martes, 14 de novembro de 2023

Os migrantes en Kalandraka

Un novo libro para a colección MareMar de Kalandraka, con texto de Marcelo Simonetti, ilustracións de María Girón e tradución de Iago Nicolás.

Os migrantes. Que son os migrantes? esa é a pregunta que se fan os dous irmáns. El cóntanolo todo, estaban a piques de saír e a profesora Alicia dilles que van ter na clase dous migrantes, pasan a tarde e a noite dándolles volta ao que serán os migrantes: un tipo de pasteis, unhas mascotas (ourizos cachos, concretamente, deses que se converten en boliñas e rodan igual que pelotas), palíndromos... pola noite chegan os malos pensamentos (coa escuridade): e se son espíritos malos? Dormen mal e van con medo para a escola, cando entran fano collidos da man, dispostos a todo; cando entran na aula só hai dous novos co pelo moi rizado e os dentes moi brancos, sentados, cóntanlles como era a súa vida lonxe, fanse amigos e andan tan abstraídos que se esquecen dos migrantes que non apareceron pero se o fan non haberá perigo, agora son un equipo de catro imposible de derrotar.

Pauli, a irmá, para pensar mellor ponse na postura da famosa estatua O pensador ou colócase coa cabeza para abaixo... Cando falan dos palíndromos crean algún máis que non deixan de sorprendernos. En fin, unha marabillosa historia, moi ben contada e ilustrada con lapises de cores en estilo realista, un relato que, no medio do terror nos abre a mirada á natureza ("mirei o ceo e convencinme de que, polo menos, era un día moi bonito para morrer")

A presentación editorial, inmellorable: "Unha proposta orixinal que aborda o encontro co diferente con humor e intelixencia, a través da mirada curiosa e inocente da infancia."

domingo, 12 de novembro de 2023

VI Premio Agustín Fernández Paz pola igualdade

O VI Premio Agustín Fernández Paz pola igualdade recaeu na obra Ringo. Memorias dun coello fedello de Pablo Nogueira

Da presentación editorial: "Ringo é un coello que forma parte dun impresionante número de maxia do mago Leo. A causa dun erro na execución do truco, un día aparece nun lugar descoñecido, lonxe do circo. En compañía de Brétema, que o atopa perdido, e dos amigos Gada e Aldán, vivirá aventuras e enfrontarase a perigos mentres tenta regresar ao Circo Fantabuloso: unha comunidade de artistas onde cadaquén expresa a súa singularidade. Imaxinación, enxeño e humor intelixente mestúranse nesta aventura que aborda temas esenciais como o valor da amizade, a diversidade, a empatía e o amor."

Ringo vainos contando a súa historia, a do circo no que traballaba cunha serie de personaxes ben curiosos e tamén o presente cuns compañeiros marabillosos, capaces de salvalo das mans dun mago tolo e interesado. Ter como amigos a unha nena que o adopta, unha rapaza saharauí e un neno cego que se fai acompañar dun can que o axuda. Eles son quen de resolverlle o futuro a un antigo actor, de escribir novas no xornal de escola ou de vivir felices mentres agardan que o mago manco de nome Leo e poda volver ao circo para compartir os seus días con toda aquela troupe de extraordinarios seres.

O autor utiliza a rima para facer máis alegre a prosa ou inventa un xogo de cromos de escritores e escritoras galegas para aproximalo máis a nós, o que tamén fai co nome da nena, Brétema, ou do neno Aldán que é forte coma unha rocha, e compensa a falta de vista coa agudeza nos outros sentidos.  As ilustracións de David Pintor non defraudan, o seu estilo aparece depurado e a expresión na cara dos personaxes é magnífica.  

xoves, 9 de novembro de 2023

De Xosé Tomás e a AS-PG un libro ao redor de Rosalía de Castro

 

Cando penso que te fuches é unha obra de Xosé Tomas que aborda dende a perspectiva plástica a obra de Rosalía. En palabras do autor este poema é, de principio a fin, unha gota de auga que cae nunha poza e  se espalla en todas direccións. As imaxes suxeridas e que suxiren interpretacións e abren fiestras a que cada unha de nós a sinta nos momentos vitais persoais.

