Libro musical

 A Landra viaxeira e o amigo Lambón de Suso Bello e Sabela Olivares que forman o grupo Os Jalochos de Ribeira.

As ilustraciós son de David Cuence e a editorial A Compañía do Ruído. Así se presenta: "Un libro no que o público infantil poderá seguir as aventuras destas dúas personaxes e os amigos e amigas que polo camiño atoparán. Cunha folla de carballo que se transforma en camión, nun barquiño, nun paraguas, se precisan dun avión, Landra e Lambón coñecerán a Picapeixe e Picapaus, o punki Ramón o Salmón, a píntega Leda, Old Pot que é unha tarteira vella e Lara, a píllara espacial. Respectar a natureza, viaxar por vilas e cidades, xogar co ritmo da música, cantar e bailar sen acougo, son parte das propostas que pon en valor este libro para o divertimento das pícaras e pícaros da casa.
Landra e Lambón, dúas criaturas que son un conto de fadas, relatan unha fabulosa historia chea de música, cor, aventuras, novas amizades e singulares expresións que pola costa galega adoitan falar. Este conto leva aparellados distintos recursos en soporte dixital, completando así a obra cun audiolibro e doce pezas musicais para gozar en familia." A el accédese a través dun código QR.

 

Que haberá na barriga de mamá? de Ana López Quintela publicado por Alvarellos na colección Verdemar.

Da presentación editorial: Álbum ilustrado creado pola educadora infantil Ana López Quintela, despois de Na busca de Antón. Nesta historia coñeceremos unha familia. A protagonista, June, ten dúas mamás, e terá que descubrir que nace dentro da barriga da súa nai máis cantareira…

TEXTO CONTRACAPA

Eu teño dúas mamás, ben distintas por dentro e por fóra.
Hoxe veño contarvos unha historia moi divertida, sobre o que tiña miña nai dentro da súa barriga.

ARGUMENTO

June, a protagonista deste marabilloso conto, ten dúas mamás. Ben diferentes entre elas. Un día foron ao hospital e agora algo está a medrar no ventre da nai máis cantareira, pero June non sabe o que é. Escoita ás mamás falar da semente que está a medrar dentro, e ela entón pensa se será un arando… unha cereixa… unha ameixa… un limón… un aguacate… ou unha manga. Ata que un día descobre que é o seu irmán Teo a quen gardaba a súa mamá na barriga, e con quen axiña poderá xogar. 

CLAVES PARA A LECTURA

As familias son diversas. Son núcleos de afecto profundo e non teñen por que seguir modelos predeterminados. Nesta familia, dúas son as mamás da protagonista. Unha historia verdadeira que nace con June, a propia sobriña de autora.

Un conto que nos mostra o desbordante que pode chegar a ser a imaxinación na infancia.

Contaxia a alegría na descuberta da vida.

O álbum, escrito en verso, seduce tamén pola sinxeleza e inspiración das súas orixinais ilustracións". 

Unha historia que xira ao redor da pregunta que xorde cando as cousas cambian aínda que sexa pouco a pouco, nunha evolución constante...

Unha nova BD

Historias do páramo de Pjota e Senande está publicado por Galaxia. 

Preséntase así: "Cairo é unha candorca vagabunda que vive nun páramo abatido pola violencia de bandidos, bestas e señores da guerra sedentos de poder. Outros moradores fan o que poden para saír adiante neste mundo inhóspito e perigoso. A súa turbulenta vida dará un xiro no momento en que adopta unha peculiar rapaza que atopa tras unha escaramuza. Cairo e os seus compañeiros veranse envoltos nunha aventura inesperada, pois esa rapaza é de sumo interese para as forzas escuras que habitan neste lugar." 

Fronte ás ansias de poder absoluto e fronte a todo o terror está o mundo do tenrura polas pequenas criaturas, os coidados. No fondo, é unha loita de machos e femias, sexan da especie que sexan. Unha historia que promete novas aventuras!  

