Un poemario de Elvira Ribeiro Tobío: Mar de mazá

 

Mar de mazá de Elvira Ribeiro Tobío con ilustracións de Begoña G. Arce é unha nova proposta que non nos vai deixar indiferentes. Un percorrido poético polos mares, cun poema de entrada (Convite) e outro de despedida (Maradeus), dezaseste en total, cheos de referencias. Conta a autora que levaba gardado, como a riqueza nun cofre, todas esas ideas, palabras e historias relacionadas co mar, de tal maneira que chegou o momento de recollelas nun libro. Un fermoso volume de bo tamaño que se completa cunhas ilustracións pouco comúns (neste tipo de publicación para rapazada) de Begoña G. Arce; debuxos en branco e negro cheos de misterio e suxerencias, unhas imaxes que se prestan a buscar significado e nos poñen en situación de recoñecemento, de adiviñación, de poñer a imaxinación ao servizo da busca. Xeografías propias, mapas case imposibles, cidades irreais, illas inalcanzables, natureza inviable, mundos oníricos que semellan falar de surrealismo. Se buscamos o campo semántico de mar, o noso propio léxico e imaxinario marítimo, seguramente atoparemos coincidencias con este mundo de Elvira. Porque aquí están os poetas medievais, os piratas, os sete mares, a illa do tesouro, o "nós tamén navegar" de Xohana Torres, os faros, as crebas e os tesouros.

Xa Elvira nos trouxera o mar no libro As redes de Inés de 2014, xa limitara as vocais no poemario pAlAbrAs brAncAs e 2008 para publicar a biografía de Maruja Mallo formando parte da Mulleres bravas da nosa historia e  2017 e mais o álbum ilustrado Ola!, son un bicho bóla! en 2019. Sempre situándose en territorios propios, non repetíndose, creando con toda a imaxinación e o oficio en xogo.

Un bo libro!

Varios e variopintos

 

Antonio, o pintor con texto de Sara Quintana e ilustracións de Polo correo do vento está publicado por Lela Edicións grazas á colaboración do concello de Tomiño, a A.C. Antonio Fernández e a Fundación Xavier Pousa.

A vida do pintor que nace en Tomiño e vive entre Brasil, Italia e a súa Terra. Un artista de calidade e xeneroso, que despois de entegar obra aos museos de Galicia, lega todo o que lle pertence á veciñanza. Comparte o seu tempo con Eliseo Alonso, Xoán Piñeiro, Xavier Pousa...Ben merecía este libro, a rúa e o CEIP que levan o seu nome. Benzóns!!

Historias Colexiadas. Ilustres contadas de César L. Mougán e Héctor J. Pérez Cortizo aparece publicado por Medulia en tamaño grande. As ilustracións acomapañan cada texto e esténdense ocupando dúas páxinas. Un libro de poesía... Así aparece na páxina editorial: 

"Resumo: As tradicións populares, o mundo animal e o mundo da natureza, xunto con referencias ancestrais como os mitos e as meigas, o mar e os seus tesouros conforman as páxinas dun libro dirixido ás crianzas, moi recomendable para usar como ferramenta nos colexios de apoio á lectura."

Álbums que falan de ecoloxía sen nomeala (II)

Debaixo do asfalto, a flor de Mónica Rodríguez e Rocío Anaya traducido por José Luis Garrosa e publicado por A fin de cuentos. 

Así se presenta:"Neste lugar, cuberto agora de asfalto, houbo hai tempo unha terra verde e altas árbores e mesmo un río de augas sonoras. Un día, unha familia de vendedores ambulantes acampou alí. Foi León, o do riso bonito, quen descubriu a flor. Coidouna, evitou que os outros nenos a esmagasen e fíxoa a súa amiga. Sentaba a carón dela para ver pasar as nubes e contarlle anacos da súa vida. Contáballe o da súa vida errante, o da burriña Brisa, o de Camila, cuns dedos que un día se entrelazaron cos seus."

Cunhas ilustracións en base a manchas nas que as figuras aparecen case indeterminadas, un texto que nos fala do pasado, das lembranzas de alguén que pasou por un "aquí" e cóntasenos que un día houbo unha flor e natureza onde agora só queda asfalto, dos coidados que un rapaz lle prestou á flor (igual que nun planeta distante fixera o Principiño). Fálasenos da vida errante dunha xente que viaxa nun carro, do que fai cada un deles, da noite ao redor da fogueira e de coma o vello lles conta historias (ou máis ben sucedidos como ese de cando lle entrou un oso no carro). León, o neno que coida a flor, fálalle, cóntalle a súa vida, explícalle de maneira fabulada a razón pola que vai descalzo ou leva a roupa esfarrapada; é el moi sensible por iso sofre cando venden a burra Brisa ou cando tivo que despedirse da nena Camila da que estaba namorado por iso lle dará ese nome á flor.