En branco e negro, buscando o expresionismo, espindo as imaxes de artificios, para chegar á pureza da mensaxe, crúa e directa. Dende ilustracións a recreacións, de novas interpretacións a creacións noutro ámbito, da banda deseñada á actualización da mensaxe, Xosé Tomás toma os poemas para convertelos en imaxes que acompañan as palabras dun xeito tan contundente como nese "Sen niño" de Follas Novas no que as imaxes de guerra e desa pomba da paz convertida nun xoguete a corda que non pode facer nada por si mesma, no medio dunha guerra na que a rapazada sofre. Realismo e simbolismo, actualización da mensaxe e sensibilidade pura.

domingo, 5 de novembro de 2023

Primeiras lecturas (II)

Axúdasme a debuxar un pato? de José Carlos Andrés con ilustracións de Pupé e publicado por Triqueta.

Da presentación editorial: "Non hai nada tan bonito como debuxar, pero, é fácil debuxar un pato? Matías é un neno un pouco ansioso, para todo necesita axuda. Matías ten que debuxar un pato para o seu cole, parece unha tarefa sinxela, verdade? Pois aparentemente a pesar de poder debuxar camións de bombeiros por el mesmo, non sabe debuxar un simple pato así que constantemente necesita a axuda da súa nai. Un libro con HUMOR en letras maiúsculas no que moitísimos nenos e nenas veranse reflectidos… e tamén as mamás e papás. Novo libro de Jose Carlos Andrés, experto narrador oral moi recoñecido polo humor aplicado nas súas historias.Unha historia realista e satírica para non parar de rir."

Si, certamente chama a berros á nai para que lle axude, ela vén unha e outra vez para darlle pé a que el continúe, primeiro un círculo, despois dúas raias (patas), logo tres liñas ao final das patas para que poda andar; Matías debúxalle dúas liñas e un círculo (pescozo e cabeza) e chámaa de novo. Ela debúxalle na cabeza dous círculos con puntos para que vexa, chama de novo pois fáltalle a cola, píntalla, logo fáltanlle as ás... e logo chámaa para preguntarlle se lle gusta o pato que está a facer e di que lle falta algo, píntalle o pico, cando de novo a chama dille: "Mamááá! Debuxei un pato... Pódesme facer un pouco de caso?." Ela contesta: "Si, meu ben, si. Perdoa, é que estou un pouco... cansa." E remata dicindo que a ver se mamá lle axuda a non ter que facer el só o ornitorrinco como fai sempre. As onomatopeas abundan: uf, fu, fun, refunf, frutuf, requetefruf, finfú... Pero, sobre todo, o que nos leva á risa e o interrogante é a maneira de ver a situación o neno, quixeramos que un pequeno nos dea a súa opinión, que opine sobre se a nai lle axuda ou non, se é cansón ou non o neno demandando continuamente, se considera que o rapaz traballou tanto coma a nai, de quen é realmente o debuxo... 

Cata, a nena que quería ser avó de Signe Viska con ilustracións de Elina Braslina, traducido por María Reimóndez e publicado por La Maleta ediciones.

Da presentación editorial: "As relacións sociais, afectivas e familiares marcan esta fermosa historia na que unha nena ve reflectidas as súas pretensións de ser avó. Alguén con quen se sente identificada que quere ter como modelo." 

Iso contesta Catuxa cando lle preguntan que quere ser de maior. Porque se fose un avó podería ser mellor amiga e facer cousas de avós. Gústanlle estas cousas porque eles só fan o que lles peta, teñen nubes brancas na cabeza... iso deseguidiña se amaña poñendo la branca no gorro e tomando vitamina B12. Unha marabillosas ilustracións con ceras colocan o libro no grupo de calidade que merece.