Varios títulos

A meiga roubasoños de Pablo Nogueira está ilustrado por Manuel Uhía e publicado por Baía. As imaxes gardan a maxia deste artista  e as súas acuarelas para representar un mundo cheo de tenrura e boas vibracións, a bruxa é simplemente unha vella de aldea das de antes coas gafas para a presbicia, a rapazada é a de sempre habitando un mundo cheo de dozura. Imaxinades unha vila da que desaparece o sol e con el os soños das crianzas que non poden lembralos cando espertan? Tampouco conseguen durmir á primeira, adian a hora do descanso. Cando llo contan á mestra, esta pensa que pode ser cousa da bruxa Taparuxa e proponlles que deixen un libro no cuarto para que a meiga poda ler en vez de roubarlles os soños (porque ler non deixa de ser iso, encher de historias para soñar) e así conseguiron que  se alimentase das fantasías dos libros e superara esa enredante enfermidade. Dentro dese tipo de historias que tentan explicar a maldade nunha carencia e que pode ter remedio cando se lle achega o que precisa a persoa...

O mellor gato da vila de Susana Peix e Brenda Figueroa está publicado por Cumio, traducido por Iolanda Mato, na colección Lemos +6. Forma parte dunha colección moi didáctica que comeza cun consello (neste caso "Mostra sempre a túa mellor versión") e remata cun pequeno texto de autoaxuda "Para poder ser un mesmo é importante que non nos deixemos levar polo que se espera de nós. A felicidade e o benestar conséguense desde o interior de cadaquén" e tres etiquetas: apoderamento, enxeño e astucia. Polo medio a historia dun gato amigo dos ratos que cando lles escoita á ama que que se vai desfacer do gato porque ten a casa chea de ratos así que os convence para que se deixen pillar e desa maneira poder mostrarlle á humana que o fai ben pero cando estes desaparecen escóitaa falar de quer xa non precisa gato porque non ten ratos. 

Entre "Para que quero un gato? A casa está chea de ratos..." e "Para que quero un gato?Se xa non teño ratos..." anda o xogo.

Unha pequena historia: Candela e o espello máxico de Andrés Villar Murillo publicado por Toxosoutos. Un libro dedicado á súa neta no que semella que son del tanto o texto como as ilustracións. Candela é unha nena de oito aos que atopa un espello no lixo, pronto descubrirá que é máxico e o seu poder consiste en tragar todo o lixo e contaminación que hai nos arredores. O espello non reflicte a imaxe das persoas senón que fai desaparecer o que estorba. A historia desenvólvese en Noia, coa praia de Testal ou o río Traba na trama.

Esta é a primeira incursión na literatura infantil e de ficción deste noiés profesor e guía de alta montaña e alpinismo xa leva publicadas obras ao redor desta temática.  

Lanterna de Aristóteles

Lanterna de Artistóteles é o nome que se lle dá ao aparato masticador dos ourizos de mar, unha estrutura singular O filósofo grego descubriuno, de aí o seu nome. Cando o dicimos vennos á cabeza A lingua das bolboretas, unha lingua tamén ben especial que lle dou nome ao conto de Manuel Rivas e a película de José Luís Cuerda.

Lanterna de Aristóteles tamén denomina a colección de divulgación científica que `puxo en marcha Galaxia  que publicou A que cheiran as cores? A esperada guía para coñecer o cerebro, de Juan Casto Rivadulla Fernández,  Puf! Vaia peido… Seres sorprendentes con nomes ben ocorrentes, de Luisa Martínez Lorenzo (dedicada á divulgación científica como responsable da Unidade de Cultura Científica do CSIC en Galicia e coautora tamén de Que teñen que ver as vacas co cambio climático? publicado por Hércules) quen asume a dirección da colección. Apareceron algúns outros títulos como  Viches iso?Un singular percorrido pola vida das aves invisibles de José Arcas e agora faino Un mar de preguntas de Javier García Galdo moi ben ilustrado por Roque Araújo Rey. Por que califico a ilustración? Realmente seméllame moi interesante, sintética, case xeométrica ou minimalista tremendamente clara e didáctica.

Ben é certo que o libro non é o álbum ilustrado que moitas veces buscamos neste tipo de publicacións, pero achéganos respostas a preguntas que estaban aí, na traseira do noso cerebro. Vexamos: por que o mar é azul? por que é salado? que é o mar de ardora? que é a marea vermella? cales son as diferenzas entre o peixe branco e o peixe azul? en que sentido xiran as correntes no mar? de onde veñen as ondas? clmose forman as praias? que é un afloramento costeiro? cal é a diferenza entre os peixes de auga doce e os de auga salada? por que soben e baixan as mareas? que significa marusía? e un longo etcétera. Dividido en catro partes, agrupa en cada apartado as explicacións: A auga e o océano, Os habitantes do azul, O contorno costeiro e Nós e o mar.   

