De inventos e concursos

O Concurso dos Mellores Inventos (e outros acontecementos) de Berta Dávila con ilustración de Julia Lago e publicado por Xerais.

Preséntase así:"Unha disparatada aventura con viaxes no tempo, malvados impostores e o poder da amizade e a imaxinación"

A favor das científicas e cineastas e contra os mentireiros, enmascarados ou non. Así o dedica a autora. A narradora fala con nós, o lectorado, comeza explicándonos a diferenza entre as cousas naturais e as inventadas, antes de comezar coa historia da cineasta Begoña López. Ela vive co seu sobriño Pepe (esas mulleres con nenos ao seu cargo que non son fillos e que andan aparecendo con brío pola LIXG e colocándonos en diálogo cos cellos clásicos, nos que di a autora que estes rapaces non eran queridos, agora si, sen dúbida). O cine non dá moitos cartos (e, aínda menos, o documental) e eles viven bastante "apretados", o peto en forma de porquiño nunca moito ten e moito menos agora despois dunha celebración de Nadal onde non mediran os orzamentos. Pódese dicir que están na ruína, por iso, cando pola porta aparece a inventora Calista Armada para cineasta para que documente o seu invento e poda presentalo ao Concurso dos Mellores Inventos. O seu é unha máquina no tempo na que poder viaxar a calquera acontecemento histórico e así van ao momento da creación do cine... Volven cun pasaxeiro inesperado e participan, pero non sempre os concursos son tan transparentes como deberan ser. As cousas, non acaban sendo xustas de todo, pero tampouco non acaban mal, así que hai que ler o libro para poder opinar e, sobre todo, para dialogar ao redor de todo o que se conta.

As ilustracións de Julia Lago son especiais, do estilo que ela escolleu para ilustrar infantil, tal cmo aparecían no libro de Meixide.

Aprendizaxe: ás veces non hai nin que cabrearse cos motes que che poñen senón utilizalos con gusto e demostrar que non che molesta. O poder da verdade, aínda que con ela perdas, fronte á manipulación, ese xogo perverso de que todos vexan o que ti queiras que vexas (sintas...) simplemente porque llo dis e o cren, así de inocente e estúpida é a humanidade, do contrario non existirían as fake news porque serían castigadas sen límite. A xustiza é unha utopía pero por veces podemos conseguir a que leva o calificativo de poética.

Vai de enigmas

O enigma de Sempreviva de Andrea Maceiras está ilustrado por Sara Porras e publicado na colección Sopa de Libros de Xerais.

Da presentación editorial:"Senda múdase cos pais á pequena aldea de Sempreviva. O matrimonio de biólogos vai estudar a zona porque está tan contaminada que non medra nada en toda a contorna. A nena queda moito tempo soa na vella escola onde viven, coa única compaña de Sentinela, a súa asistente virtual. Un día decátase de que no patio agromou un pequeno brote verde. Decide facerse cargo del e así atopará unha caixa con obxectos que pertenceron a un neno chamado Olmo. Se cadra neles se atope a resposta ao enigma de Sempreviva."

En primeira persoa vainos contando Senda a historia. Son moitas horas de soidade acompañada unicamente pola asistente persoal virtual e unicamente cun par de visitas ás dúas casas veciñas nas que queda alguén habitándoas. A terra está vermella, todo contaminado, nin gota de auga se pode utilizar nin a terra se pode cultivar. A caixa dos tesouros levaraa a Olmo (o neno que homenaxea ao personaxe da gran película de Bertolucci, Novecento. Porque houbo un tempo no que as persoas recibían o nome das flores e logo pasouse a poñerlle o das árbores