Unhas ilustracións marabillosas, a base de ceras, nas que resulta do máis tenro a diferenza hiperbólica de tamaño entre a neta e o avó.

venres, 3 de novembro de 2023

Primeiras lecturas (I)

Laura e a randeeira espacial de Rocío Ovalle con ilustracións de Nuria Díaz publicado en Galaxia

Laura é un pouco vaga, de feito comeza a historia cando ela lle pide á nai que a empuxe na randeeira, pero a nai dille que ela sabe como empuxarse a si mesma, faino e consegue voar chegando á lúa e de aí sibida a unha estrela fugaz cruza a Vía Láctea chegando aos aneis de Saturno, sobe a un asteroide e alí métese por un crácter e a través dese burato atopa un pasadizo secreto que a leva á arbore da súa horta; un pasadizo poloque seguramente viaxaron todos os seus antepasados. Unha historia interesante que leva con ela os valores de autonomía, autoestima e viaxes polo universo, algo relacionado co lixo interestelar e a valentía. As ilustracións dialogan marabillosamente ben co texto.

Marceliña na cociña de Gracia Iglesias e Sara Sánchez, traducido por Vanessa López,  está publicado por Miau.

Da presentación editorial: "A jirafa Marceliña, que non sabe de cociña, quere facer unha gran cea que lle guste á súa sobriña. Xa podedes imaxinarvos a lea que se vai a armar! Os seus amigos aconséllanlle mil cosas disparatadas e a cea convértese nunha festa aloucada. Ai, querida Marceliña! Que desastre de cociña! Como o vas a arranxar? E que imos cear?!" Ela quere coidar da sobriña, como on sabe cociñar, cada animal que chega dáun consello e un ingrediente que se vai sumando á pota cunha onomatopea: glu, chop, puah, psss, plas... ata que se desborda o guiso noxento, daquela a sobriña vai buscar unha ensalada que con froita, pan e queixo a todo o mundo gustou. Un álbum ilustrado. Unha historia rimada.

mércores, 1 de novembro de 2023

Outro libro ao redor das Letras

Francisco Fernández del Riego. O home que valía por mil de Antón Mascato e Pepe Carreiro está publicado por Galaxia. Aínda que non sei ben se consideralo cómic ou un libro informativo, si, case mellor. Unha biografía contada a base de ilustracións, que comeza situando a Belle Époque con todo o que se ocultaba debaixo de tanto glamour: folgas e represión, Rexurdimento das nosas letras e nacemento de Fernández del Riego. Paso a paso imos seguindo o decorrer deste ilustre dende as súas lecturas xuvenís aos estudos en diferentes cidades, a súa situación de testemuña nos acontecementos históricos como a chegada da República, a descuberta do país en Madrid a través das lecturas, a celebración do Día de Galicia en Lourenzá con reparto de manifesto e discurso galeguista dende o balcón do concello baixo a bandeira galega en 1931. A relación con Carballo Calero, Risco, Castelao, Seoane, Cunqueiro, Otero Pedrayo, Alexandre Bóveda, Ánxel Casal con quen aprende o oficio de editor, a súa actividade nos organizacións galeguistas, sindicato de estudantes e SEG, as colaboracións en A Nosa Terra, a participación en mitins cando a campaña do Estatuto... O horror do golpe de estado e a guerra para a que é recrutado e a represión posterior cando é inhabilitado para o seu traballo de profesor na universidade de Santiago e como se reinventa en Vigo escribindo con varios pseudónimos, realizando programas en galego na BBC, creando e dirixindo Galaxia, escribindo todo o que era preciso, dirixindo a biblioteca Penzol e a RAG...   No final do libro, mentres se vai, afirma: "O Estado concede gratuitamente o dereito a ignorar a nosa lingua. É o xeito absurdo que se ten de culturizar o noso país: forzándoo a ignorarse a si mesmo." Outra lección!!!