Da presentación editorial: "Para que serve una balea? canta forza ten o mar? cantas especies habitan os océanos? porque soben e baixan as mareas? estas e moitas outras preguntas teñen resposta neste libro sobre o mundo mariño, con ilustracións que espertarán a túa imaxinación e explicacións claras e sorprendentes baseadas no rigor da ciencia e do que hoxe coñecemos do mar. en cada páxina aprenderás algo sobre os misterios do grande azul e comprenderás por que debemos coidalo. empápate coas súas páxinas para poder coñecer, amar e conservar os nosos mares." 

Di o autor que quixo responder as preguntas que lle facían os seus fillos, e faino da maneira máis doada posible. Trátase de coñecer e entender, de saber o que hai e os perigos que se corre para poder aplicar a mirada ecolóxica e facer intentos por mellorar, de forma que non deixemos o planeta nunhas condicións imposibles para o futuro. Xusto López  Carril, no prólogo relata a historia dos seres vivos dunha maneira ben interesante: "En realidade todo comezou cando unha célula toleirana se puxo a danzar dentrpo sde certa alga no fondo do mar. Esta bailarina estivo soa durante millóns e millóns de anos buscando unha parella acuática e, grazasao azar cósmico, un día atopouna. Estón abrazáronse de fomra intensamente química e así naceron os primeiros seres pluricelulares. Os nosos antepasados lograron reptar ata a terra, pero nós aínda levamos moito marno noso interior. Por exemplo, os músculos e os nervios que nos capacitan para falar e xantar desenvolvéronse no mar. Con algúns escualos compartimos a mesma estrutura dos camiños das neuronas que saen do cerebro. Os riles e a parte interior dos oídos son herdanza do noso pasado naauga. E os brazos e as pernas foron medrando a partir das aletas dos peixes." E outra afirmacións como "Hoxe en día o mar cobre máis do 70 por cento da superficie do planeta, Se cadra o futuro da humanidade está escrito no libro do mar, o clima da Tera depende da saúde dos planetas... Porque unha das cousas que define a humanidade é a súa curiosidade e interese por coñecer o descoñecido este libro tentar colaborar nese estudo, en palabras do autor, porque igual o planeta en lugar de chamarse Terra tiña que terse chamado Mar.   

XX Premio de Literatura Infantil e Xuvenil Pura e Dora Vázquez

Unha tenda azul cobalto de Antonio Yáñez Casal acadou XX Premio de Literatura Infantil e Xuvenil Pura e Dora Vázquez a texto e Fernando Díaz Mirón á ilustración. Aparece publicado pola Deputación de Ourense que é quen convoca o certame para homenaxear a estas escritoras que foron pioneiras na nosa literatura infantil.

Do texto, o xurado destacou a súa orixinalidade e o rompedor da súa temática; ademais, subliñou, posúe unha linguaxe e un estilo coidados, e favorece a transmisión de valores necesarios como o traballo en equipo e a perseveranza.  Unha historia longa, contada polo sobriño do protagonista, un tendeiro que cando pecha a tenda (apremiado polos supermercados e centros comerciais) atopa unha caixa que lle deixou unha veciña, a señora Coralia, xustamente o día que morreu. Como ninguén pasou a recollela ábrea e atopa un libro co título Instrucións para atender unha tenda que non é unha tenda. Fáiselle saber que non pode perdelo agora que a dona xa non está e aparecerá a buscar axuda un neno que estaba a soñar co avó e espertou sen saber o final do soño. Na busca dese soño van percorrer medio mundo ata dar coa chave que abra a porta a esa realidade. Unha historia surreal que se vai complicando mentres aparecen no paso das Termópilas, na guerra de Troia ou outros lugares e situacións sen nome coñecido.

En canto ás ilustracións, o xurado destaca "a importancia do traballo, unha obra realizada de xeito manual a lapis, que capta moi ben os feitos da narración. As ilustracións teñen moi bos enfoques, con xogos e perspectivas diferentes, e complementan a narración sen interferir nela, o que favorece que o lector poida imaxinar a historia libremente".

Xirarei! de Pablo Carreiro publicado por Cuarto de inverno.

