Volven os esqueletos

 Noite de golpes ten dous protagonistas: esqueleto pequeno e esqueleto grande. Dise na presentación: "O esqueleto grande e o esqueleto pequeno non poden deixar de chocar unha e outra vez. O Dr. Ósos está atento para resolver cada situación, pero a súa paciencia ten un límite…"

Cheo de repeticións nas palabras e nas situacións, sempre nun ambiente de risas e alegría porque "No escuro, escurísimo soto dunha escura, escurísima casa, un esqueleto pequeno está ler un cómic. Nunha escura, escurísima rúa dunha escura, escurísima cidade, un esqueleto grande está a pasear o can." Que vai pasar? Porque pasará... unha e outra vez. Tamén descubriremos que os esqueletos se ven na noite porque hai escuridade e non é gratuíto xa que o branco vese sobre o negro e pasa desapercibido sobre o branco.

De Allan Ahlberg e André Amstutz, traducido por Sandra e Óscar Senra Gómez esta publicado por Kalandraka na colección Tras os montes cunha cuberta con volume que brilla na escuridade. Que máis podemos pedir? Agora que as noites serán máis longas e se acerca o samaín co medo no programa, leamos libros marabillosos coma este que nos poñen a ben cos tópicos dos temores. Riamos, divirtémonos con estes dous esqueletos aos que nada malo lles pode pasar(igual porque xa lles pasou).

Un ano enteiro

Un ano enteiro de Leo Lionni está traducido por Xosé Manuel González e publicado por Kalandraka na colección Tras os montes. 

Da presentación editorial: "Unha historia para coñecer os meses do ano e o ciclo das estacións, ademais de sensibilizarnos sobre a importancia do coidado da natureza." "Unha nova fábula de Leo Lionni para familiarizarse cos meses do ano, coas estacións e co valor da natureza. O primeiro día de xaneiro, Lolo e Lara, dous ratiños de campo, fan unha nova amiga: Flora, unha árbore falante. Tras superar a sorpresa inicial, deciden visitala durante todo o ano. A medida que pasan os meses, Lolo e Lara observan como Flora absorbe a auga da neve ou da chuvia, como florece na primavera, dá froitos no verán ou lle caen as follas no outono. Cando chega o Nadal, Lolo e Lara celebran xuntos que teñen unha grande amiga e prepáranse para un novo ano cheo de sorpresas."

"Regresan os coñecidos personaxes do gran Leo Lionni neste clásico publicado orixinalmente en 1992 e inédito en España. Un álbum ideal para coñecer o ciclo do ano, os meses e as estacións, ademais de sensibilizar os lectores e as lectoras máis pequenos sobre a importancia do coidado da natureza e do medio ambiente. Unha fábula deliciosa editada nun orixinal formato e unha lectura perfecta para todo o ano."

O formato é ben especial. Moi alongado e alto, coa ilustracións acostumadas de colaxes con recortes de papel. 

Cando os ratiños xemelgos descobren un rato de neve cunha vasoira na man... sucede que non é tal vasoira senón unha árbore que lles fala, mes a mes visítana e van vendo como cambia, como lle nacen os gromos, as flores e as follas, os froitos no seu tempo... e como lle caen as follas no outono, cando os ve tristes ela dilles: "Non vos preocupedes, o ano que vén, terei follas novas".

Os ratiños empatizan coa árbore, dálles pena que non se poda mover e que corra perigo ante os incendios, por iso lle axudan cunha mangueira e auga. Son amigos, así que en Nadal traeranlle agasallos, claes serán os que máis lle gustan? Tamén para iso dá a historia, para percorrer un ano ao redor dunha árbore cos seus cambios, para ver os perigos do lume e para saber cales son as preferencias de cadaquén.  

Paulo está de mal humor

Paulo está de mal humor de Natalia Shaloshvili está traducido por Iago Nicolás e publicado en Kalandraka na colección Tras os montes.

Hai días así, nos que espertas de mal humor e semella que todo é gris e a nube non se vai ir do ceo. Iso lle pasa a Paulo. Todas as propostas da nai lle parecen mal. Para todas ten desculpa: os bambáns balancéanse demasiado, o areeiro está cheo de area, o tobogán esbara moito, a auga está mollada... 

Daquela a nai decide que o mellor é dar un paseo. Aparece unha amiga de Paula que se alegra tanto de velo que lle dá unha aperta fortísima e xuntos vanse animando uns e outras. Porque para o mal humor hai remedio, porque así como ven pode irse, porque non hai nada como unha boa compañía para cambiar a cor do día.