Así se presenta: "Un home pode valer por mil? Vexamos: Paco del Riego foi membro das Irmandades da fala, do Seminario de Estudos Galegos, da organización xuvenil Ultreia, dirixente estudantil, fundador do Partido Galeguista, profesor na Facultade de Dereito, colaborador de prensa, secretario de Actas da Comisión para o Estatuto de Autonomía, conferenciante, crítico de arte, fundador de Editorial Galaxia, preso político, secretario do Partido Socialista Galego, director de Artes Gráficas Galicia, editor, director da revista Grial, académico e presidente da Real Academia Galega, director da Fundación Penzol, escritor, divulgador, coleccionista de arte, bibliófilo… E aínda tivo tempo para gozar da vida. Pois si, semella que Francisco Fernández del Riego foi un home que valía por mil!"

Un bo traballo de dous magníficos creadores, ao servizo das Letras, da cultura do país e da memoria democrática.

luns, 30 de outubro de 2023

Aí vén o samaín (II)

Máis libros relacionados co samaín...

Bromas na escuridade, o marabilloso A casa enmeigada  que se fai acompañar de fiestras aos monstruoso e ruídos aqueloutrantes, libros en bilingüe galego inglés Os vampiros non existen ou As dúas meigas, libros de personaxes terroríficos (O pequeño vampiro, Violeta quere ser vampira, 1 2 3 vampiro ti es, Onde viven os monstros, Somos os monstros, Carabuñas, A min non me comas!, Queda sitio na vasoira?, A bruxa regañadentes, O manual das bruxas, A bruxiña que era boa, As bruxas, Palabra de bruxa... E falando de bruxas habería que pensar en todas as series de bruxiñas que van aparecendo, por exemplo na editorial Cumio na colección Meigas ou Malvarina. A Colección O baúl dos monstros con todos eles: O monstro do armario, O esqueleto, O ogro, O zombi, A pantasma, O home do saco e O home lobo.

Falando de difuntos... Contos no nicho de varias autorías, publicado por Alcaian.

As series como a de Martiña de Bárbara Catini, publicada por Hércules cos títulos Unha historia para esmendrellarse de risa, Unha sorpresa maravillosa, O amigo pantasma, Un curmán repugnante…

 Os libros de Jack Mircala, o mago da ilustración con papiroflexia. Del son  Pánico no bosque dos Corazóns Murchos (Nos arredores de Malvadia existe un inquietante bosque onde habitan as Criaturas Pánicas. Estrañas, horrendas pero inofensivas criaturas que endexamais durmen e, capitaneados polo violinista Fastido, asustan os días de todos os habitantes da aldea, menos de Bladis, unha pianista que axudará a Fastidio e os Pánicos a cambiar as súas vidas.), Baixada á esquela (Dante, un mozo soñador, enfrascado na escritura de contos de aventuras, morre mentres trata de concluír o último capítulo da súa máis romántica e fantástica narración. A súa amiga Corintia atopa no manuscrito, que o conto de Dante non está concluído e relata unha fatídica peripecia que agarda ao pobre espírito do raparigo tras a súa morte: o seu secuestro e escravitude nun lúgubre sub-mundo chamado Necrolóxica. Corintia tratará de rescatalo e liberalo así do castigo máis cruel: a Inexistencia) ou Lóbrego, Romance, Pálida Pantasma (ruídos e voces doentes, lendas de antepasados, retratos de tristes rostros, espectros namorados, unha ciénaga apestada e mesmo un bico envelenado. Contos rimados que nos trasladan a un mundo romántico dominado por paisaxes impenetrables, cantís escarpados, encantos eternos e todo cun halo de melancolía ao que non é alleo o imaxinario da literatura gótica, a estética do XIX, o expresionismo, a influencia de Gorey e Burton, así como das súas particulares técnicas.

E acabado de saír do forno...

Sibila e a monstruosa festa do Samaín  de Marta Lado. Da presentación editorial: "Unha historia sobre os medos. Nace, por unha banda, do pánico dunha nai a transmitirlle á súa filla os medos herdados e, pola outra, vén da reflexión sobre a necesidade do medo nas crianzas como mecanismo de protección e de formación da propia personalidade. É, tamén, unha historia dos  monstros do ideario popular tradicional cun chisco de humor".