre aventura no Camiño de Santiago: do Cebreiro a Compostela e de alí a Fisterra/Muxía, acompañada polos seus inseparables amigos e novos personaxes que lle irán mostrando que este itinerario vai moito máis alá da peregrinación."

Dous rapaces de instituto viaxan cos tíos dela. Cada un leva consigo na mochila a súa personalidade, el queixase e semella que sempre vai á forza, ela móstrase leda e animosa. O camiño está cheo de xente diferentes, de calquera país e civilización, de diferentes idades, con diversos intereses pero sempre acompañando, sempre botando a man que se precisa. Un cómic clásico e lineal coma o camiño que percorren os seus personaxes. Os debuxos que vai realizando Brais, as fotografías para o instagram, o mapa con todos os camiños en Galicia e a imaxe final con todois os personaxes e algún máis enriquecen o relato.

Astro Rat 6. Novas do espacio. Un tebeo escrito e debuxado por Fermín Solís publicado por El Patito editorial. 

Preséntase así: "Astro Rato e a súa tripulación viaxan ata afastadas galaxias para vivir as aventuras máis sorprendentes: o mesmo loitan cunha planta que se enfrontan a un verme alieníxena... Calquera cousa pode pasar no profundo do espazo descoñecido!"

Este é o sexto título da serie de Astro Rat, despois de Parece que orballa, A chegada de Astro - Polo, Patacator cocido!, O planeta Peperete e Retorno a unha terra descoñecida.  Uns personaxes estrafalarios que tanto poden ser animais como extraterrestres, cousas ou unha pataca andan polas viñetas. Varias historias, a primeira delas é a que ten como protagonista a Patacator, unha baloca que naceu no planeta Pataca e no sistema solar Tubérculo, cando son invadidos por outra raza con malas intencións levan a todas as demais e queda el só no planeta e fuxe nunha nave como polisón, alí descubre un ximnasio de loita libre no que empeza a traballar facendo a limpeza e aprnedendo mentres traballa de tal forma que o día que un dos loitadores sofre unha lesión apúntase a adestrar co outro e mentres el vai subindo na escalafón, Camilo o Temible segue no chan chamando para que lle acudan en cada plana e no medio de todas as historias.

Inverno na selva. Unha aventura de Amorodo e Menta xira ao redor deses dous caramelos ou gomas desas cores que so enganados por Caca.

Estraña flor relata o perigo que corren cando recollen unha flor que non coñecen e que os ataca e a maneira na que deciden defenderse e como o fan tamén do verme xigante. É o que ten andar por planetas distintos ó propio...  E mentres tanto Camilo o Temible pedindo unha ambulancia. Historias sinxelas con estraños personaxes dirixidas ás criaturas.

Un novo premio Agustín Fernández Paz pola Igualdade

Quen precisa unha avoa? de Andrea Barreira Freije está ilustrada por María Montes e publicada por Xerais.

Da sinopse:"Este curso non pinta ben para Marta. O mestre quere traballar nun proxecto para o que van ter que falar coas súas avoas... Pero ela non ten avoas! E iso que, se mira ao redor, ve unha chea. Se hai tantas, por que ela non pode ter unha? Non lle queda outra: terá que secuestrar unha avoa, e nada mellor que involucrar as súas amigas para levalo a cabo. A conciliación familiar, as necesidades das persoas maiores, os afectos e a sororidade entre as personaxes son algúns dos temas desta novela fresca e divertida que, a través do humor, transmite de xeito maxistral a complicidade entre as diferentes xeracións e unha ollada novidosa sobre a vellez."

As ilustracións de María Montes sempre son unha garantía de calidade, a publicación conta cun deseño que busca atraer ao lectorado contemporáneo cunha serie de achegas que traen imitacións a cadernos, notas caligráficas con diferentes tipos de textos dende definición de personaxes ata anotacións, receitas... tipoloxías diversas que interrompen a narración presentando informacións.

A estrutura, en pequenos capítulos, distribuídos en sete partes pode animar a lectura:  Grandes males; Observar, escoitar; O meu espazo, o seu espazo; Actuar; Coidar, protexer; Ás veces as cousas saen ben; e Devolver as cousas ao seu lugar. Ou os finais felices.  Grandes acertos coma o tratamento dos coidados ou a relacións entre as avoas, esa recuperación doutro tempo no que a amizade tiña un gran valor, a reivindicación do papel das mulleres maiores e a necesidade de exercer a súa autononía, a presentación dunha familia monoparental dun xeito tan natural que nin nos preguntamos como se chegou aí...