As conversas soa asistenta virtual son ben interesantes e acaídas, moitas veces rimadas e cunha intelixencia artificial incipiente. A distribución dos roles tende a unha visión moi actual. A ecoloxía está moi presente pois todo este desastre parte do aproveitamento das minas (como se puidésemos ver Touro e outros lugares da nosa terra nos que se vai recomezar a explotación, esquecendo todo o que sabemos). O pasado representado pola avoa que foi mestra, unha boa mestra nesta aldea.  Como se pode chamar Sempreviva unha aldea na que apenas hai seres vivos? Ademais, en Sempreviva os pais non querían que se relacionase con humanos... De milagre, atopa un pequeno brote no xardín, unha plantiña de xirasol, e tamén unha caixa de galletas co tesouro dun rapaz, que xa non o é. O vello e Sentin ela cóntanse chistes, pero o vello tamén lle vai contar tres historias á nena: cada unha delas baseada nun dos obxectos da caixa e unha das persoas que o marcaron: o avó e os prismáticos para concluír que hai xente que está lonxe de ti e preto ao tempo, a historia da súa avoa que foi a mestra e amiga de Olmo e lle ensinou que hai xente que pasa pola nosa vida sen poder ficar ao noso lado pero compartindo a esperanza e para rematar contoulle a historia da súa muller xirasol que o enchía de luz e do seu fillo que é como a semente porque leva consigo a paixón. Olmo é o único amigo que Senda ten en Sempreviva igual que para el o fora a súa avoa. No seu último conto explícalle como a razón dos nomes da aldea e dos habitantes respondía á esperanza. O avó tivera á raposa igual que o Principiño, Persoas anteollos, xirasol, semente e semprevivas. 

A homenaxe ao Principiño e a Charlie e a fábrica de chocolate, esa alegoría que vai definindo ás persoas polo que significan para os demais, a necesidade de coidar da terra e das persoas, esa aprendizaxe da soidade e dos tesouros que gardamos dun tempo para outro e dunhas persoas para outras... fan desta unha novela especial que vén co premio Vila d´Ibi.  

E... máis variedade

Da presentación editorial: 

"Vrao é o novo poemario, publicado na colección Árbore, de Lois Alcayde Dans, un canto de amor a un dos momentos máis fermosos do ano e todo o que implica.

A través destes versos, navegamos os mares infindos, paseamos polas tardes de sol, coñecemos as amizades pasaxeiras e perdémonos polos montes poboados por animais de cores.

A infancia non revelada no camiño, as festas, a crema de praia e as brazadas na auga… unha época para conservar nos episodios máis brillantes de nenas e nenos de todas as idades. Adobiado coas ilustracións de Lucía Escrigas Rodríguez, este título é un fardo de luz, que homenaxea tamén á figura da nai. Lectura recomendada a partir de 12 anos.

Lois Alcayde Dans é un escritor, xornalista e investigador académico nado na Coruña en 1997. En Editorial Galaxia publicou o libro de relatos Os jeans de María (2019) e participou na obra colectiva O libro da música (2021). Tamén colaborou en varias antoloxías poéticas e gañou o Premio Balbino de relatos (2017), o XX Díaz Jácome de Poesía (2018), o Certame Exeria do Ateneo de Vigo (2023) e o segundo Premio Mazarelos de Poesía da USC (2018).

Lucía Escrigas naceu en Oleiros e recorda os días calorosos de nena preto do mar pero, como ten a pel moi branca e se queima con facilidade, intenta atopar sempre un equilibrio entre a costa e o interior. Esta segunda paisaxe forma parte do seu traballo como arquitecta en comunidades rurais. Interésalle o territorio e como as persoas se relacionan co medio en que viven.

Gústalle debuxar dende pequeniña e, ao longo destes anos, espallou as súas ilustracións por paredes, fanzines, contas de Instagram, revistas e, agora, neste libro.

Os trazos e cores elíxeos sempre pensando en quen mira."

... Nada máis que dicir! Agora toca que as persoas mediadoras opinen acerca deste libro de versos, que o lectorado de + de 12 anos ao que vai dirixido decida... E nós agardamos que Galaxia continúe achegando a información en cada libro. 