Da presentación editorial: "Xirarei! é un percorrido único por Galicia que mestura humor, tenrura e unha fonda admiración pola cultura galega. A través dun itinerario que abrangue os recunchos máis fermosos e emblemáticos da terra, o autor fainos partícipes dunha viaxe onde cada páxina é unha homenaxe ao noso patrimonio cultural. O lector poderá gozar de anécdotas cotiás con moita chispa ao tempo que descobre lugares máxicos, tradicións ancestrais e personaxes entrañables.  Pablo Carreiro celebra unha oda á identidade galega relatada con agarimo e retranca e ofrece unha experiencia que deixará unha pegada fonda no corazón de quen a lea."

Unha obra que poderiamos considerar estraña (por non dicir outra cousa) pola irregularidade no comezo con citas de cancións en castelán cando fala de cultura galega e fai coma a rapazada que na exposición do Alba de gloria apuntaba autorías para o futuro como Ana Kiro ou Gayoso. Irrespetuoso? non sei pero certamente presenta unha mestizaxe con moito traxe "rexional", criterios de selección pouco obxectivos á hora de ver quen nos representa e un certo barullo que semella ser a marca divertida da casa. O autor ten un estilo propio, sen dúbida, e nese xiro no que se empeña vai recollendo os elementos que considera igual sen pensalo demasiado ou tomando esa decisión de colocar a Castelao ao lado de Ramón Conde. Creo que está no seu carácter: alegre e moi de cultura popular (no sentido do que se populariza).   

Unha bd e un noveliña

Miquits. Visita á casa da avoa de Paula Cheshire nas imaxes e nos textos Alba de Evan con Xabier Domínguez, aparece publicado por Antela editorial.

Da presentación editorial: "Miquits non é un gato calquera, é o inseparable compañeiro dunha bruxa. Canda ela, e o resto dos seus amigos, enfróntase a misterios e perigos en cada recuncho. Nesta ocasión, a viaxe lévaos ata a casa da avoa Emelinda, onde novas aventuras e desafíos os agardan.
Un cómic cheo de maxia, diversión e emocións que conquistará pequenos e maiores."

Vai de bruxas, neta a avoa, cada unha coas súas mascotas, unha araña a da avoa e un gato, un rato e un can de neta. -Como viaxan? -En vasoira, - Como se entenden entre si os animais? - Vanse afacendo incluso aos bovos que alí coñecen coma o gran dragón chamado Coca e as preguntas continúan: -Teñen medo? -Como se comunican cos que están lonxe? - Cal é o oficio da araña? -Lévanse mal o can e o gato? - E o gato e o rato? - Non hai bruxos na historia?...

Unha banda deseñada para pequerrechos e pequerrechas!

A miña avoa, a miña heroína de Sabela Fernández Trelles ilustrado por Blanca MIllán e publicado na colección Merlín (a partir de nove anos) de Xerais. 

Preséntase así: "Un emotivo relato sobre a ansiedade na infancia e a fortaleza de sentirnos acompañados polos nosos seres queridos."

Certo, vai de sentimentos e emocións. Ansiedade, inseguridade, tristeza... nunha costa abaixo: mal humor, enfado cos demais, pensamentos negativos, silencio... non querer preocupar aos que a queren, sentirse "coma se estiveses a recibir empuxóns cada vez máis fortes ata que caes ao chan e es incapaz de volver levantarte". O diario como a mellor maneira de expresar os sentimentos e desfogar, a compañía dos que a queren como a mellor medicina.

Despois de contar a súa historia, pasa a contarnos a historia da súa avoa de como viven nunha aldea e se ten que desprazar á cidade e a un internado para poder estudar, o mal que o pasa alí pero tamén como consegue unha amiga para toda a vida, con ela aprende o valor da lectura. A avoa ademais de mostrarlle un moddelo de superación explícalle que é a ansiedade: "Imaxina que estás na selva e ves un león. O teu corpo pose alerta: notas suores fríos e o teu corazón bate moi rápido... Pois ti agora mesmo ves leóns por todas as partes e a túa cabeza envíache eses sinais de alerta en forma de pensamentos negativos. Por iso tes que tratar de plantarlles cara, dilles que nestes omentos tes mellores cousas que facer. Non deixes que ocuen a túa mente. Verás como a seguinte vez que veñan o farán con menos forza, e así ata que teñas o control". Si, acabará aceptando que ven dunha saga de mulleres fortes e nada poderá con ela.

Entendo que este tipo de libros poden ser necesarios pero igual había que coidalos un pouco máis...