O val silvestre, tal como era, resultaba misterioso e belo, a irmá pequena paseaba cunha manta longa nos ombreiros que cubría os prados, tal como a capa dunha raíña. Cando marchan case esquecen a León que estaba deitado a carón da flor mirando o sol no ceo, son os paxaros que comezan a facer círculos no ceo (pensando que está morto) os que delatan a súa presenza. Volven a buscalo e el asomado entre a lona  ve como se afastan o bosque, o río, os prados e a flor que nunca volverá a ser a mesma. Porque onde hai cemento houbo natureza e paisaxe, árbores, flores, prados onde quedaban as pegadas que agora non podemos deixar sobre este chan gris e frío coma os soños cando non os soñamos.

Un fermoso texto que nos leva a pensar no pasado dos lugares e nos nenos capaces de coidar flores ata o punto de esquecerse de todo o demais.

Libro de coñecemento

O gran libro dos nosos mares de Blanca Millán está publicado por Cumio formando parte desa colección "O gran libro de", todos eles desta autora que xa publicou o da nosa horta e o dos nosos montes. Unha ilustradora e divulgadora que neste caso nos pregunta: Sabías que máis do 70 % da superficie terrestre está cuberta de auga salgada? Este dato pon en valor a importancia dos mares e océanos nas nosas vidas, así como nas de miles de especies animais e vexetais que fixeron deste inmenso hábitat o seu fogar.

Nas páxinas deste libro, agardante moitos datos curiosos, ideas inspiradoras e actividades divertidas para que explores o mar en toda a súa grandeza. Ben sexa que esteas a gozar dun día de praia, explorando o porto ou practicando algún deporte acuático este libro convídate a mergullarte nunha viaxe emocionate. Embarcaste nesta aventura?

Olibro consta dos seguintes apartados que nos falan da súa riqueza e variedade: Un mar de auga, O mar sempre en movemento, Os nosos mares e os noso ecosistemas, Aves á vista!, No verán imos á praia, Na area tamén se pode vivir, O mar tamén ten plantas, Quen vive no mar?, Como peixe na auga, Tempo de deportes acuáticos, Un paseo polo porto, O mar dá moito emprego, Imos de pesca, O mar é unha delicia, Unha pesca sustentable,Un océano en perigo, Os nosos mares necesítannos,Un mar dentro da casa e E agora, a xogar! Polo tanto, remata con xogos e actividades na natureza, para diferentes idades.

Álbums que falan de ecoloxía sen nomeala (I)

 

A pés descalzos de Katarzyna Samosisi está traducido por Ana Garrido e revisado por María Reimóndez. Publicado por Alvarellos na colección Verdemar de literatura infantil.

Da presentación editorial: "Un álbum ilustrado que axuda a comprender ás persoas que senten todo con alta intensidade. A autora é a artista e terapeuta polaca." 

As cores envolven o libro, as verdes predominan pero tamén se fan multicores (para falar das emociçons que embargan ás persoas moi sensibles), por veces o azul, o gris ou o laranxa ocupan enteiramente o papel. Detrás dunha cita situándote como unha criatura do universo, vai adentrando a lectura no que sentes, a través dos pés, cando vas descalza e a diferenza que percibes cando vas con calcetíns ou con zapatos; estes, protéxenche pero tamén impiden que sintas, pero ademais, sepr edebes coidar o que pisas para non lastimalo (aí o verso de M. Rivas "pisar suavemente sobre a terra" ten moito que dicir). Di, que as peresoas sensibles son como a planta "mimosa sensitiva" que se retira cando a tocamos.

Remata cun apartado "Sentir é existir" no que a autora fala da sensibilidade, o que fai que nos sintamos parte do mundo e que reaccionemos ante el, dos sentidos ou antenas coa que percibimos o que nos  rodea, de recibir e emitir mensaxes participando da vida, de como un sentido compensa a falta noutro, do contacto coa natureza e cos demais, de como mostrar os afectos, de como hai persoas con moita máis sensibilidade que outras polo que teñen máis imaxinación, son creativas e teñen soños fascinantes, son empáticas, atentas, presocupadas polas demais e recoñecen con facilidade as empcións alleas; tamén é certo que de vez en cando precisan desconectar e descansar, sobre todo a soas. Un libro para esas persoas, para que se comprendan mellor e podan coidarse sen sentirse diferentes porque a sensibilidade é un agasallo. Un libro, tamén para as demais, para que podan avanzar na sensibillidade e comprender a quen xa a ten ben desenvolta.   

Un novo libro de Miguel Ángel Alonso, agora poesía

De príncipes, princesas e outras andrómenas de Miguel Ángel Alonso está ilustrado por Luz Beloso e publicado por Xerais na colección Merlín.