Moi adecuado para rapazada infantil moi lectora, porque se trata dun volume moi extenso para os intereses destas idades, é dicir, que o contido pode estar algo desaxustado co tamaño. É unha opinión...

Faísca, a nena neandertal de Rosa Aneiros

 

 

Faísca, a nena neandertal de Rosa Aneiros está ilustrada por Xulia Pisón e publicada na colección Merlín de Xerais.

Da presentación editorial: "Xoel, Matilde, Diana e Carlos van de campamento a unha aldea preto de Triacastela. As vacacións preséntanse aburridísimas porque teñen prohibidos os videoxogos e as cartas do seu xogo favorito. Mais, coma sempre, a súa intuición erra de cheo. Sonche ben expertos en meterse en sarillos! A visita ao xacemento arqueolóxico de Cova Eirós serviralles de porta de entrada ao Plistoceno. Desta volta, a súa principal ameaza será unha nena neandertal, rebuldeira e divertida, coa que deberán facer boas migas se queren sobrevivir nun mundo tan hostil como fermoso. O Paleolítico galego amosaralles os seus segredos mellor gardados, onde non todo é o que parece, amigos! Logo de viaxar ao Cretáceo en Catro plumas de dinousauro, Xoel e os seus amigos viven outra apaixonante aventura, desta volta no Paleolítico, ao berro de «Mamut, cómeme o cu!».

Viaxes ao pasado, aventuras cunha gran carga de prehistoria, ciencia na narrativa, rapazada con personalidades moi distintas que se poden complementar, un grupo de nenos e nenas con interese cultural, a relación coa realidade do país, as investigacións historiográficas, as campañas de escavacións, o paleolítico... Unha serie que ten nesta obra a segunda entega e que ambientada nesa época tan afastada vai achegando coñecementos e vai espertando o interese destas criaturas que comezou cos dinasaurios e vai continuando... Agradecementos,polo tanto á autora por esta incursión e por facernos crer que en Galicia enrando por un burato podemos atopar outro tempo histórico, porque é así, bibliotecas e estudos lévannos a coñecer máis do país. Rosa Aneiros sempre se caracterizou por non rebaixar léxico nin lingua e agora fai o mesmo co coñecemento natural e histórico.

De novo introdúcense outro tipo de textos, coma o xornalístico, cunha presentación distinta. Algo que estamos vendo na narrativa actual de maneira bastante continuada. 

Un álbum e unha banda deseñada

Unha de monstros de Rocío Bonilla, traducido por Bruno Martínez Pita e publicado por Algar.

Da presentación editorial: "Quen di que facer pasteis é perigoso? Aquel sábado, mentres mercabamos no mercado, descubrimos algo que nos deixou petrificados. Resulta que alí entre os postos se agochaba un segredo... monstruoso!"

Dous irmás xemelgos, iguais por fóra, moi distintos nas afeccións agás nunha que comparten: facer pasteis. Na súa visita de sábado ao mercado para mercar ingredientes pasan polos postos da señora Pepa (a dos froitos secos), do señor Paco (o froiteiro), de don Luís (o do ultramarinos), de Pilarica (a dos ovos)... pero a Teodora escapoulle a pelota que sempre leva consigo e ao abaixarse para recuperala descobren que Pepa ten unha cola verde chea de escamas... e moitas máis cousas sorprendentes, todos os seus amigos teñen algo de animal: son monstros disfrazados de persoas! teñen moito medo, moito medo ata que deciden actuar, que cres que farán? como poden saír de problema semellante? Haberá que ler o álbum, observar os xestos e expresións de cada personaxe, haberá que entrar nese mundo e pensar.

Superpataca en Enredo cósmico nas cloacas. Episodio 3 de Artur Laperla publicado por Mamut, agora en galego, para + 6 anos.

Da presentación editorial: "Nas cloacas: aquí conclúe esta triloxía espacial. Cun ladrón que case sae coa súa, unha cazarrecompensas rabiosa e naves micronianas sobrevoando os sumidoiros. E o que é peor: o rei Lesma, vitorioso e armado cun poderoso raio, está disposto a acabar dunha vez por todas con Superpataca. Conseguirao?" 

Unha historia ben repugnantiña co seu paseo polo submundo, un relato que se sitúa no universo e tamén no subterráneo, estraños personaxes cos que costa traballo identificarse...