En formato grande, con letras e parte do debuxo en releve... un marabilloso álbum sobre o humor. As ilustracións moi expresivas e ricas vannos levando por mil detalles coa presenza dos ratos aí, á volta da esquina da familia gato, os xoguetes de Paulo, os alimentos, as roupas e complementos que adornan o mundo, o resto dos animais que forman parte desa sociedade e a gran pregunta: como poden ser tan suxestivas as manchas? como se pode conseguir tanta expresión sen apenas detalle?

Como nos sacamos os temores?

Sacapenas de Browne, Anthony traducido por Chema Heras e Pilar Martínez está publicado na colección Tras os Montes de Kalandraka.

Cando es un rapaz preocupado calquera cousa é motivo de inquedanza. No caso de Bieito cóntannos que se desasosega pensando nos sombreiros (que parece que non usa), nos zapatos, nas nubes, na chuvia,  nos paxaros xigantes... Non se pode vivir tan desacougado, así non dormes nin descansas. Os país tentan tranquilizalo dicíndolle que todo está na súa cabeza, que nunca lle vai pasar porque eles están aí... pero iso non o tranquiliza. Vai ser a avoa quen o faga por medio dos sacapenas, eses pequenos bonecos guatemaltecos que axudan a metelas debaixo da almofada. O máis importante, é que Bieito descobre que lle preocupan os demais e non quere que tampouco estean inquedos e atopará a maneira de resolver tamén ese problema. Agora Bieito xa sorrí e vai pola vida tranquilo!   

As diferentes culturas teñen maneiras distintas de resolver os problemas que nos preocupan, beber desas civilizacións é unha riqueza que non podemos perder. Anthony Browne recolle esta costume ou lenda  nun lugar afastado de Gran Bretaña, o seu país de orixe, e divúlgao da maneira máis fermosa contándollo á rapazada de todas partes do mundo. Por iso, os sacapenas teñen as cores e os tecidos de Guatemala e sempre que contamos a historia ou construímos un sacapenas nos acordamos da civilización maia. 

As cores das ilustracións obrígannos a pensar nas emocións que embargan a Bieito: as páxinas en branco e negro son como pesadelos e o surrealismo fai acto de presenza nun universo onírico. O resto da obra está realizado en cores vivas. A imaxe da cuberta é case a mesma que a da primeira páxina pero cambia a expresión, de tal maneira que a rapaz semella máis pequeno nunha delas. Vémolo tamén máis pequeno cando está cos pais que parecen enormes. A habitación da casa da avoa é espectacular: o papel pintado dun barroquismo extremo, o cadro "O camiñante sobre o mar de néboa" de Friedrich fainos pensar no romanticismo. A avoa é quen lle vai dar a solución, pero aí non remata o conto e nesa "continuación" está para min a meirande riqueza e o punto de empatía e solidariedade que vai salvar a Bieito para sempre. Así achéganos unha ensinanza que non debemos pasar por alto: contar o que nos preocupa a outros axúdanos pero non podemos cagar aos demais con esas preocupacións, temos que axudarlles a levar as nosas e as súas.  

Que sabias son as avoas! Que marabillosos os grandes autores de álbum!  Podemos recoñecer a man de Browny nas cores, nas figuras, nas expresión que nos achega aos pais simios, na cantidade de chiscadelas que nos obrigan a repensar todo o que vemos porque nada é gratuíto e canto máis o miremos máis detalles imos descubrir (por exemplo que o papel pintado do cuarto de Bieito vai cambiar co obxecto que lle preocupa en cada ocasión, o poder das sombras e as enrugas nos medos, as manciñas do neno aguantando das sabas cando está temeroso... a min atráeme esa imaxe do neno de costas construíndo sacapenas para os sacapenas que relaciono coa de Friedrich polo xogo coa pirámide e o contraste entre a luz e a sombra porque ese home que sobre a montaña mira o mar de néboa (aquilo sobre o que non ten poder) é agora un neno que dende a luz constrúe pequenos obxectos que se converten en amuletos para enfrontar os seus medos.

Neste caso, o libro vai acompañado dun boneco sacapenas de comercio xusto, pode pedirse máis? Kalandraka sempre indo un pouco máis alá, engadindo valores, sumando causas.

PARABÉNS por tan bo facer!