O poeta da Terra. Pequena biografía de Enrique Labarta Pose, elaborado (e seguramente contada por) Polo correo do vento, ilustrada por Tania Solla e publicada por Lela edicións.   

SINOPSE:
Enrique Labarta Pose
(Baio, 1863 - Barcelona, 1925)
Foi escritor, xornalista e fotógrafo. Destacou polo seu enseño e versatilidade, tanto na súa vida coma na súa obra, o que lle valeu ser laureado e respectado en todos os lugares onde lle tocou vivir.
Biografía Ilustrada."

Un traballo biográfico con abundantes citas da poesía de Labarta Pose e algún artigo. Bibliografía e webgrafía sobre o autor enriquecen a publicación que se entende como achega á reivindicación das Letras Galegas dende o concello de Zas.

Variados produtos

A orquestra de Margarita del Mazo e Cecilia Moreno, traducido por Vanessa López e publicado por Miau.

Así se presenta: «A orquestra reúnese para celebrar que xa non uso cueiro.» «Camiña a galiña tocando unha bucina. Camiña a cigarra tocando a guitarra». Unha chea de animais pasarán cos seus instrumentos ata atoparse todos e facer unha gran celebración. 

Pareados ben rimados e un código QR para escoitar a orquestra porque o libro non tería sentido se non estivera o son acompañándoo, non vos parece?

Podemos pegarnos un repaso polos libros en galego de Picarona: O gato que non quería ter pelo, A galiña que non quería poñer ovos... para darnos conta de que buscamos a rebeldía.

Preséntanse así: "Como pode ser feliz un gato ao que non lle gusta ter pelo? Sobre todo se é moooooi peludo! E se a solución simplemente fose librarse del? É fácil de dicir, pero non tan fácil de conseguir…
Séverine da Croix, Anthony Signol e Pauline Roland tráennos a divertida historia de como o enfurruñado e audaz gato Eusebio logrou desfacerse do seu pelame. Os teus peques partiranse da risa!"

"Como ser feliz cando es unha galiña que non soporta os ovos, sobre todo se pos un cada día? E se a solución fora, simplemente, deixar de poñelos? É fácil de dicir, pero non tan fácil de conseguir... Séverine de la Croix, Anthony Signol e Pauline Roland tráennos a divertida historia de como a tenaz e ocorrente galiña Cunegunda logrou deixar de poñer ovos. Os peques partiranse da risa!  

Outros títulos: A dragoa á que non lle gustaba o lume, A ovella que chocou un ovo, O crocodilo ao que non lle gustaba a auga ou O dragón que non quería cuspir lume (estes últimos xa poden ser máis convencionais)...

Haberá que estudar o fenómeno para ver o que hai detrás, non?

Todo o que aprendiu antes de chegar á escola

Todo o que aprendín (pola miña conta) antes de chegar á escola de Andrijana Gergicèvic ilustrado por Vanda Cizmek traducido che chegaao galego a través dasúa tradución co croata ao castelán. está publicado por La maleta ediciones.

Da presentación editorial: "Unha viaxe polo coñecemento autónomo do ambiente e a realidade do que nos rodea." "Aínda non vou á escola, pero xa aprendín unha chea de cousas pola miña conta.
Cando era unha minchiña, cría que o mundo empezaba por min. Agora sei que non era ben ben así."

Unha voz infantil cóntanos o que descubriu por si mesmo sen que ninguén lle ensinara, o que vai deducindo do que escoita... moitas veces son verdades, outras inexactitudes pero ben fiadas e sempre hai un ton divertido neste asunto. O primeiro que descobre é algo que moitas xente aínda non fixo a pesar de que xa vota: "Cando era unha minchiña, cria que o mundo empezaba por min. Agora sei que non era ben así." estamos rodeados de Adáns que cren que ninguén fixo nadaantes de que chegasen eles... Escoitar esa voz contando volve ser o luxo de recoñecer a intelixencia e a inocencia abríndose paso. 