Preséntase así: "Este é un libro de princesas que bailan, que xogan ou que espertan. Tamén de princesas que se anoxan e que se alegran. Hai algunhas que loitan e outras que berran. Xunto a princesas que fan do silencio a mellor ferramenta. Pódese cambiar a palabra «princesas» por «príncipes» e todo será igual. Porque este é un libro de poemas que claman a favor da igualdade." 

Un libro fermoso no que se coida ata que o primeiro verso estea en vermello, no que as ilustracións asumen significados simbólicos como ese neno demasiado pálido coa kufiya posta para falar de guerra ou a resolución da historia do príncipe arrogante que daba medo ás mulleres por medio de dúas imaxes, cando o poema se fai adulto a ilustración vólvese surreal e maior, as princesas que queren xogar ao fútbol aparecen co balón pero xogando na rúa (o que lles falta é o campo), 

Falar de igualdade en base a príncipes e princesas, como aquela folgazana que non se dá erguido cando chega o príncipe (vaille tocar durmir todas as páxinas do conto), ou o príncipe condenado a contar roda a eternidade por chegar sempre tarde, aquela que se fartou de vestir de rosa e cambiou por mil cores tirando a violeta,  o príncipe galante que por deixar pasar ás mulleres non pode regresar ao reino que decepcionou, a princesa que marchou do conto por vontade propia, o príncipe que non vai á guerra e perde o trono, a igualdade entre príncipe e princesa, as princesas que queren xogar ao fútbol pero non teñen balón e deben decidir se agardan a que llo traian ou van a por el, as limitacións que lles poñen aos homes e a rebelión necesaria, as reivindicacións da Asociación das Mulleres Fartas de Ser Silenciadas e da Asociación de Homes Cansados de Pelexar,  o príncipe que non fai nada porque di que non sabe, non hai cousas diferentes para príncipes e princesas, detrás dun nome (Andrea) hai un príncipe ou unha princesa ou simplemente un ser, ue hai detrás dun nome, o que pode haber detrás do príncipe ideal, aprincesa que se farta de que lle digan como ha de vestir, os príncipe que vive facendoo que outro queren e non conforme aos seus desexos, a princesa que di que quere reinar ela e non seu irmán cando en realidade o que queren é montar unha libraría entre os dous...    

A verdade verdade é que se fala de príncipes e princesas para dicir homes e mulleres, nenos e nenas, para colocar no terreo simbólico do conto a igualdade que debe impregnar a realidade.

Series en Xerais

Continuamos con series, por un lado estaos ante Heartstopper volume 4. Cuarto volume da serie best-séller «Heartstopper», escrita e debuxada pola autora premiada Alice Oseman e traducida por Nee Barros utilizando a linguaxe inclusiva cos finais en "es". Da sinopse: "O Charlie nunca pensou que el tamén lle puidese gustar ao Nick, mais agora son mozos oficialmente. O Charlie comeza a sentirse preparado para dicirlle esa palabra: quérote. O Nick sente o mesmo, mais anda con moitas cousas na cabeza: entre elas, saír do armario co seu pai e a posibilidade de que o Charlie teña un trastorno da conduta alimentaria. A medida que o verán dá paso ao outono e un novo curso comeza, o Charlie e o Nick están a piques de aprender moito sobre o significado do amor. Este é o cuarto volume da serie best-séller «Heartstopper», escrita e debuxada pola autora premiada Alice Oseman."

Fronte a todas as historias de amores heterosexuais ben contadas esta entre un mozo homosexual e outro bisexual, unha relación moi ben levada a relatada coa problemática da saída do armario, a declaración de amor e outras dificultades que sempre aparecen. As diferentes personalidades de mozos/as e persoas adultas, os prexuízos, as relacións familiares está presentadas cun grao de autenticidade que nos atrae.

A outra serie é Formigas Misión Samaín de Andrés Meixide e Pere Tobaruela publicado por Xerais.

Da presentación editorial: "Unha estarrecedora aventura da brigada especial das Formigas na noite de Samaín. FORMOS4, FORX4N, FORNEL4 e FORM4IL son os catro integrantes das FORMIG4S, unha brigada especial que vai ata calquera recuncho do mundo para esclarecer os casos máis enigmáticos e complicados. En «Misión Samaín» as FORMIG4S entran no Alén tras os pasos dun enigmático escaravello branco. Alí atópanse coa Santa Compaña e outros personaxes estraños. Nesta estarrecedora aventura no universo das tebras, o doutor Paumao pon a proba de novo a brigada especial. Cal será o desenlace? As FORMIG4S serán quen de volver ao mundo real?" 

Unha nova aventura da brigada que unha e outra vez deben enfrontarse ao inimigo perpetuo e saír ben paradas.