Un e sete, que poden ser 70 ou 700 ou 7000 ou 7 millóns

 

Un novo libro de Gianni Rodari que nos chega da man de Kalandraka, na colección Tras os Montes, con ilustracións de Beatrice Alemagna e traducido por Carlos Acevedo.

Un e sete vainos contando que o autor narrador coñeceu unha vez un rapaz que era un e sete a un tempo, porque eses sete "sempre eran o mesmo rapaz de oito anos que xa sabía ler e escribir e andaba en bicicleta sen agarrar o guiador" e aínda que cada un tiña o pelo ou a pel dunha cor e vían as películas en linguas diferentes, "rían na mesma." O autor quere concluír cunha esperanza "Agora  xa creceron todos, e non poderán facerse a guerra, porque os sete son un único home."

Si, o activista de Greenpeace, á pregunta dunha rapaza: como eras quen de ir nunha zodiac e plantarte diante dun barco enorme para paralo? el explicáballes "pensaba que quen levaba o timón nese cargueiro tamén era un home e non ía matarnos" pero si afundiron o Rainbow Warrior e ao membro da tripulación Fernando Pereira con el. A humanidade é así: metade anxos e metade demos, unha parte buscando a luz e a outra a escuridade, pero hai que manter a esperanza, especialmente cando traballamos con crianzas, elas deben confiar nos adultos que coidarán delas e nos iguais que non deberían actuar como depredadores. Niso estamos, en sementar esperanza sen ocultar a verdade.

Un novo libro de Leo Lionni

 

Un peixe é un peixe de Leo Lionni aparece na colección Tras os montes de Kalandraka. Con este título chega o autor á ducia de libros en galego traducidos e publicados por Kalandraka nese intento por traer aos mellores á nosa lingua, nese interese por dotarnos dos clásicos infantís e non permitir que desaparezan na voráxine das novidades. Neste caso traducido por Xosé Manuel González e na colección Tras os montes.  Preséntase así: "Unha fábula sobre a amizade que anima á reflexión sobre a identidade, o coñecemento e a aceptación dun mesmo."

Si, na lagoa atópanse un peixiño e un cágado. Ao peixe cústalle traballo comprender que o cágado se converta en ra, máis tarde resultaralle moi interesante o que esta lle conta do que ve polo mundo: paxaros que voan, vacas con bolsas rosadas cargadas de leite, xente camiñando a dúas patas... O peixe soña con todo o que a ra lle conta (aínda que tal como el as imaxina igual non é como realmente son). Un día non aguanta a curiosidade e salta da auga para a terra coas ganas de ver ese mundo. Case morre no intento se non fose porque a ra se dá conta e o empuxa de novo á auga; alí recupérase e acepta que un peixe é un peixe.

Moita ensinanza nun só libro.Os adultos verémonos moi reflectidos cando vemos todo á nosa medida, cando queremos facer o que non  nos corresponde...

A pequena familia, unha obra clásica de 1964

A pequena familia, unha obra clásica (de 1964) que nos chega da man de Kalandraka nese empeño por actualizar as obras que non poden perderse. Un álbum ilustrado con texto de Sesyle Joslin, ilustracións de John Alcorn en tradución de Xosé Ballesteros.

Da presentación editorial:

Publicado en Nova York en 1964, «A pequena familia» contén catro relatos breves, sorprendentes e deliciosamente absurdos. Trátase de construcións moi sinxelas estruturadas sobre a base da acumulación e a repetición de elementos ata alcanzar un final inesperado e humorístico. Xunto cos divertidos textos de Sesyle Joslin destacan as ilustracións de John Alcorn, un referente histórico da ilustración pop: chama a atención o vistoso colorido das escenas, con debuxos de trazos finos e estilo neoclásico. A súa obra caracterízase pola frescura, a creatividade e a elegancia dos seus deseños, en que priman a xeometría das composicións, alén de integrar
a tipografía, explorando as súas posibilidades plásticas e comunicativas. Un anexo final ofrece un glosario bilingüe galego-inglés para perfeccionar o vocabulario con palabras básicas do ámbito doméstico, familiar, lúdico...

Un libro sinxelo con toda a calidade que os mellores lle dedican ás crianzas. Unha obra acumulativa que xoga con ese recurso: A casa. Na casa está o salón. Na casa está o salón, e no salón está o pai.(...)" e unha sorpresa final. Así en catro relatos: A pequena familia, O banquete, O pallaso e A bela dama. Un vocabulario final fai que podamos ler esas historias tamén en inglés. Así de doado. Unha verdadeira marabilla!

Non é cousa de perdelo...