Drácula en dous formatos, dúas versións, dous tempos, dúas maneiras...

Drácula (segundo a novela de Bram Stoker) de Dominique Marion e Jérémie Fleury publicado por Baía en gran formato.Así o presentan: "O mozo pasante de notario, Jonathan Harker, marcha a Transilvania para finalizar a venda dunha mansión en Londres para o conde Drácula. Personaxe inquietante, con costumes estraños, Drácula provoca que o mozo se atope cada vez máis a desgusto, sentíndose prisioneiro da súa maléfica empresa. En Inglaterra, a bela Lucy loita contra o mal misterioso que a corroe pouco a pouco, coa axuda do Dr. Van Helsing, experto en criaturas fantásticas..." Polo medio a historia que todos coñecemos do vampiro e os vampiros, os seus servidores e os que se atreven a enfrontalos.

Vacacións na casa de tío Drácula de Manuel Blanco está ilustrado por Nair Fuentes está publicado por Medulia. 

Da presentación editorial: "Á mansión do conde Drácula, chega o seu sobriño para pasar uns días de vacacións. Durante a súa  estancia alí, o sobriño escribirá un diario no que, ignorante da verdadeira natureza do seu excéntrico tío, irá relatando as aventuras deste, así como as relacións co seu xove fillo, o primo Francis. O libro enfronta, nun ton paródico, a inocencia do cativo coa vida transgresora e algo disipada do misterioso Conde."

Trátase do diario dun neno que recolle as impresións ao longo dos 16 días nos que convive coa familia do tío e o primo; nel, imos vendo a inocencia do rapaz e as pistas que nos vai achegando acerca da familia de vampiros. Remata cunha "folla para suxerir ideas e ilustracións de cara a unha posible segunda parte"

 

 

Teatro: A letra das pequenas cousas

 

A letra das pequenas cousas de José Luís Baños de Cos está ilustrado por Ana Tasende con colaxes que acaen moi ben ao tema das telas, a costura, a roupa... pero tamén con marcas de lapis e cor que traducen a imaxes a tenrura que acompaña ao texto, o coidado da infancia, a preocupación por esa rapazada que non sempre ten o que precisa e se ve obrigada a traballar antes de tempo.  Un dos logros da historia tamén é esa mirada a La vida es bella, ese xeito de contar a traballo na fábrica como se fose un xogo. 

Así se presenta:  "Premio de Textos Teatrais Infantil Morales Martínez 2024. Carlos entra nunha tenda de roupa dunha multinacional para mercar unha camiseta. Na etiqueta atopa unha misteriosa mensaxe cosida. Seguindo as súas puntadas, e coa axuda de Sofía, dependenta da tenda, descubrirá a vida de Salma, unha cativa que traballa nunha fábrica téxtil dun afastado país."

Explotación da infancia, terceiro e primeiro mundo, a produción e o consumo, produción excesiva de roupa, deslocalización de empresas... No medio o abandono do rural, as familias divididas, a rapazada tamén nas mans dos empresarios infames. Unha tenda enorme, un centro comercial, as mensaxes polo altavoz, a cortesía baleira de contido (tomastes en serio iso de "volva pronto"?, a satifacción do cliente) e un comprador que atopa a mensaxe dunha nena que cose escribindo nas camisetas coma se fosen o seu diario. Esta historia lévame a Lía e as zapatillas de deporte de María Reimóndez que trata este mesmo tema da explotación infantil e de como a produción e o consumo poden nun momento determinado "verse as caras" e tamén a aquela outra obra de teatro de Carlos Labraña, Ícaras, porque igual que alí, a dependenta que comeza no lado contrario defendendo o seu traballo e tentando reprimir (á nena ou ao comprador) remata colocándose do lado deles e fronte á opresión.  

A letra pequena das cousas garda os segredos, ás veces aqueles aos que non nos queremos enfrontar, por veces esas fiestras a outros mundos que están aí, ao lado, contemporáneos do noso.